جایگزینی محتوای درسی دانش آموزان با محتوای الکترونیک و استفاده از رایانه به جای کتاب و قلم و دفتر چندی است که در کشورهای پیشرفته دنیا دنبال می شود. تولید لپ تاپ های 100 دلاری برای استفاده دانش آموزان در کشورهای در حال توسعه بخشی از همان ایده است.
در کشور ما هم اسم مدارس هوشمند چند سالی است که شنیده می شود. دبیرستان هوشمند کرمان را شاید بتوان اولین تجربه ایران در این زمینه نامید و پس از آن چند مدرسه دیگر هم نام هوشمند را یدک کشیدند. از جمله دبستانی که با تلاش بخش خصوصی در شرق تهران ایجاد شده است و گفته می شود این گروه در آینده دبستانی هم در غرب تهران ایجاد می کنند.
حالا فاطمه قربان، معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در گفتوگو با ایسنا، به تاکید سند ملی آموزش و پرورش به استفاده از فنآوری و روشهای نوین آموزشی در نظام تعلیم و تربیت اشاره کرده و گفته است: در این راستا از مهر ماه سال جاری درصدی از کلاسهای ابتدایی مدارس سراسر کشور حداقل یک درس را به صورت هوشمند ارائه خواهند کرد.
به گفته قربان، بر اساس طرح ارائه شده توسط آموزش و پرورش در هر استان چهار الی پنج مدرسه و حداقل یک پایه در هر مدرسه در این طرح شرکت خواهند کرد.
با این توضیحات به نظر نمی رسد مشکلی برای تجهیزات سخت افزاری بر سر راه این طرح آزمایشی وجود داشته باشد، چون مسلما آموزش و پرورش امکانات لازم برای تجهیز یک پایه در 4 تا 5 مدرسه در هر استان را خواهد داشت.
اما علاوه بر تجهیزات سخت افزاری، مهم ترین مساله در این میان، تولید محتوای الکترونیک دروس است، مساله ای که به نظر نمی رسد مسوولان آموزش و پرورش از لزوم آن بی خبر باشند: «در این طرح تمام مطالبی که در کتبهای درسی وجود دارد، به صورت محتوای هوشمند ارائه میشود و دانشآموزان از طریق نرمافزار، سی دی و کامپیوتر تمرینات مربوط به درس ارائه شده را در کلاس به صورت مجازی آموزش میبینند.»
معاون ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با این توضیحات، ادامه می دهد: پیشنهاد کارشناسان اجرای این طرح در یک الی دو درس مقطع ابتدایی است، اما پیشنهاد دیگری نیز مبنی بر اجرای این طرح در پایه چهارم یا پنجم ابتدایی عنوان شده است که پس از بررسی نهایی نتایج آن اعلام خواهد شد.
در این میان یک سوال بی پاسخ مانده است: اکنون تا زمان بازگشایی مدارس حدود یک ماه و نیم زمان باقی است و هنگامی که هنوز معلوم نیست کدام دروس از کدام مقاطع قرار است به صورت هوشمند ارائه شوند، چگونه برای این دروس محتوای الکترونیک تولید می شود تا آنگونه که خانم قربان وعده می دهند از مهرماه سال جاری تعدادی از دورس در برخی مدارس ابتدایی به صورت هوشمند ارائه شود ؟
با چنین زمان بندی دقیق و برنامه ریزی هایی چگونه قرار است « در آینده کیف الکترونیکی جایگزین برخی از کتبهای دانشآموزان شود و دانشآموزان به جای حمل کتابها و کیفهای مملو از کتاب و دفتر سنگین، تنها یک رایانه کوچک به همراه داشته باشند»؟