اما متأسفانه با این یکی نمیشود با همان سبک پیامک یا پیام مولتیمدیا برخورد کرد. اینترنت نیز نیست که بشود موقتا تعطیلش کرد حتی اگر کل شبکه مخابرات نیز قطع شود باز هم بلوتوث کار میکند؛ این یعنی رسانه جدید.
بلوتوث، پروتکل استانداردی است که ارتباطات بیسیم میان دو دستگاه اعم از رایانه، تلفنهمراه و دستگاههای دیگر را در برد کوتاه امکانپذیر میکند.
بلوتوث امروزه در لپتاپها، رایانههای جیبی، دوربینها، چاپگرها، تلفنهای همراه، موس و کیبورد، دستگاههای پخش موسیقی دیجیتال، اسپیکرها، خودروها و حتی دستگاههای پزشکی مانند دستگاه مونیتور قلب مشاهده میشود.
خب حالا با این فناوری چه باید کرد؟ برای پاسخ به این سؤال باید کمی از عقبتر شروع کرد. از زمانی که داستان ورود فناوری به ایران مطرح شد برخی به آن به چشم تهدید نگریستند و برخی به چشم فرصت. اصل دعوا از همین جا آغاز میشود. اگر فناوری و بهخصوص فناوریهای جدید رسانهای تهدید تلقی شود تمام تلاشها بر این متمرکز میشود که چگونه میتوان با آن مقابله کرد، هزینه و بودجههای هنگفت صرف میشود تا از رشد آن جلوگیری شود، هم و غم متولیان فرهنگی هم این میشود که به خانوادهها و مردم هشدار بدهند که این فناوری حامل فلان تهدیدها و خطرها است و هر روز داستانهای جدید و وحشتناکتری از عواقب استفاده از این فناوریها بیان میشود. اسامی این فناوریها تبدیل به کلمات ممنوعه میشود. بعد کلی انرژی صرف میشود تا مثلا شاهد مثال آورده شود از مضرات و عواقب و پیامدهای منفی این فناوریها در آن سوی آبها و البته این تلاشها هرگز منجر به توقف کاربری این فناوریها در داخل نمیشود.
اما اگر به فناوریهای جدید به چشم فرصتی جدید نگاه شود کل ماجرا، روند دیگری خواهد پیمود. آن وقت تلاشها بر این متمرکز میشود که در باره نحوه استفاده از این فناوریها در جامعه، برنامهریزی شود، بر موج رشد فناوریها سوار شویم و به این بیندیشیم که چه محتوایی را میتوان در بستر این فناوریهای جدید رسانهای جاری ساخت. این رویکرد منجر به تولید محتوا، برنامهریزی کاربردی، ارزش افزوده، سرگرمی، تفریح، آموزش، انتقال مفاهیم و دانستهها و تجربیات بر بستر این فناوریهای جدید میشود.
داستان بلوتوث عینا همین داستان است.
بله ما هم در باره فیلمهای غیراخلاقی که میلیونها بار از طریق بلوتوثهای ناشناس بین مردم در مترو و اتوبوس ردوبدل میشود، بسیار شنیدهایم و اتفاقا آنها را ساخته و پرداخته ذهنهای متوهم نمیدانیم، اما مسئله اینجاست که ما چه محتوایی برای انتقال بر بستر فناوری بلوتوث تولید کردهایم؟ آیا فرهنگ، تمدن، آموزههای ملی و دینی ما قابلیت تبدیل به محتوای بلوتوثی ندارد؟
اخیرا خبری منتشر شد که جهاد دانشگاهی جشنواره بلوتوثهای قرآنی را برگزار میکند. آفرین به این تفکر. اگر هر سازمانی، هر نهادی، به این فکر کند که ظرفیتهایش برای تولید محتوا در قالب این فناوری چیست و از این فناوری رسانهای جدید چه استفادههایی در سازمان میتوان انجام داد، آن قدر محتوا تولید میشود که فضای غالب بلوتوثهای ردوبدل شده در میان مردم را همینها پر میکند.
اگر به جای تحریم ورود تلفن همراه به مدارس، بر عکس به این اندیشیده شود که تلفن همراه چه ظرفیتهایی برای آموزش دارد، شاید مشکل تا حدی برطرف شود. کشورهایی هستند که از جذابیت موبایل برای ارائه تحقیقات دانشآموزان، پرسش و پاسخ، انتشار متون درسی و کتاب ها، بروشورهای کمک آموزشی، بازیهای آموزشی روی موبایل و مستندسازی و فعالیتهای گروهی دانشآموزان استفاده میکنند. بله چون این امور زحمت دارد و ما هم بودجه و نیروی انسانی و محتوای کافی دیجیتال نداریم، بهترین راه این است که صورت مسئله را پاک کنیم و این طوری هیچ کس به زحمت نمیافتد و اساسا مسئلهای وجود ندارد که بخواهیم حل کنیم.
یا مثلا بلوتوث قابلیت فراوانی برای راهنمایی ارباب رجوع در سازمانها و ادارهها، بازدیدکنندگان نمایشگاهها، مراجعین بانکها و نشر اطلاعات در تیراژ بالا دارد. در کنفرانسها و همایشها نیز میتوان از این فناوری استفاده مثبت کرد. به تازگی نسل جدیدی از بلوتوث با قابلیت انتشار در فاصلههای زیاد (بالاتر از10 متر متداول و گاه تا چند کیلومتر) نیز ابداع شده است.
از این فناوری میتوان حتی برای ارتباط میان ماشینها، وسایل و ابزار مختلف الکترونیکی استفاده کرد. بلوتوث چیزی مانند خود تلفن است. سال گذشته خبری در باره نصب سامانه هوشمند بلوتوث سلامت در بیمارستانهای کشور منتشر شد که بر مبنای آن بیماران و مراجعان چندین بیمارستان در تهران از طریق این سامانه میتوانستند اطلاعاتی شامل نرم افزار، کتاب و متون مولتیمدیای آموزشی در زمینه پیشگیری از آنفلوانزای نوع A را از طریق بلوتوث دریافت کنند.
بلوتوث از کجا آمد؟
عنوان فناوری بلوتوث از نام هرالد بلوتوث، پادشاه قرن دهم دانمارک گرفته شده که موفق شد این کشور و بخشی از نروژ را یکی کند؛ بلوتوث نیز همین کار را با پروتکلهای ارتباطی یکسان انجام داده و آنها را در یک استاندارد جهانی یکی میکند. طراحان این فناوری برای نخستینبار از بلوتوث بهعنوان نام کد استفاده کردند اما با گذشت زمان این نام باقی ماند.
انتخاب این نام برای این فناوری نشان میدهد شرکتهای منطقه اسکاندیناوی تا چه اندازه در صنعت مخابرات تأثیرگذار و مهم بودهاند. لوگوی بلوتوث نیز همانند نام آن منشأ یکسانی داشته و ترکیبی است از حرف لاتین «اچ» که به شکل ستاره است و حرف «بی» که ابتدای نام شاه دانمارک است.نام و لوگوی بلوتوث علامت تجاری متعلق به گروه تجاری خصوصی Bluetooth SIG است که در ماه سپتامبر 1998 تأسیس شده و متشکل از شرکتهای بزرگ از صنایع مخابرات، رایانش، اتوماسیون صنعتی و خودرو مانند مایکروسافت، اریکسون، IBM، اینتل، موتورولا، نوکیا و توشیباست.
ماریا خورسند، بانوی 49ساله ایرانی، یکی از مدیران مشهور صنعت آیتی جهان است که در زمان مدیریت خود در شرکت اریکسون سوئد، ریاست این پروژه را بر عهده داشته است و در واقع مادر معنوی تکنولوژی بلوتوث محسوب میشود. ماریا خورسند در سال 1957 (1336) در شهر ساری، مرکز استان مازندران ایران، متولد شده است. او در سال 1975 به لسآنجلس مهاجرت کرد و فوقلیسانس کامپیوتر خود را از دانشگاه فولرتون (Fullerton) کالیفرنیا گرفت.
او بهمدت 2 سال نیز مدیرعامل شرکت مشهور تولید سختافزار دل (Dell) بود. بلوتوث فناوری شبکه است که با میزان مصرف نیروی فوقالعاده کم (یک میلی وات) برای دستگاههایی که با باتری موبایل کار میکنند ایدهآل است. بهعلاوه بلوتوث بهدلیل اینکه میتواند بهطور خودکار دستگاههای بلوتوث دیگر را شناسایی و بدون دخالت کاربر با آنها ارتباط برقرار کند، به کاربر متکی نیست.این سیستم به فناوری امواج رادیویی و پروتکل نرمافزاری که انتقال داده به دستگاههای دیگر را امکانپذیر میکند، متکی است.
این فناوری دستگاههای مختلف را قادر میسازد با استفاده از قوانین خاصی مانند میزان اطلاعاتی که ارسال خواهند شد، نوع ارتباط میان 2دستگاه و فرکانس رادیویی یا فرکانسهایی که این ارتباط روی آنها به وقوع خواهد پیوست، با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.امواج رادیویی کم انرژی، سیستم انتقال اصلی در شبکه بلوتوث هستند. فرکانس دستگاههای مجهز به بلوتوث از 402/2گیگاهرتز تا بلندی 480/2گیگاهرتز است که این دامنه فرکانس به وسیله توافقنامه بینالمللی برای ISM یا دستگاههای پزشکی، صنعتی و علمی اختصاص یافته است.
دستگاههای دیگری که در بازار از باند ISM استفاده میکنند، بازکنندههای در پارکینگ، تلفنهای بدون سیم و دستگاههای مونیتورینگ کودکانند که تمامی این دستگاهها خطر تداخل میان دستگاههای بلوتوث را افزایش میدهند و برای اجتناب از این مشکل، دستگاههای بلوتوث تنها از حدود یک میلی وات نیرو برای انتقال امواج خود استفاده میکنند که محدوده مؤثر انتقال اطلاعات میان دستگاههای بلوتوثی را 10 متر کرده و به این ترتیب احتمال تداخل میان دستگاههای نزدیک را کاهش میدهد.
با این همه، نیروی کم مورد نیاز دستگاههای بلوتوث آنها را قادر میسازد تا بتوانند با دستگاههایی که دور از تیررس مصرفکننده هستند و ممکن است در اتاق دیگری در ساختمان باشند، ارتباط برقرار کنند.
بلوتوث فناوری انتقال داده تک به تک نیست، از اینرو میتواند همزمان با 8 دستگاه در یک محدوده ارتباط برقرار کند. یک دستگاه بلوتوثی هنگامی که با دستگاه استفادهکننده از فرکانس مشابه برخورد میکند، میتواند از حدود 1600فرکانس مختلف و تصادفی انتخاب شده، در هر ثانیه از زمان انتقال دادهها برای به حداقل رساندن زمان تداخل با دستگاههایی که از همان فرکانس استفاده میکنند، بهره بگیرد.
نسخه جدید بلوتوث
نسخه 3 بلوتوث به طرز چشمگیری سرعت بیشتری برای انتقال عکس، ویدئو، آهنگ و فایلهای دیگر در ظرف چند ثانیه یافته است.
یکی از راههایی که بلوتوث 3 سرعت انتقال فایلها را افزایش میدهد، استفاده از اتصال بیسیم وای فای از طریق پروتکل 11/802 Adaption Layer است که با استفاده از آن یک دستگاه بلوتوث 3 میتواند با دستگاه دیگر ارتباط برقرار کند و با استفاده از وای فای، فایلها را منتقل کند و اگر وایفای وجود نداشته باشد بلوتوث مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
نسخه جدید بلوتوث همچنین دارای امکانی است که شمار قطعیهای ایجادشده که به دلایلی مانند قرار گرفتن تلفن همراه در جیب روی میدهد را کاهش میدهد. ترانسفرجت که به کد رمز نیاز نداشته و بیش از صد برابر سریعتر از بلوتوث عمل میکند بهعنوان استاندارد ارتباط بیسیم جدیدی که معایب کمتری داشته و مطمئن به شمار میرود، رقیب جدی بلوتوث خواهد بود.
این فناوری ساخت سونی، از امواج کمقدرت و فوق باند عریض UWB برای ارسال داده تا 375 مگابیت بر ثانیه در فاصلهای حدود 3سانتیمتر استفاده میکند و از حمایت غولهای فناوری مانند سامسونگ، توشیبا، پاناسونیک، کداک و هیتاچی برخوردار است. این استاندارد بیسیم وعده میدهد روند پرزحمت جفتسازی دستگاهها را با جایگزین سریعتری عوض کند که در آن کاربران تنها باید 2 دستگاه را کنار هم قرار داده و مشخص کنند چه اطلاعاتی باید ارسال شود.