واردات بی‌رویه اجناس چینی به بسیاری از صنایع ایران صدمه زده، اما این‌بار کشاورزی ایران، هدف قرار گرفته است.
اگر دشمن صنعت ایران را محصولات چینی بدانیم، باید درباره کشاورزی ایران گفت که وضع از این هم بدتر است، چون واردات میوه باعث شده که مواد غذایی خیلی از کشورهای دنیا به دشمنان کشاورزی ایران تبدیل شوند.
واردات محصولات کشاورزی به ایران تنها محدود به واردات میوه‌های تازه نیست. براساس آمار گمرکی ایران، بسیاری از محموله‌هایی که در سال 88 به کشور وارد شده‌اند، حاوی محصولات فراوری شده کشاورزی بوده که در داخل ایران نیز می‌توانست به‌دست آید. میوه و سبزی خشک‌شده یا یخ‌زده، مربا، ژله، کنجاله، آب‌میوه، مارمالاد، پوره و میوه آغشته به سرکه، جزو محصولات فراوری‌شده‌ای است که وارد ایران می‌شود. البته ممکن است فناوری تولید همه این محصولات در ایران وجود نداشته باشد و واردات برخی از این اقلام قابل توجیه باشد، اما واردات میوه تازه که در داخل ایران پرورش می‌یابد، از نظر بسیاری از کشاورزان ایرانی قابل توجیه نیست.
تنها در 2 ماه ابتدایی امسال بیش از 212 هزار تن میوه وارد ایران شد. این میوه‌ها که شامل نارگیل، موز، آناناس، گلابی، سیب، پرتقال، نارنگی، انگور، هلو، انبه و... می‌شود، به قیمت 117 میلیون و 696 هزار دلار خریده شده است. طی این مدت بیشترین میوه وارداتی موز، نارنگی و گریپ‌فروت بود که به‌ترتیب به میزان 110 هزار تن ، 70 هزار تن و 14 هزار تن به ایران وارد شد. در این مدت 57 میلیون دلار موز، 40میلیون دلار نارنگی و 5 میلیون دلار گریپ‌فروت وارد کشور شد. موزهای وارداتی از کشورهای اکوادور، امارات، ترکیه، فیلیپین و هند وارد شده‌اند. میوه نارنگی نیز از 3 کشور پاکستان، امارات و ترکیه به ایران آمد. مبدأ گریپ‌فروت نیز 2 کشور تایلند و ترکیه بود. سیب، گلابی و به، همچنین آناناس نیز از نظر واردات در رتبه‌های بعدی قرار دارد. سیب‌ها از ایتالیا، آفریقای جنوبی، امارات، شیلی، فرانسه و فیلیپین، گلابی و به از چین، آفریقای جنوبی، امارات، ترکیه و فیلیپین و آناناس نیز از امارات، تایلند، فیلیپین، مالزی و هند وارد شد. طی این مدت انگورهای آفریقای جنوبی، اماراتی، شیلی و هندی، هلو و شلیل‌های ترکیه‌ای و پرتقال‌های چینی، اماراتی، ترکیه‌ای و مصری روی میز پذیرایی ایرانی‌ها دیده می‌شود.
میوه‌های مارک‌دار
باغداران می‌گویند که واردات میوه‌های خارجی به کشاورزی ایران صدمه بسیاری زده و باعث شده است که میوه‌های داخلی خریده نشوند یا دلالان آنها را به قیمت بسیار پایین پیش‌خرید کنند. با این حال، مسئولان دولتی دلایلی را برای واردات میوه برمی‌شمارند. سید علیرضا شجاعی، مشاور وزیر بازرگانی سهم واردات میوه‌های گرمسیری را برای 6 ماهه نخست سال گذشته 70 درصد اعلام می‌کند و می‌گوید: «میوه‌های گرمسیری شامل گلابی هندی، انبه، موز، آناناس، نارگیل و محصولاتی از این قبیل است که تولید داخل ندارد و در نتیجه تأثیری بر بازار محصولات باغی داخل کشور نخواهد گذاشت.»
اما در بازار هلو، سیب، گلابی و انگور خارجی به وفور دیده می‌شود. در برخی میوه‌فروشی‌های شهرهای بزرگ کشور، هلوهای ترکیه‌ای محصول شرکت «دورت آرکاداس»، سیب‌های شیلیایی شرکت «یونی فروتی» و سیب‌های فرانسوی یافت می‌شود. نارنگی‌های یونی فروتی نیز به‌وفور به چشم می‌خورد، با این حال میوه‌فروشان تابستان را فصل رونق میوه‌های خارجی نمی‌دانند و می‌گویند که در زمستان که پرتقال‌های مصری و ترکیه‌ای، انگور شیلی و سیب فرانسه به بازار می‌آید، واردات بیشتر موجب متضرر شدن تولید‌کنندگان می‌شود.
ایران، سرزمین میوه‌ها
هر یک از مناطق ایران، خاستگاه تولید یک یا چند محصول کشاورزی است. البته برخی از میوه‌های گرمسیری همچون نارگیل، موز و آناناس یا در ایران تولید نمی‌شود یا اگر گلخانه‌ای به عمل آید، ریز و غیرمرغوب است، اما بسیاری از میوه‌هایی که وارد کشور می‌شود همچون سیب، انگور و هلو، در ایران تولید می‌شود و اتفاقا محصولات داخلی خوش‌طعم‌تر و تازه‌تر است.
حسین مهاجران، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی، در گفت‌وگو با «همشهری» می‌گوید: «هلوی حاج کاظمیه، یاسینی، تبریزی و شهریوری ایران بسیار معروف است. در ایران 20نوع انگور تولید می‌شود که در این فصل، یکی از یکی بهتر است. انگور کندری، شیرازی، سحابی، نهره و فخری بهترین انگورهای ما هستند.»
مهاجران می‌افزاید: «سیب تابستانی ما سیب گلاب و نعمتی است که در هیچ جای دنیا نظیر ندارد. حدود یک ماه دیگر هم سیب لبنانی دشت قزوین به بازار می‌آید. در میان سیب‌های زمستانی، سیب سفید ایران بهترین سیب دنیاست. سیب قرمز مراغه، میانه و پس از آن دماوند هم به‌ترتیب به بازار خواهد آمد.»
رئیس اتحادیه فروشندگان میوه و سبزی تهران معتقد است که با وجود میوه‌های تابستانی ایرانی، خریداران از میوه‌های خارجی استقبال نمی‌کنند، اما او یکی از دلایلی را که میوه‌فروشان به فروش میوه خارجی علاقه‌مندند خالص‌فروشی میوه وارداتی می‌داند. او می‌گوید: «وقتی بار وارداتی خالص فروشی می‌شود، دیگر میوه خراب و دورریز ندارد و میوه‌فروش سودش را در فروش آن می‌بیند. بنابراین آن را به مغازه‌اش می‌آورد و تبلیغش را هم می‌کند. اگر میوه‌های داخلی هم در میدان‌ها خالص‌فروشی شوند، کسی به سمت میوه‌های وارداتی نمی‌رود.»
میوه‌های وارد‌شده به ایران، مشکل دیگری نیز دارد و آن کهنه بودن این میوه‌هاست. میوه‌های وارداتی به‌دلیل این‌که از راه دور به ایران می‌آید، برای مدت طولانی در سردخانه‌ها نگهداری می‌شود و با وجود ظاهر زیبا، تازگی ندارد. شاخ و برگ متصل به برخی میوه‌های وارداتی کاملا خشک شده است که نشان از مانده بودن محصول دارد. به این ترتیب می‌توان گفت با همه‌گیر شدن میوه‌های خارجی در بازار ایران، مردم میوه تازه نخواهند خورد.
آمار سال‌های 88 و 89 در زمینه صادرات
برخی کشورهای صادرکننده میوه تازه به ایران: امارات متحده عربی، افغانستان، ترکیه، مصر، استرالیا، اندونزی، تایلند، سنگاپور، سوئیس، صربستان، تایوان، ژاپن، چین، تاجیکستان، روسیه، ترکمنستان، فیلیپین، آذربایجان، بلغارستان، اوکراین، هند، کویت، آلمان، هلند، فرانسه، اکوادور و شیلی.
برخی کشورهای صادرکننده سبزی تازه به ایران: امارات متحده عربی، سوئیس، قرقیزستان، آفریقای جنوبی، چین، کویت، لهستان، انگلستان، کره‌جنوبی، اتریش، ازبکستان، اسپانیا و عربستان.
