طی روزهای آینده، کنگره آمریکا باید موافقت رسمی خود را با یک معامله بزرگ تسلیحاتی با عربستان سعودی اعلام کند؛ معاملهای که شامل فروختن پیشرفتهترین تکنولوژیهای موشکی و تعداد بسیار زیادی جت جنگنده، کشتی و هلیکوپتر به عربستان است و در حدود 60 میلیارد دلار ارزش دارد. دریاسالار جفری ویرینگا، مدیر آژانسی که بر فروش تسلیحات نظامی به خارج از کشور نظارت میکند، ماه پیش اظهار داشت که عربستان سعودی یک کشور با اهمیت برای ماست و ما به همکاری بیوقفه با آن ادامه خواهیم داد.
بهرغم این معامله تسلیحاتی، دولت اوباما با جدیت گزارشهای رسانههای سعودی را درباره یک موضوع ظاهرا کماهمیت در جامعه عربستان پیگیری میکند. موضوع از این قرار است که، «ام حسن» یک زن سعودی که مادر 6فرزند است اجازه ندارد که از شوهر معتاد و بدرفتار خود طلاق بگیرد به این خاطر که وی بدون یک همراه مرد در دادگاه حاضر شد و قاضی از پذیرفتن او خودداری کرد.
ام حسن در اینباره میگوید:براساس تأیید پزشکی بیمارستان سلطان عبدالعزیز در مکه، من به لحاظ جسمی مورد بدرفتاری قرار گرفتهام اما قاضی دادگاه به این دلیل که من در دادگاه همراه مرد نداشتم، به مدارک پزشکیام نگاه هم نینداخت.
مضحک است که در حالی که وزیر امور خارجه ایالات متحده یک زن است، حقوق زنان هیچگاه محور اصلی مذاکرات بین ایالات متحده و عربستان نبوده است.
از سال 2005 تا 2008، عربستان 2/11میلیارد دلار اسلحه، بیش از هر کشور دیگری در جهان، ازآمریکا خریده است. مبالغ هنگفتی برای رابطه بین دو کشور سرمایهگذاری میشود و سیاستهای آمریکا همواره متاثر از لابیهای سعودی در واشنگتن بوده است.
پادشاهی عربستان هنوز یک حکومت استبدادی سختگیر است که حتی آزادیهای اولیه و اساسی جامعه را نیز ممنوع میکند. در عربستان زنان هنوز حق رأی ندارند، اجازه ندارند رانندگی کنند، آنها به خاطر صحبت کردن با مردان مورد حمله قرار میگیرند و زندانی میشوند. آنها نمیتوانند بدون اجازه یک مرد سفر کنند و با این حال دولت اوباما حتی از سیاستهای حمایت آمیز و دوستانه بوش با پادشاهی سعودی پیشتر میرود که برای حقوق بشر و حقوق زنان بسیار ناامیدکننده است.
تری اونیل، رئیس سازمان ملی زنان در آمریکا میگوید: پرزیدنت اوباما فرصتی طلایی را برای صحبت درباره حقوق زنان با ملک عبدالله در دیدار اواخر ژوئن در کاخ سفید از دست داد. خانم اونیل میافزاید: این موضوع که اوباما در ملاقات خود با پادشاه سعودی مسئله حقوق زنان را مطرح نکرد، بسیار ناامیدکننده است. به گفته وی، اوباما در عوض خرد و بصیرت پادشاه مستبد را ستود و از او به خاطر نظرات مشاورهای خوبش تشکر کرد. از جمله موضوعاتی که مورد بحث دو رهبر قرار گرفت، مبارزه با افراطیگری، افغانستان، پاکستان، روند صلح، استقلال فلسطینیها، بهبود اقتصاد جهانی، برنامههای آموزشی و پیوندهای تجاری بود، هر چند مهمترین مسئله یعنی حقوق بشر به فراموشی سپرده شد.
جیم وولسی، از مدیران سابق سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا میگوید که موضوع حقوق بشر دست و پای هر دو گروه روسای جمهور دمکرات و جمهوریخواه را میبندد. او همچنین اضافه میکند که دیکتاتورها و رهبران مستبد حکومتهای خاورمیانه دو نقطه ضعف بزرگ دارند؛ اول: حقوق بشر بهخصوص مسائل مربوط به آزادیهای زنان و دوم: وابستگی کامل آنها به عایدات نفت. ما باید هر دو موضوع را با دقت لحاظ کنیم. دهههاست که تمام دولتهای آمریکا با مشکلات جدی در این زمینه مواجه بودهاند.
برای گروههای حامی حقوق بشر بسیار مایه تأسف است که تقریبا همه روسای جمهور آمریکا با سعودیها به ملایمت رفتار کردهاند. رابرت. ال. برنستین، رئیس ارشد بنیاد دیدهبان حقوق بشر میگوید: مضحک است که با وجود یک زن بهعنوان وزیر امور خارجه آمریکا، حقوق زنان موضوع محوری گفتوگوی رهبران آمریکا و عربستان نیست. وقتی شما به این مسئله، فقدان آزادی بیان، تحریکات و تعصبات افراطی را اضافه کنید، علاوه بر فقدان احترام به ادیان و اعتقادات سایر مردم آن وقت از این رابطه نزدیک تعجب میکنید. اوباما همچنین از پاسخ دادن به خواستههای وجیهه الهویدر، یک زن سعودی فعال حقوق بشر که به او یک نامه سرگشاده نوشته، خودداری کرد.
این زن در نامه خود با ملایمت تقاضا کرده که اوباما توجه پادشاه سعودی را به اصلاح موضوع لزوم همراهی مردان با زنان در انظار عمومی جلب کند.
ملاقات رئیسجمهوری آمریکا با پادشاه سعودی میتوانست نتیجه بهتری داشته باشد، اگر اوباما میتوانست فروش اسلحه را به عربستان منوط به اعطای حق رای، رانندگی و مسافرت برای زنان سعودی بکند. ایالات متحده دهها میلیارد دلار اسلحه به عربستان سعودی میفرستد وحداقل کاری که آمریکا میتواند بکند این است که کشوری را که اساسیترین ارزشهای آمریکا را به تمسخر میگیرد ستایش نکند.
دولتهایی که پی در پی در واشنگتن روی کار میآیند همگی دلایلی برای راضی نگهداشتن سعودیها داشتهاند:
آنها (عربستان) اطلاعاتی درباره القاعده به آمریکا میدهند، جریان ثبات را درمنطقه تأمین میکنند و البته گامهای کوچک کودکانهای را در مسیر درست برداشتهاند. اینها بخشی از حقیقت است، اما باید همچنین در نظر گرفت که این دلایل در مجموع هرگز توجیهکننده روابط بسیار دوستانه و شرمآور واشنگتن با یکی از سرکوبگرترین حکومتهای استبدادی نیست. بسیاری در داخل آمریکا به دولت اعتراض میکنند که هرگز نباید سعودیها را صرفا بهخاطر برداشتن گامهایی کوچک در زمینه حقوق بشر تحسین کرد.
مقامات آمریکایی باید به این نکته توجه کنند که یک کشور همانقدر باید مورد اعتماد قرارگیرد که خودش به مردمش اعتماد میکند.
براساس این معیار، آمریکا به عربستان سعودی حتی به اندازه یک خلال دندان هم نباید اعتماد کند و باید آن را تنها در حد یک متحد استراتژیک در نظر بگیرد.
شاید تنها زمانی که دولت سعودی به زنان این کشور اجازه بدهد تنها از خانه بیرون بیایند، بتواند ذرهای از اعتماد آمریکا را دوباره بهدست آورد.
برای آنکه مبادا کسی تصور کند که عربستان سعودی این رویه شرمآورش را پنهان میکند، وب سایت سفارت عربستان در واشنگتن اعلام میکند که بانوان حق ندارند تقاضای ترانزیت بکنند مگر آنکه یک مرد آنها را همراهی کند. آیا اوباما میتواند تصور کند که یک سفارتخانه این مطلب را اعلام کند که هیچ سیاه پوستی حق ندارد تقاضای ویزا بکند مگر آنکه یک همراه سفید پوست داشته باشد. آیا تبعیض جنسی کمتر از تبعیض نژادی توهین آمیز است ؟
آمریکا نباید صبر کند نفت عربستان تمام شود تا دولت این کشور مجبور شود در مسیر درست قرار گیرد. در آن زمان قرار گرفتن در این مسیر کار سادهای خواهد بود. در آینده آمریکا مورد قضاوت قرار خواهد گرفت که زمانی که انجام دادن کار درست سخت بود و باید بهایی برای آن میپرداخت، چگونه رفتار کرده است.
باج دادن اوباما به دولت مستبد سعودی غیرقابل توجیه است، چرا که این مسئله همانقدر که به عربستان سعودی لطمه میزند به آمریکا هم لطمه میزند.
دیلی بیست