تشخیص احتمال ابتلا به سرطان‌سینه در زنان امکان‌‌پذیر می‌شود

تفاوت‌ها در یک منطقه ژنتیک جداگانه می‌تواند احتمال ابتلا به سرطان در زنان دارای ژن BRCA1 را افزایش یا کاهش دهد.
در آینده اینگونه آزمایشات می‌تواند باعث انجام معالجات پیشگیرانه در زنانی که احتمال ابتلا به سرطان‌سینه در آنها زیاد است، شود.

تیمی از محققان انگلیسی از دانشگاه‌های کمبریج و کالج لندن که در تحقیق در باره ژن موثر در ابتلا به سرطان سینه مشارکت داشتند در گزارش خود که آن را در مجله ژنتیک انتشار داده‌اند اعلام کرده‌اند که همچنین در آزمایشات این بخش از دی‌ان‌ای زنان می‌توان به احتمال ابتلای آنان به سرطان تخمدان نیز پی برد.

محققان از دیر باز به این نکته پی برده بودند که برخی از جهش‌ها و تغییرات ژنتیک با احتمال افزایش خطر ابتلای افراد به سرطان‌سینه و تخمدان مرتبط هستند. زنانی که دارای ژن تغییر یافته BRCA1 هستند در سن 70سالگی دست‌کم 65درصد خطر ابتلا به سرطان سینه و 40درصد خطر ابتلا به‌ سرطان تخمدان در آنان افزایش می‌یابد.

این یافته‌های جدید می‌تواند باعث انجام تست‌های دقیق‌تر و شخصی‌تری راجع به سرطان سینه و تخمدان شود.
اولین گروه از محققان تمامی کدهای ژنتیک 2هزار و 300زنی را که دارای نقص در ژن‌های BRCA1 بودند، مورد بررسی قرار داد. برخی از این زنان در سنین کمتر از 40سالگی مبتلا به سرطان شده بودند و در برخی دیگر علائم سرطان به چشم نمی‌خورد. محققان در این تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که بخشی در کروموزم19وجود دارد که با توجه به ترکیب خود می‌تواند در افزایش یا کاهش میزان خطر ابتلا به سرطان موثر باشد.

دکتر آنتونیس آنتونیو، محقق ارشد این تحقیق می‌گوید: ما منطقه‌ای از دی‌ان‌ای را یافته‌ایم که مانند پیچ تنظیم صدا عمل می‌کند و با توجه به نواقص موجود در ژن BRCA1 احتمال ابتلا به سرطان در زنان را افزایش یا کاهش می‌دهد.

این محقق می‌افزاید: این یافته ما نخستین گام تحقیقات وسیع‌تر در ارتباط با شناسایی فاکتورهای ژنتیک -که می‌تواند باعث انجام تغییرات در میزان خطر ابتلا به سرطان سینه در زنان شود- است.

سرطان سینه از جمله شایع‌ترین سرطان‌ها ست که قابل درمان است اما در صورت معالجه دیرهنگام و رشد تومور می‌تواند مرگ آفرین باشد.

سرطان سینه

سرطان سینه، رشد مهار‌نشده سلول‌های غیر طبیعی است که در نواحی مختلف سینه ایجاد می‌شود. این اتفاق ممکن است در بافت‌های مختلف مانند مجاری‌ که شیر را انتقال می‌دهند، در بافت تولید‌کننده‌ شیر و در بافت غیرغددی رخ دهد.

سرطان سینه پس از سرطان پوست دومین سرطان شایع در زنان است. هر ساله تعداد زیادی از مبتلایان به سرطان سینه تشخیص داده می‌شوند و تعدادی نیز جان خود را از دست می‌دهند. خطر ابتلا به سرطان سینه با افزایش سن بیشتر می‌شود.
در حدود سه چهارم از موارد بیماری در زنان بالای 50سال ایجاد می شود.

برای جلوگیری از بروز سرطان سینه یا برای آگاهی از احتمال ابتلا به سرطان سینه رجوع به پزشک، انجام تست‌های شخصی و به ویژه ماموگرافی در سنین بالای35 و 40سال ضروری است.

ماموگرام می‌تواند سرطان سینه را 5-2سال پیش از اینکه تبدیل به یک توده‌ قابل لمس شود نشان دهد. اگرچه بر سر تناوب انجام ماموگرافی‌ها اختلاف نظر وجود دارد اما بسیاری از متخصصان همچنان توصیه می‌کنند که زنان بالای 40 سال سالانه یک ماموگرافی انجام دهند.

محققان اختلال در برخی از ژن‌ها - همانگونه که در این مطلب نیز ذکر آن رفت - را در بروز سرطان سینه‌ ارثی موثر می‌دانند و زنانی که سابقه‌ فامیلی بروز بیماری را دارند باید مشاوره‌ ژنتیک داشته‌باشند.

سرطان تخمدان

به رشد بدخیم و غیرطبیعی سلول‌های تخمدان, سرطان تخمدان گفته می‌شود. سرطان تخمدان بیماری چندان رایجی نیست و پنجمین عامل مرگ‌ومیر زنان در اثر سرطان و بیماری‌های زنان محسوب می‌شود. علت این بیماری ناشناخته است. این سرطان بیشتر در جوامع صنعتی، البته به جز ژاپن، دیده می‌شود.

زنان مسن بیشتر در خطر ابتلا به سرطان تخمدان

قرار دارند. بیش از نیمی از مرگ ومیر ناشی از سرطان تخمدان در زنان ۵۵ تا ۷۴ساله دیده می‌شود و تنها 4/1درصد از زنان ۳۵ تا ۵۴ساله در اثر این بیماری جان خود را از دست می‌دهند.با اینکه سرطان تخمدان، شیوع چندان زیادی ندارد اما به دلایلی باعث مرگ‌ومیر زیادی می‌شود. یکی از این دلایل، مبهم و غیرمشخص بودن علایم سرطان تخمدان است که در نتیجه زنان و پزشکان آنها معمولا این علایم را مربوط به بیماری‌های رایج دیگر تصور می‌کنند و زمانی که سرطان تشخیص داده می‌شود، اغلب تومور به خارج از تخمدان سرایت کرده است.

همچنین تخمدان سرطانی، سلول‌های بدخیمی را از خود بیرون می‌ریزد که اغلب روی رحم، مثانه، روده و دیواره روده جای می‌گیرند. این سلول‌ها حتی پیش از آنکه سرطان شناسایی شود، شروع به ساخت تومورهای جدید می‌کنند.

دلیل دیگر مرگ‌ومیر زیاد بیماران مبتلا به سرطان تخمدان این است که آزمایش تشخیص موثری برای این بیماری وجود ندارد. بیش از ۵۰درصد از زنان مبتلا به سرطان تخمدان در مراحل پیشرفته بیماری، متوجه بیماری خود شده‌اند.

به‌نظر می‌رسد که خطر ابتلا به سرطان تخمدان ناشی از چند عامل باشد. هرچه تعداد فرزندان یک زن بیشتر باشد، احتمال ابتلای او به سرطان تخمدان کمتر می‌شود. حاملگی در سنین پایین و مصرف قرص‌های ضدبارداری نیز اثر پیشگیرانه دارند و برعکس به‌نظر می‌رسد که مصرف داروهای باروری با افزایش احتمال ابتلا به این سرطان در ارتباط باشد. اگرچه هنوز در این‌باره اختلاف نظر وجود دارد.

برخی از ژن‌ها مثل BRCA2 و BRCA1 که خطر ابتلا به سرطان سینه و سایر سرطان‌ها در سنین پایین‌تر را افزایش می‌دهند، احتمالا در بالابردن خطر ابتلا به سرطان تخمدان نیز موثر هستند. بیمارانی که قبلا به سرطان سینه مبتلا شده‌اند یا یکی از اعضای خانواده آنها سابقه ابتلا به سرطان سینه یا تخمدان را داشته باشد، در خطر بیشتری هستند.

سابقه فامیلی ابتلا به سرطان رحم، روده یا سایر سرطان‌های معده ای ـ روده‌ای، ممکن است علامت وجود سندرومی به‌نام سرطان غیرپولیپی ارثی روده باشد که احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را بسیار بالا می برد.

سایر عوامل احتمالی عبارتند از: مصرف پودر تالک، قرارگرفتن در معرض پنبه نسوز، مصرف غذاهای پرچرب و ابتلا به بیماری اریون در کودکی که البته تاثیر هیچ کدام از این عوامل هنوز به اثبات نرسیده است.