در کوچه و خیابان‌های قدیمی شهر، دیوارهای کهنه رنگ و لعاب تهران قدیم و خانه‌های سنتی را گرفته است. شهر دارد رنگی می‌شود. کلاغ سفید قارقاری کرد و روی حصارهای رنگین‌کمانی نشست و انگار حالش خوب شد.
نکته:
معماران و شهرسازان و مدیران شهری توجه کنند! رنگ‌های شهر به حال عموم مردم شهر تأثیر دارند. حتی کلاغ‌ها... به‌خصوص کلاغ‌های سفیدی که کار گزارشگری می‌کنند.
کلاغ سفید به جای پر کشیدن و رفتن به دیدار نمایشگاه‌ها و موزه‌های شهر، به دیدن دیوارها و نقاشی‌ها و رنگ‌های شهر رفت.
بعضی از نقاشی‌های تازه زیبا و شادی بخش و هنرمندانه‌اند، و دروغ چرا؟ بعضی ناشیانه؛ نقاشی‌هایی که مناسب نیستند و بار هنری هم ندارند.
نکته:
اگر کلاغ باشید و مثل این کلاغ سفید صفحه ایستگاه، روحیه گشت و گذار داشته باشید و نیازی به بنزین هم نداشته باشید، می‌توانید به شهر تهران سفر کنید و از بزرگراه‌های همت و مدرس و حقانی عبور کنید و از نقاشی‌ها و کاشی‌کاری‌ها و آثار حجمی شهر دیدن کنید.
نکته:
هیچ می‌دانید اداره نقاشی دیواری و گرافیک شهری از سال ۱۳۸۰رسماً به عنوان یک اداره کارشناسی در زمینه ساماندهی وضعیت نقاشی دیواری در شهر تهران آغاز به کار کرد؟
حتماً می پرسید این نقاشی‌ها چه‌طور انتخاب می‌شوند. سازمان زیباسازی شهر تهران دیوارها را بر اساس اولویت و مهم بودن درجه‌بندی می‌کند و کارشناسان از زاویه‌های مختلف دیوار عکاسی می‌کنند و این عکس‌ها به صورت آلبوم در اختیار هنرمندان قرار می‌گیرد. آنها باید طرح‌هایشان را روی آن دیوار مونتاژ کنند و سپس برای اخذ مصوبه شورای هنری به اداره نقاشی دیواری و گرافیک شهری تحویل دهند.
به خاطر همین با یک کارشناس همراه می‌شویم. محمد حسین باقرزاده، کارشناس ارشد طراحی شهری میگوید:«رنگ‌ها نقش مهمی در زیباسازی شهرها دارند...البته اگر درست استفاده شوند. رنگ‌ها بر روحیه شهروندان تأثیر خواهند گذاشت. ترکیب رنگ‌ها، استفاده بجا از رنگ‌ها و روان‌شناسی رنگ‌ها بسیار مفید است. برعکس استفاده نادرست از رنگ‌ها باعث آشفتگی بصری خواهد شد و تأثیر بدی بر روحیه شهروندان خواهد گذاشت.»
* * *
کلاغ سفید چرخ می‌زند. از بزرگراه همت می‌گذرد. از کنار سروهای ایرانی کاشی‌کاری شده، از رو به روی تابلوهایی که تصاویر قهرمانان دفاع مقدس و خاطره آنها را در خود دارند، از کنار نقاشی‌هایی که رنگ و بوی اقیانوس را دارند و حجم‌سازی از یک اقیانوس در بزرگراه امام علی ع.
***
باقر زاده میگوید:« شهری شهر خوبی است که زیرساخت‌های درستی داشته باشد. این زیر ساخت‌ها شامل شبکه رفت و آمد، مقیاس‌های محله‌ای خوب مثل فروشگاه، نانوایی، مدرسه، بیمارستان، فضای باز، فضای سبز و به نوعی خدمات مناسب شهری است.»
او میگوید:«شهرهای کشور هم اکنون دچار شهر زدگی هستند. سهم پیاده‌روها خیلی کم است. ما برای عابران پیاده سهم مناسبی در شهر تهران نداریم. شهرداری تهران پیاده‌روهای خیابان شریعتی و ولی عصر را دارد ساماندهی می‌کند و این کار درستی است. ما با سرعت از بزرگراه‌ها عبور می‌کنیم و فرصت دیدن بسیاری از آثار هنری را نداریم، اما اگر این نقاشی‌ها در پیاده‌روها طراحی شوند، عابران از آن استفاده بیشتری خواهند کرد.»
این کارشناس میگوید:«اگر رنگ‌ها درست انتخاب شوند و اگر سهم بیشتری به عابران بدهیم، شهروندان به شهر احساس تعلق بیشتری خواهند کرد.»
استفاده بجا از رنگ به کاهش خستگی افراد کمک می‌کند و ابزار مهمی در جهت هدایت و القای حالات روانی خاص به افراد جامعه است. با استفاده از رنگ می توان به فضا یکپارچگی و وحدت بخشید یا آن را متمایز و قابل شناسایی کرد.
نکته:
هیچ می‌دانید اگر بدون توجه به معانی نهفته در رنگ‌ها از آنها استفاده کنیم، محیط به یک مکان ناراحت کننده و ناخوشایند بدل می‌شود؟
اما شهروندان هم گاهی در ساختن بناها و مغازه‌ها و فروشگاه‌ها به رنگ‌ها و هماهنگی با شهر توجهی ندارند. استفاده از این رنگ‌های تصادفی در شهرها، باعث احساس بی نظمی و بی‌هویتی است.
سپیده اسلامی، معمار، میگوید: « در قدیم چون مردم از رنگ‌ها و مصالح طبیعی استفاده می‌کردند، ساختمان‌های شهرها چهره‌هماهنگی داشتند و رنگ‌های به کار رفته در فضای شهری مطابق با شرایط اقلیمی و فرهنگ و سنت‌ها و روحیه مردم بود و جزئی از هویت شهر به حساب می‌آمد.»
حالا جای این مصالح را شهرداری با نقاشی های سنتی پر می‌کند. بعضی کارشناسان هم می‌گویند ایجاد فضای خالی برای دید بد نیست و نباید همه دیوارهای شهر را نقاشی کنیم.
البته شاید بهتر باشد فضاها و دیوارهایی هم به نوجوانان و جوانان اختصاص داده شود تا آنها هم در زیباسازی شهر شریک باشند.
به هرحال این بار اگر خواستید از خیابانی‌عبور کنید، با دقت به دیوارها نگاه کنید.
