امسال موزه هنرهای معاصر با شرکت در دوسالانه معماری جهان که از اواسط شهریور آغاز شده و تا 29 آبان نیز ادامه مییابد، 5 باغ مهم ایرانی را به نمایش گذاشته که تاکنون بیش از 3 هزار نفر بیننده داشته است. این 5 باغ ایرانی به صورت تصویری و ارائه پلان و نقشه به همراه یک اثر کانسپت از هنرمند و استاد ایرانی دانشگاه ونیز، مجتبی کلهر عرضه شده که در این میان تصاویر چشمنواز باغهای ایرانی شگفتی بسیاری از بازدیدکنندگان خارجی را در پی داشته است.
محمود شالویی، مدیرکل مرکز هنرهای تجسمی و سرپرست موزه هنرهای معاصر تهران که در افتتاحیه دوسالانه ونیز حضور داشته، در این باره گفت: ایران با سابقهای چند هزار ساله در معماری و مهندسی همواره آغازگر روشهای نوین بوده است. باغهای ایرانی نمونه ارزشمندی از آثار معماران هنرمند ایرانی هستند که بر مبنای اعتقادات دینی و توجهات ملی شکل گرفتهاند. معماران ایرانی همیشه سعی کردهاند در آثار خود به اندیشههای عرفانی نیز توجه داشته باشند.
وی افزود: این نمایشگاه و آثار ارائه شده نظر بسیاری از علاقهمندان به هنر و معماری ایران را بهخود جلب کرده، بهطوری که بسیاری از بازدیدکنندگان از نحوه سفر به ایران و دیدن زیباییهای کشورمان از نزدیک، پرسشهایی را مطرح کردهاند. وی به کاتالوگ باغ ایرانی که در 84صفحه و به 2زبان فارسی و انگلیسی چاپ شده و به بازدیدکنندگان اهدا میشود، اشاره کرد و گفت: بهعلت ازدیاد بازدیدکنندگان این کاتالوگ به چاپ دوم هم رسیده است.
در همین راستا مجتبی کلهر، دبیر نمایشگاه و استاد ایرانی دانشگاه معماری ونیز که در این دوسالانه، یک اثر مفهومی به نمایشگذاشته که نمایانگر باغهای ایرانی است، در ارتباط با این دوسالانه گفت: در طراحی باغ ایرانی سعی بر ایجاد فضایی با محتوای ماورای طبیعی و معانی ربانی شده و هدف از آفرینش باغ، انعکاس تصویری از بهشت موعود در قالب جهان مادی است.
چون در ادبیات فارسی باغ یکی از زیباترین صحنههای طبیعت است که در آن انسان در فضایی آکنده از جلوههای معنوی و روحانی، امکان شکوفایی ذوق و تبلور اندیشه و تفکرات عرفانی را مییابد و به بحث و تعمق درباره زیبایی و خلقت طبیعت میپردازد.
وی در ارتباط با ایجاد باغهای ایرانی افزود: هر چند اساس ساخت باغ ایرانی به پیدایش آب بستگی دارد، اما عناصری همانند درخت، نور، نسیم و صدا در ساختار منظر و معماری آن نقش بسزایی دارند. تلفیق این عناصر و چگونگی استفاده از آنها در طراحی فضاهای مختلف باغ از نظر زیباییشناسی معنی خاصی به معماری باغ ایرانی میبخشد که در نوع خود بینظیر است.
مجید مهرگان، نگارگر و استاد دانشگاه نیز بر این باور است که باغ ایرانی از راه ادبیات و شعر به هنر نگارگری راه یافته؛ به این معنی که نگارگری، هنری روایی است و به روایت کردن داستانهای نظامی و اشعار فردوسی و حافظ میپردازد و این شاعران، کسانی بودهاند که همواره طبیعت را پاس داشته و از عناصر طبیعی در آثار خود بهره میبردهاند. از سوی دیگر با نگاه زیباشناسانه به دنیای پیرامون خود مینگریستهاند و همه این موارد در باغهای ایرانی از یکسو و شعر و هنر نگارگری از سوی دیگر، به روشنی دیده میشود