حمیدرضا حاجی‌بابایی*: در سال‌های اخیر بحث فناوری هسته‌ای ایران از موضوعات بسیار مهم و چالش‌برانگیز در صحنه بین‌المللی بوده است.

 و با مسیر پر فراز و نشیب خود منشأ تحولات عظیمی در جهان و به‌ویژه خاورمیانه شده است و به همین دلیل موجبات تحلیل‌های گوناگون از طرف صاحب‌نظران و سیاستمداران داخلی و خارجی شده است. به همین دلیل لازم می‌دانم در این رابطه نکاتی را متذکر گردم که خالی از لطف نیست.

1 - ایران به دلیل جایگاه علمی و دانش بومی و قرارگرفتن در چارچوب قوانین NTP در سال‌های اخیر به پیشرفته‌ترین مرتبه علمی در موضوع هسته‌ای دست پیدا کرد؛ دانشی فنی و بومی که متکی به دانشمندان داخلی است و به رغم هیاهوهای تبلیغاتی همچنان بر صلح‌آمیز بودن آن تاکید گردید و نیز از طرف علماء به ویژه مقام معظم رهبری اعتقاد دینی بر بحث عدم گسترش تسلیحات هسته‌ای اعلام گردید که موضع مستحکم نظام فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز را با اعتقاد بر نابودی تمام سلاح‌های هسته‌ای استوار نمود.


2 - در طول سال‌های اخیر به اندازه کافی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای از تاسیسات ایران بازدید به عمل آورده و مکرر آقای البرادعی - مدیرکل آژانس- اعلام کرده است که هیچ‌گونه نشانه‌ای مبنی بر غیرصلح‌آمیزبودن فناوری هسته‌ای ایران در دست نداریم و این موضوع را نیز بارها مسئولان جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده‌اند و برای اطمینان از این موضوع، از کشورهای مختلف دعوت به عمل آمد تا در مشارکت با جمهوری اسلامی ایران در جهت توسعه فناوری هسته‌ای و ساخت نیروگاه‌ها شاهد سرمایه‌گذاری، نظارت و اطمینان آنان باشیم.


 اما شاهد بودیم و بودید که در این زمینه قدمی برداشته نشد که این خود ادل‌الدلیل بر بهانه‌جویی آنان برای جلوگیری از حق مسلمی بود که مردم ایران بر آن اصرار می‌ورزیدند.


3 - جمهوری اسلامی ایران به دلیل قانونمندبودن و عضویت در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای، همیشه تحت فشار تبلیغاتی آمریکا و متحدان او در آژانس قرار گرفته است و اسرائیل به دلیل سرپیچی از قانون و مخالفت صریح با اصول بین‌المللی مورد حمایت آمریکا و بعضی کشورهای غربی قرار گرفته است تا جایی که با صراحت از موضع تند و بی‌منطق خود مبنی بر مجهزبودن به سلاح‌های هسته‌ای سخن به میان می‌آورد، اما از طرف شورای به اصطلاح امنیت سازمان ملل هیچ برخوردی صورت نمی‌گیرد و حتی تذکری هم داده نمی‌شود.


 اما جمهوری اسلامی ایران که بارها مخالفت خود را با اشاعه و ساخت سلاح‌های هسته‌ای اعلام کرده است، در آژانس با رای سیاسی اعضای شورای حکام روبه‌رو می‌گردد که باید پرونده هسته‌ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل گزارش گردد؛ شورای امنیتی که سایه آمریکا بر آن سنگینی می‌کند و اراده‌ای جز اراده آمریکا بر آن حکمفرما نیست، متاسفانه جرم ایران را در بحث فناوری هسته‌ای، ترس از به‌خطرافتادن امنیت جهان می‌دانند و با استناد به ماده 41 فصل هفت منشور سازمان ملل به دنبال صدور حکم تحریم علیه جمهوری اسلامی ایران برمی‌آیند.


 در بررسی صد سال گذشته کدام تهدید بین‌المللی از طرف ایران شکل گرفته است و ایران به کدام کشور حمله نظامی کرده است؟ آیا ایران برای جهان تهدید امنیتی است یا آمریکا که با بمب‌های هسته‌ای خود در هیروشیما و ناکازاکی قتل عام ظالمانه و ناجوانمردانه‌ای را در منظر و مرای ملت‌های جهان به تصویر کشید و به عنوان یک خاطره جنایتکارانه در حافظه تاریخ ثبت کرد؟

 آیا ایران برای امنیت جهان تهدید است یا اسرائیل که ده‌ها کلاهک هسته‌ای را به رخ جهانیان کشیده است و هر روز رجزخوانی می‌کند و مردم بی‌دفاع فلسطین را به خاک و خون می‌کشد، به جنوب لبنان حمله می‌کند و جسورانه به خاطر داشتن سلاح‌های هسته‌ای مباهات می‌کند؟


به‌راستی شورای امنیت سازمان ملل مسئولیت خطیر امنیت دنیا را به عهده دارد یا مهمترین دلیل ناامنی در جهان و تجویزکننده تجاوز از طرف آمریکا و اسرائیل بر ملت‌های جهان است؟

البته جای ابهام نیست وقتی که شورای امنیت با فشارهای آمریکا و تهدید و تطمیع این کشور هر حکمی و قطعنامه‌ای را صادر می‌کند و کشورهای مختلف دنیا به‌ویژه با کشورهای برخوردار از حق وتو یا از روی ترس یا هم‌پیمانی یا معامله در مسیر سیاست‌های آمریکا قرار می‌گیرند توقع بیشتری از این شورای به اصطلاح امنیت نمی‌توان داشت زیرا رسالت بزرگ این شورا دفاع از امنیت دولتمردان آمریکا و اسرائیل است که به‌خوبی انجام می‌پذیرد.


4 - اما جمهوری اسلامی ایران در رابطه با این‌گونه بازرسی‌های بین‌المللی چه راهکارهایی را پیش روی خود دارد و سؤال این است که آیا جز از این طریق که هم‌اکنون می‌رویم، راه دیگری متصور بوده است یا خیر؟ در پاسخ، اولاً باید به انگیزه کشورهای غربی توجه داشت که منظور آنها از پیگیری فناوری هسته‌ای چیست؟

 آیا آنها به دنبال اطمینان ، شفافیت و... می‌باشند یا به دنبال مخالفت با فناوری هسته‌ای و دانش هسته‌ای در ایران هستند؟ خوشبختانه در طول سال‌های اخیر همه جریانات سیاسی در جلسات سری و در مذاکرات دوجانبه ما با کشورهای اروپایی سخنان صریح و جسورانه آنان را مبنی بر توقف پژوهش و فناوری شنیده‌اند و هیچ کس اندک شائبه‌ای در این‌که آنان به دنبال توقف دائمی این فناوری می‌باشند، ندارند و خوشبختانه راه‌های محتاطانه، معتدلانه، مظلومانه، عاجزانه و گفت‌وگومآبانه و چندین گفتمان دیگر را با آنها تجربه کرده‌ایم و دیدیم و دیدید راه منحصر به فرد ما در بحث فناوری هسته‌ای و دفاع از منافع ملی، ایستادگی و مقاومت همراه با تدبیر و عقلانیت بود و هست و امروز که تحریم را به عنوان چکش اعمال فشار بالای سر نگه داشته‌اند، دو راه بیشتر وجود ندارد؛ یعنی در واقع یک راه و یک بیراهه و بیراهه و بن‌بست آن است که بگوییم هر آنچه را که آنان می‌گویند بپذیریم؛ یعنی فناوری هسته‌ای نداشته باشیم که آن‌وقت آیا مردم چنین اجازه‌ای خواهند داد و تاریخ چنین خطایی را خواهد بخشید؟

 چون اولین سؤال این خواهد بود که اگر می‌خواستند به اینجا برسند چرا از روز اول بدون هزینه به اینجا نرسیدند و این همان مصداق چوب دو سر سوخته است و اما راه دیگر یا همان راه واحد و منحصر به فرد یا همان اتوبان دفاع از منافع ملی و حیثیت ملی و خواسته ملت ایران یعنی دفاع از فناوری هسته‌ای با تدبیر و عقلانیت و اقتدار که امروز ساری و جاری است که تحریم دارد، هزینه دارد، افتخار دارد، شرف و حیثیت دارد و در نهایت جشن بزرگ فناوری هسته‌ای را هم به دنبال دارد و به همین دلیل ما می‌اندیشیم که راه منحصر به فرد امروز ادامه راه است؛ راهی که برگشت‌ناپذیر است و در ضمن سختی‌ها و دشواری‌ها پیروزی قطعی را به دنبال دارد.


5 - اما در رابطه با تحریم‌ها‌ آیا کارآمد خواهد بود یا خیر؟

الف- به دلیل مخالفت‌های روسیه و توافقی که به عمل آمد، این قطعنامه حداقل تحریم‌ها را توانست علیه ایران شکل بدهد.

ب- بعضی تحریم‌ها در موارد گوناگون توسط کشورها و افراد به دلیل منافع شخصی و ملی کشورها و کارتل‌های اقتصادی معمولاً پایدار نیستند.

ج- با توجه به این‌که این تحریم‌ها جنبه سیاسی دارد و از روی اعتقاد انجام نمی‌پذیرد، کشورهای مختلف در رقابت‌های سیاسی به‌راحتی از آن عبور می‌کنند.

د- بحث WTO و جهانی‌شدن، امروز مهمترین بحث جهانی است. منافع اقتصادی اولی بر همه تصمیمات متخذه در دنیاست، لذا چنین اشتها و خواسته‌ای مانع از تحریم اقتصادی خواهد شد.

ه- تنوع خواست، اقلیم، سیاست، منافع ملی مانع از آن خواهد شد که کشور تحریم‌شده با مشکل مواجه نباشد.

علاوه بر همه اینها جمهوری اسلامی ایران با توجه به قدرت استقامت در برابر تحریم و از طرفی کاهش یا تاثیرگذاری یا خنثی‌کردن این‌گونه تحریم‌های سیاسی را دارد.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس

کد خبر 11979

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست‌خارجی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز