ناس و سیگار

برای همین عده‌ای برای فرار از قوانینی که می‌گویند، استعمال دخانیات در اماکن عمومی ممنوع است، به انواع غیرتدخینی تنباکو روی آورده‌اند.

مهم‌ترین این مواد ناس است که اتفاقاً در کشور ما هم طرفدارانی دارد. به همین دلیل برخی از گروه‌های مخالف استعمال دخانیات و صنایع دخانیات اروپا خواستار لغو ممنوعیت مصرف ناس در این قاره شده‌اند.

زمزمه جایگزینی سیگار با ناس

ناس، شکلی از تنباکوست که مصرف آن دود تولید نمی‌کند. مصرف‌کنندگان ناس آن را زیرلب خود قرار می‌دهند و تنباکو که در مجاورت لثه قرار گرفته وارد خون می‌شود.

به همین دلیل، از آنجایی که در سوئد و نروژ استعمال دخانیات در اماکن عمومی منع قانونی دارد، مصرف ناس به شدت افزایش یافته است. حدود 20درصد از مردان در سوئد از ناس استفاده می‌کنند.

شاید به همین دلیل باشد که میزان بیماری‌های ناشی از استعمال سیگار، در این کشور اروپایی کمتر از کشورهای دیگر اتحادیه اروپاست.

ناس همچنین در میان افرادی که سعی دارند اعتیاد به سیگار را ترک کنند، محبوبیت زیادی پیدا کرده است.

اما محققان در سراسر جهان هنوز در مورد خطرات مصرف ناس اختلاف نظر دارند. متخصصان یکی از دانشگاه‌های معتبر پزشکی سوئد می‌گویند که بدون شک مصرف ناس موجب سرطان لوزالمعده و دهان می‌شود. اما محققان دیگر می‌گویند که ناس تا 100 برابر امن‌تر از استعمال سیگار است.

سازمان خیریه «اش»(Ash)  که در انگلستان برای منع استعمال سیگار فعالیت می‌کند، یکی از گروه‌هایی است که موافق مجاز شدن مصرف ناس در اتحادیه اروپاست.

مدیر این سازمان می‌گوید: «تنباکوی بدون دود در مقایسه با دخانیات دودزا، خطرات بسیار کمتری دارد. اکنون در انگلستان اشکال مختلفی از تنباکوی جویدنی که از جنوب آسیا وارد می‌شود، به فروش می‌رسد که بسیار خطرناک‌تر از ناس است.»

اما یکی از تحقیقاتی که در اختیار قانونگذاران اتحادیه اروپا قرار گرفته است، نشان می‌دهد که ناس نه تنها سرطان‌زاست، بلکه باعث افزایش فشار خون و احتمال بروز حمله قلبی نیز می‌شود.

پروفسور گوران پرشاگن که انجام این تحقیق را برعهده داشته است، می‌گوید:«ما باید خیلی دقت کنیم که چه مواد مصرفی را به مردم معرفی می‌کنیم. ترغیب مردم به جایگزین کردن سیگار با ناس، در نهایت منجر به بالا رفتن مصرف تنباکو خواهد شد.»

او معتقد است که در مقایسه با سیگار، تحقیقات در مورد خطرات مصرف ناس به قدر کافی گسترده و جامع نبوده است.

تنباکو به هر شکلی مرگ‌آور است

با وجود زمزمه‌های لغو منع دخانیات جویدنی به ویژه ناس در اروپا، چندی پیش، سازمان جهانی بهداشت روز بدون دخانیات خود را با این هشدار برگزار کرد که صنعت دخانیات با توجه به مقررات سختی که در کشورهای مختلف در مورد کشیدن سیگار و تبلیغ در این باره اجرا شده، تولید محصولات دیگری مانند تنباکوی جویدنی، انفیه (گرد توتون) و قلیان را افزایش داده است.

این سازمان از کشورهای جهان خواست تا تدابیر فوری برای کنترل بازاریابی این دسته از محصولات تنباکو - که به ویژه جوانان و زنان را هدف قرار داده - و همچنین مصرف آنها، اتخاذ کنند. به گزارش سازمان جهانی بهداشت که در روز بدون دخانیات منتشر شد، بر خلاف آنچه تبلیغ شده است این محصولات سالم‌تر از سیگار نیستند.

به همین دلیل موضوع امسال روز جهانی بدون دخانیات «مرگ آور در هر شکل و پوشش» بود. همچنین نظرسنجی سازمان جهانی بهداشت از 705 هزار نوجوان 13 تا 15 ساله  در کشورهای مختلف نشان داده که استعمال انواع دخانیات در میان این گروه سنی رواجی نگران‌‌کننده دارد.

این گزارش حاکی است، 11 درصد نوجوانان، محصولات تنباکو، به غیر از سیگار را مصرف می‌کنند، در حالی که 9 درصد سیگار می‌کشند.

سازمان جهانی بهداشت تبلیغات نادرست بازار را که می‌گوید استعمال شکل‌های دیگر تنباکو بی‌خطر است، دلیل گسترش مصرف این‌گونه محصولات می‌داند. این سازمان خواستار مقررات شدیدتری در مورد محصولات تنباکو شده و می‌گوید که دخانیات در هر شکل آن مرگ‌آور است.

کنوانسیون دخانیات

کنوانسیون کنترل دخانیات سازمان جهانی بهداشت فوریه سال گذشته ضمانت اجرایی یافت. سازمان جهانی بهداشت این کنوانسیون را - که مدت ده سال در دست بررسی بود - به امید پیشگیری از 5 میلیون مرگ سالیانه ناشی از مصرف دخانیات به اجرا درآورده است.

این سند اولین معاهده جهانی درباره بهداشت عمومی است و کشورهای عضو سازمان جهانی بهداشت ملزم به اعمال مفاد آن هستند. کشورهایی که این کنوانسیون را تصویب کرده‌اند، اکنون سه سال وقت دارند تا روی بسته‌های سیگار هشدارهای جدی بهداشتی بچسبانند و 5 سال فرصت دارند تا تبلیغات دخانیات را ممنوع کنند.

آنها باید پیروی خود از این معاهده را به صورت منظم به سازمان جهانی بهداشت گزارش کنند. این کشورها می‌توانند علیه کشورهایی که این کنوانسیون را تصویب نکرده‌اند و کشورهای تولیدکننده دخانیات که مبارزه‌شان را تضعیف می‌کنند، به سازمان جهانی بهداشت شکایت کنند.

سازمان جهانی بهداشت امیدوار است که این معاهده به ویژه در کشورهای در حال توسعه مفید باشد، زیرا جوانان این کشورها هدف تبلیغات صنعت دخانیات قرار می‌گیرند.

آمار نشان می‌دهد که 84 درصد از 1/8 میلیارد مصرف‌کننده دخانیات جهان در کشورهای در حال توسعه زندگی می‌کنند که نقش بسزایی در اجرایی کردن این کنوانسیون داشتند.