آنچه در پی میآید حاصل گفتوگوی نشریه صبح صادق با سردار محمدرضا نقدی، رئیس سازمان بسیج مستضعفین درباره رویکردهای فرهنگی بسیج و نقش آن در مقابله با تهدید نرم است که همزمان با هفته بسیج از نظر شما میگذرد.
- با توجه به اینکه جامعه امروز ما به تعبیر مقام معظم رهبری با ناتوی فرهنگی مواجه است و تهدید نرم نیز در راستای تخریب مسائل فرهنگی و ارزشهای جاری در جوامع است، برنامههای فرهنگی بسیج چیست؟
اولین برنامه ما ارتقای معرفت و بصیرت اعضای بسیج است که به آن اولویت میدهیم و در عرصههای اجتماعی اقدامات مبتکرانهای را در دستور کار داریم. ما بایستی هدفگذاریمان را برای کارهای فرهنگی و تبلیغی تغییر دهیم. تا به حال هدف ما در کارهای فرهنگی و تبلیغ خود اعضای بسیج بودهاست. بهطور مثال اگر ما مراسم کنگره یا یادواره شهدا داشتهایم این مراسم برای خود اعضای بسیج بوده است یا دیدارهایی که از خانواده شهدا صورت میگیرد و یا سفرهای معنوی راهیان نور همه و همه ویژه خود بسیجیان یا افراد در ارتباط با آنان بوده است و مخاطبین عامتر نداشتهایم.
ما در نظر داریم در حوزه تبلیغات، کارهای ترویجی و فرهنگیمان را گسترش بدهیم و بیشترین تمرکزمان را روی افرادی بگذاریم که از لحاظ فرهنگی آسیبپذیرترند. در واقع میخواهیم قشر آسیبپذیر از جهت فرهنگی را در دایره هدف بیاوریم و به جای اینکه خود اعضای بسیج و مرتبطان با این سازمان گرد هم جمع شده و مراسمهای خود را اجرا کنند، آنان را در جمع خود آورده و سعی کنیم انشاءالله تعداد بیشتری از افراد را با اصول و ارزشهای بسیج آشناسازیم.
- در واقع شما میخواهید دایره مخاطبان بسیج را گسترش دهید.
بله، ما گسترش مخاطبان را در دستور کار داریم و حتی میخواهیم بهصورت هدفدار به سراغ آسیبپذیرترین اقشار از لحاظ فرهنگی برویم.
- به باور شما این اقشار آسیبپذیر از جهت فرهنگی شامل چه کسانی میشوند؟
شامل افرادی هستند که تحتتأثیر تبلیغات رسانههای دشمن و ابزارهای تبلیغاتی آنان قرار میگیرند. این افراد از نظر فرهنگی بیشتر از همه آسیب میبینند و در تمام گروههای سنی و طبقات اجتماعی دیده میشوند.
- همواره و در برهههای زمانی مختلف شاهد حضور مؤثر بسیجیان در جبهههای گوناگون بودهایم و این حضور سبب شده تا عملیاتهای روانی و تهدید نرم بر ضداین نیروی مردمی افزایش یابد. بهنظر شما آیا این تبلیغات منفی علیه بسیج توانسته است چهره این نیروی مردمی را در اذهان عموم جامعه خدشهدار سازد و اگر چنین مسئلهای اتفاق افتاده چه راهکاری را میتوان برای مقابله با این تهدیدات در پیش گرفت؟
ما امروز گرفتار یک جنگ رسانهای هستیم، در این درگیری توجهی به عملکرد ما ندارند و هرقدر هم که کارکرد مثبتی ارائه دهیم، برای آن تعبیری منفی میسازند. مهمترین کاری را که ما باید انجام دهیم معرفی نیتهای این رسانههای فاسد است؛ رسانههای فاسدی که از کوچکترین مسئله کوهی میسازند و مشکلات کوچک را بزرگ نمایی میکنند. ما برای خنثی کردن توطئههای دشمن بیشتر از همه باید رویکرد اطلاعرسانی درباره ماهیت واقعی آنها را دنبال کنیم و اگر بخواهیم منفعلانه در مقابل تبلیغاتشان عمل کنیم، طبیعی است که آنها بر تمامی اعمال و عکسالعملهای ما ایراد گرفته و آن را بد جلوه میدهند. مسلماً ما نمیتوانیم به خاطر تبلیغات و تعبیرهای نادرست آنان برنامههایمان را تعطیل کنیم.
ما در مقابل خواسته دشمنان و ابزار رسانهای آنها تسلیم نشده و به وظایف خود عمل خواهیم کرد، البته لازم است تا روشنگری بیشتری داشته باشیم.ما میبینیم آمریکا هر روز در افغانستان، پاکستان و عراق جنایات بیشماری را انجام میدهد اما در رسانهها انعکاس نمییابد؛ گویا هیچ اتفاقی نیفتاده است. مسئله کشته شدن 60 زن و کودک بیگناه در وزیرستان پاکستان به درستی در هیچ رسانهای منعکس نشد، اما اگر در ایران با یک نفر که به مقدسات این مردم توهین کرده، برخورد شود، آن را تبدیل به یک ماجرای عظیم رسانهای کرده و تا مدتها دستاویز خود قرار میدهند. ما باید چهره این رسانهها را برای مردم ترسیم کنیم تا در برابر تبلیغات و جنگ نرم و رسانهای آسیبپذیر نباشند.
رسانههای امروزی همان بمب و موشکهای دیروز هستند که در زمان جنگ تحمیلی کشور را هدف گرفته بودند و امروز بهدلیل تغییر ماهیت نبرد به این شکل درآمدهاند. این رسانهها نه دلسوز عدالتند و نه دلسوز آزادی و با عملکردشان بارها این مسئله را نشان دادهاند.
- همانگونه که شما در صحبتهایتان اشاره داشتید مقابله با تهدید نرم نیازمند روشنگری ماست و این روشنگری مستلزم استفاده از ظرفیت رسانه است. بسیج تاکنون چقدر از ظرفیت رسانه در جهت بیان فعالیتها و کارکردهای خود بهره برده است؟
بسیج تاکنون بسیار کم از ظرفیت رسانه بهره برده است، اما انشاءالله یکی از برنامههای ما استفاده بیشتر و بهتر از ظرفیت رسانه برای روشنگری و ارتباط با مردم است.
- پس از پیروزی انقلاب اسلامی همواره تهدیدهایی علیه جمهوری اسلامی ایران صورت میگرفت، اما هیچگاه حجم تهدیدهای نرم و عملیات روانی علیه ما به اندازه سالهای اخیر نبوده است، دلیل آن را چه میدانید؟
دشمنان ابتدا یک دوره حمله نظامی علیه ما داشتند که نتوانستند از آن نتیجه بگیرند، سپس به تهاجم فرهنگی روآوردند و تصور کردند که از آن نتیجه خواهند گرفت و با کوچکترین تهدیدی کشور ما از هم میپاشد، بنابراین کوشیدند با اشغال کشورهای اطراف، ما را تهدید نظامی کنند. در نهایت به این نتیجه رسیدند که این اعمال فایدهای به حالشان ندارد و نمیتوانند با چنین ترفندهایی به نظام جمهوری اسلامی ضربه بزنند.
مسئله دیگری که در این خصوص مطرح میشود این است که آنها در حال حاضر خودشان آسیب پذیرند و میکوشند تا با مسائل و جریانهایی که بهوجود میآورند، خوراک داخلی برای پوشاندن شرایط آشفته خودشان فراهم کنند. درحال حاضر آمریکا دارای یک سیستم از هم گسیخته و به هم پاشیده است. در اروپا نیز رویکرد افراد به سمت اسلام روز به روز در حال افزایش است، به همین خاطر آنها میخواهند جلوی این رویکرد را بگیرند و این جریان را خاموش کنند. چگونه میتوانند با این موج اسلامگرایی و ازهم پاشیدگی اجتماعی خود مقابله کنند؟ طبیعی است که باید جایی را که در جهان کنونی بهعنوان کانون اسلام و نقطه امید مسلمانان جهان به شمار میرود و آزادیخواهان دنیا رو به سوی آن میآورند، بد جلوه بدهند و بر ضدآن جریانسازی سیاسی و فرهنگی داشته باشند.
- تهدیدات علیه جمهوری اسلامی در هر مقطع و با هر جغرافیایی متفاوت بوده است، شیوه مقابله با این تهدیدات به تناسب مقطع و جغرافیا چگونه باید باشد؟
طبیعی است که مقابله با این تهدیدات در هر جایی اقتضای خود را دارد. در جایی که یک گروهک تروریستی وجود دارد، اقدامات امنیتی میطلبد و در یک جا آسیبهای اخلاقی را داریم و باید معنویت را در آنجا توسعه دهیم. در بعضی مکانها محرومیتهای اقتصادی اقشاری از مردم آنها را در برابر دشمن آسیب پذیر کرده است و رسیدگی و پر کردن شکافهای طبقاتی را میطلبد. بسیج باید خلأها را بهطور دقیق شناسایی کرده و متناسب با هر موضوع و اقتضای آن، خود را تطبیق دهد و مشکلات را حل کند.
- معضل اقتصادی از مسائل مبتلابه جامعه ماست، آیا بسیج برای بهبود مسائل اقتصادی و معیشتی مردم نیز برنامهای در دستور کار دارد؟
برنامههای ما از این به بعد با مشورت خود مردم تعیین میشود. ما موضوع را تعیین میکنیم و از مردم نظراتشان را میخواهیم. سپس این نظرات را توسعه داده و تبدیل به برنامه میکنیم. بهطور مثال ما میتوانیم در بحث اشتغال نقش آفرین باشیم اما اینکه این نقشچگونه و در کجا باشد، با مشورت خود مردم تبیین میشود.
- شما در صحبتهای خود اشاره داشتید که بنا دارید برنامههای بسیج را از طریق مشورت با خود مردم تبیین کنید، این مشورت با مردم از چه طریقی صورت میگیرد؟
این مشورت به 2 صورت انجام میشود؛ یکی از طریق سلسله مراتب بسیجیان، یعنی از پایگاه، حوزه شهر و شهرستان و استان، مطالب و نظرات مردم گرفته شده و بهصورت سازمان یافته در تشکل بسیج از پایین به بالا منتقل میشود. راه دیگر اینکه پایگاههای اطلاعرسانی به مردم معرفی میشود تا نظراتشان را در آنها ثبت کنند و به این شکل با رأس سازمان به شکل مستقیم ارتباط برقرار کنند. گروههای کاری را هم دایر خواهیم کرد تا این نظرات را جمع بندی و تجزیه و تحلیل کرده و در آخر به راهکارهای قابل اجرا تبدیل کنیم.