مهدی چمران رئیس شورای اسلامی شهر تهران در مصاحبه با خبرنگار همشهری گفت: شورای شهر تهران هیچگونه دخالتی در تصمیمات صورتگرفته برای مبارزه با آلودگی هوای تهران از سوی کمیته اضطراری کاهش آلودگی هوا نداشته است. چمران با گلایه از اینکه در کمیته اضطراری آلودگی هوا جایی برای نماینده شورای شهر دیده نشده، گفت: قاعدتا اعضای شورای شهر از آنجایی که متولی امورات شهری و آگاه نسبت به مسائل شهر هستند بنابراین حضور یک نماینده از شورای شهر در این جلسات میتواند کمک مؤثری باشد همانطور که تاکنون نیز از هیچ کمکی دریغ نکردهایم.
وی ادامه داد: از آنجایی که بحث سلامت مردم برای اعضای شورای شهر از همه چیز اهمیتش بالاتر است کمیسیون عمران و کمیته محیطزیست شورای شهر در این زمینه فعال شدند تا براساس تجربیات سالهای گذشته هر چه زودتر طرحی را تهیه کنند تا در جلسه امروز شورای شهر بهصورت فوقالعاده در دستور قرارگیرد و یکسری راهحلهای عمیق و پایدار برای مبارزه با آلودگی هوا را به دولت پیشنهاد دهیم.
رئیس شورای شهر برای برونرفت از بحران خطرناک آلودگی هوا خواستار همکاری مردم، دولت، مجلس و سایر نهادهای مسئول شد تا با کمک یکدیگر بتوانیم از این مرحله اضطرار و هشدار عبور کنیم. چمران یکی از مهمترین راههای برون رفت از بحران آلودگی هوا را توسعه وسایل حملونقل عمومی دانست و گفت: 40 سال قبل در لندن نیز آلودگی شدید هوا به وقوع یک فاجعه انسانی انجامید و چند هزار نفر مردند اما آنها سریعا تصمیمات جدی برای توسعه خطوط ریلی و مترو اتخاذ و اجرایی کردند که منجر به حل معضل آلودگی هوای این شهر برای همیشه شد.
وی اظهار داشت: ما نیز با توجه به توان فنی و تکنولوژیکی بسیار بالایی که داریم میتوانیم در صورت همکاری همه جانبه دستگاههای مختلف و بینش بالاتر به دور از نگاههای خاص بر این مشکل بزرگ فایق آییم. وی در بخش دیگری از اظهارات خود خواستار توقف تردد موتورسیکلتهای غیراستاندارد در شهر شد و از مسئولان ذیربط خواست بهطور جدی کار استاندارد تولید موتورسیکلت و سوخت آنها را پیگیری کنند.
چمران در این باره به طرحی اشاره کرد که از سوی شورای شهر به دولت ارائه شد. این طرح بر استانداردسازی موتورسیکلتها و جلوگیری از تردد بیرویه آنها در شهر اختصاص داشت اما بهرغم اینکه در هیات دولت تصویب شد اما هنوز به مرحله اجرا نرسیده است.
ضرورت استانداردسازی سوخت
معصومه ابتکار رئیس کمیته محیطزیست شورای شهر نیز با انتقاد از کیفیت پایین بنزین و گازوئیل مصرفی خودروها گفت: بهنظر میرسد حداقل تا پایان سال 91 نیز این امکان وجود نداشته باشد که گازوئیل با گوگرد استاندارد بتواند در اختیار مردم قرار گیرد. هماکنون در بنزین عرضه شده نیز مواد آلی آلاینده فرار بیش از حد مجاز وجود دارد که از بخارهای ناشی از تبخیر آن در هوا گاز سمی بسیار خطرناکی به نام بنزن پخش میشود.
یکی دیگر از انتقادات ابتکار به عدمبازنگری در طرح جامع کاهش آلودگی هوا مربوط میشود بهطوری که حتی کمیته اجرایی کاهش آلودگی هوا در 5 سال گذشته در شرایط تعطیلی بهسربرده است.وی که در جلسات شورای شهر بارها از سازمان محیطزیست خواسته بود تا نسبت به برنامه جامع کاهش آلودگی هوا مصوب سال 84 پایبند باشند دیروز به همشهری گفت: بهدلیل بیتوجهیهای صورتگرفته به برنامه جامع کاهش آلودگی هوا، کمیته محیطزیست شورای شهر ناچار شد راسا در این باره پیشقدم شود.
نقش مدیریت شهری در کاهش آلودگی هوا
حمزهشکیب رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران نیز در باره بحران آلودگی هوای تهران به اظهارنظر پرداخت. وی به نقش وسایل نقلیه و صنایع آلاینده فعال درون و حاشیه شهر تهران بهعنوان عوامل تشدیدکننده آلودگی هوای تهران اشاره کرد و خواستار آن شد تا صنایع آلاینده در فاصلهای استاندارد از شهرها متمرکز شوند. وی اما یکی از مهمترین راهکارهای مبارزه با آلودگی هوا را تحقق مدیریت شهری منسجم دانست که میتواند کمک مؤثری در اداره بهینه اوضاع به هنگام وقوع بحرانهایی از این دست باشد.
به گفته شکیب، مدیریت واحد شهری میتواند طی یک برنامهریزی منسجم مشکلات را به حداقل برساند اما متأسفانه تحقق مدیریت واحد شهری با مشکلات بسیاری مواجه است. از نظر شکیب، شرایط شورای شهر و شهرداری تهران الان بهگونهای است که مدیریت شهری را به ناظر شرایط تحمیل شده به شهر تبدیل کرده است. وی گفت: شورا تنها میتواند از دستگاههای ذیربط بخواهد که به رعایت استانداردها بپردازند اما برخی مسائل قدیمی و مزمن وجود دارد که مربوط به یکسال و 2 سال قبل نیست.
به همین دلیل شکیب گفت که شورای شهر باید بازنگری اساسی در برنامهها و شیوه تعاملش با سازمانها و دستگاهها انجام دهد. این درحالی است که وی بهوجود برخی مسائل فرهنگی حتی در میان مدیران سطح بالا اشاره کرد که متأسفانه مانع از انجام کار تیمی در میان آنها شده و مدیران را به سمت جزیرهای عمل کردن سوق میدهد.
حسن بیادی، نایب رئیس شورای اسلامی شهر تهران، نیز با اعلام اینکه مشکل آلودگی هوای تهران قرار بود براساس یک طرح 10ساله که اتفاقا امسال سال آخرش نیز هست بهطور کامل برطرف شود،گفت: این طرح به اجرا در نیامد و کار بهجایی رسید که با کوتاهیهای صورتگرفته، وضع امروز هوای تهران از 10سال پیش بدتر شده است. بیادی در اینباره به طرحهای محیطزیستی با محوریت کاهش آلودگی هوا اشاره کرد که از سوی شورای شهر دوم به دولت پیشنهاد شد.
وی به طرح پلاک به پلاک و طرح تعیین سن خودرو و خروج خودروهای فرسوده نیز اشاره کرد و گفت: قرار بود کسانی که عمر خودروشان از 5 سال میگذرد بیمه و مالیاتشان بهصورت تصاعدی افزایش یابد تا برای کسی استفاده از خودروی آلایندهای که مصرف سوختش بالا باشد، صرف نکند.
وی ادامه داد: قرار بود در شماره کردن خودروها در شهرهای بزرگی مثل تهران دقت کنند تا ورودی خودروها با خروجی آنها یکسان شود، قرار بود محیطزیست مشخص کند که چقدر خودرو مجاز است در شهر تردد کند اما طرحهایی از این دست متأسفانه اکثرا فراموش یا کنار گذاشته شد.
بنا براین از نظر بیادی اگر بخواهیم شرایط آینده را بهتر از این ببینیم باید فرهنگ پاسخگویی را ترویج کنیم و چون این فرهنگ متأسفانه در این سالهای اخیر به فراموشی سپرده شده. ضروری است قوه قضاییه از طریق دادستان کل بهعنوان مدعیالعموم پیگیر این مسائل باشد تا هزینههای عدماجرای قانون بالا رود و کسی به خود اجازه تخلف از قانون را ندهد.
همه فشارها بر دوش مردم است
احمد مسجدجامعی، دبیر شورایاری محلات تهران نیز بحران آلودگی هوای تهران را ناشی از اعمال سیاستهای مقطعی و موضعی دانست که نهتنها هیچ نظریه و نگاه بلندمدتی را دنبال نمیکند بلکه اگر طرحی هم ارائه میشود شکل توهمی دارد که نمونه آن خالی کردن شهر از جمعیت اضافی است.
از نظر این عضو شورای شهر واقعیت این است که حل مسئله آلودگی هوا نیاز به مشارکت و هماهنگی دستگاههای مختلف دارد، درحالیکه هماکنون فقط تمام فشارها روی مردم است، بدون اینکه اقدامی برای استانداردسازی سوخت، افزایش ساخت خطوط مترو یا افزایش ظرفیت ناوگان اتوبوسرانی در حوزه حملونقل عمومی صورت گیرد. وی افزود: این باعث شده تا دائما به راهحلهای مقطعی که جنبه مسکن دارد مثل تعطیلی شهر که زیانهای اقتصادی سنگینی به شهر وارد میسازد، بسنده شود.