رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش از برگزاری آیینهای هفته پژوهش از چهارم تا نهم دیماه خبر داد و گفت: در هفته پژوهش و در روز پنجم دیماه که روز ملی پژوهش نامگذاری شده، از پژوهشهای برتر حوزه آموزش و پرورش قدردانی میشود.
مجید قدمی اظهار کرد: کمیته پژوهش متشکل از تعدادی از اعضای هیأت علمی پژوهشگاه و کارشناسان معاونتها، در همه معاونتهای وزارت آموزش و پرورش تشکیل شده که وظیفه آن بررسی پژوهشهای مورد نیاز و اولویتبندی آنهاست.
به گفته وی، امسال اعتبارات پژوهشی پژوهشگاه 20میلیارد تومان است که دو سوم این اعتبارات بین ادارات استانی تقسیم شدهاست.
جایگاه پژوهش در آموزش و پرورش
در نظام آموزش و پرورش ما با وجود قدمتی که دارد موضوع تحقیق و پژوهش بهطور جدی بهعنوان یک رویکرد و راهبرد ضروری برای رسیدن به آرمانهای تعلیم و تربیت و حل معضلات و مشکلات مطرح نشده و اغلب فعالیتها همواره بهصورت سطحی و در حد کارشناسی مطرح بودهاست.
البته هر سال همزمان با هفته پژوهش همایشی نیز برگزار و از چند نفر قدردانی میشود، ولی واقعیت این است که مقوله پژوهش و تحقیق به سبب روزمرگی در آموزشوپرورش، تقریبا فراموش شدهاست.
شورای تحقیقات وزارت آموزش و پرورش، پژوهشکدههای تعلیم و تربیت، خانواده و کودکان استثنایی و نهایتا پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، طی سالهای اخیر در آموزش و پرورش تشکیل شد اما خروجی آنها هیچگاه به کار گرفته نشدهاست.
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره چالشهای حوزه پژوهش گفت: متأسفانه در حوزه تصمیمگیری و اجرا باور به پژوهش وجود ندارد و مدیران همواره عنوان میکنند که ما فرصت پژوهش نداریم و حتی برخی از آنها پژوهش را امری تشریفاتی عنوان میکنند که کاملا غلط است.
رئیس پژوهشگاه مطالعات وزارت آموزش و پرورش افزود: متأسفانه جایگاه پژوهش در امر تصمیمگیریها مشخص نیست و کمتر کسی خود را ملزم به انجام آن در برنامهریزیها میداند. وی ادامه داد: پژوهشهایی را که در پژوهشگاه یا از طریق معلمان پژوهنده انجام میشود، پس از ثبت در کتابخانه دیجیتال و دریافت کد در اختیار معاونتها و مسئولان قرار میدهیم و آنها باید در فرایند تصمیمگیریها آن را لحاظ کنند.
قدمی با اشاره به مهمترین چالشهای فراروی پژوهش در دستگاهها بهویژه در آموزش و پرورش اظهار داشت: نسبت به اثربخشی پژوهشها باور جدی وجود ندارد و علاوه بر آن، دانش بهعنوان زمینه پژوهش در میان برخی از مدیران به چشم نمیخورد.
همچنین عدهای پژوهش را بهصورت لوکس و تشریفاتی میبینند که باعث مشخص نبودن جایگاه پژوهش در تصمیمگیریها میشود. رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش درباره نقش و جایگاه پژوهش و پژوهشگری بهویژه در حوزه آموزشوپرورش، اظهار داشت: جا افتادن پژوهش در آموزش و پرورش باعث رشد همهجانبه دانشآموزان میشود و قوه همکاری برای حل مسئله را در میان آنها تقویت میکند.
وی افزود: با توجه به نقش کلیدی معلم در نظام آموزش و پرورش، تنها با تربیت معلم پژوهشگر میتوان دانشآموزان را به پژوهش ترغیب کرد؛ در این راستا نقادی یکی از ویژگیهای اقدام پژوهشگرانه است که براساس آن فضای یادگیری یکطرفه نخواهد بود.
تقدیر از 3 دانشآموز و 16دانشجومعلم پژوهشگر
قدمی در ادامه با اشاره به جزئیات برنامههای هفته پژوهش در حوزه نظام تعلیم و تربیت گفت: در میان حدود یک میلیون نفر از معلمان و کارکنان وزارت آموزش و پرورش، پژوهشگران بسیاری هستند که برخی از آنها عضو هیأت علمی پژوهشگاه مطالعات و برخی دیگر نیز دارای مدرک دکتری هستند؛ از این تعداد 5 هزار نفر دارای مدرک دکتری و بیش از 30هزار نفر دارای مدرک کارشناسی ارشد هستند.
وی با اشاره به ارسال آثار مکتوب 20هزار معلم با عنوان اقدامپژوهی به پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و انتخاب آثاری از میان آنها در هفته پژوهش، ادامه داد: علاوه بر این در هفته پژوهش، از 6دانشآموز پژوهنده برتر (3دانشآموز راهنمایی و 3دانشآموز متوسطه)، 16دانشجو معلم برتر و 60پایاننامه کارشناسی ارشد و دکتری که در حوزه آموزش و پرورش تألیف شده است، تقدیر خواهد شد.
اقدامات برای توسعه پژوهش
رئیس پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش در باره اقدامات آموزش و پرورش برای توسعه فعالیتهای پژوهشی، گفت: ایجاد شورای سیاستگذاری تحقیقات و انتقال دبیرخانه آن به پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش و تشکیل جلسات آن با ریاست وزیر آموزش و پرورش، از جمله این اقدامات بوده است که بر این اساس، سیاستهای پژوهشی وزارتخانه از طریق این شورا تدوین و ابلاغ میشود.
وی اضافه کرد: علاوه بر این، در سطح ادارات کل آموزش و پرورش استانها نیز معاونت پژوهشی و زیرمجموعه آنها، کارشناس مسئول پژوهش تعیین شده و اخیرا ساختار پژوهشی آموزش و پرورش نیز با انتقال 3پژوهشگاه تابعه سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزش و پرورش به پژوهشگاه مطالعات تجمیع شده است.