دبیر علمی کتاب سال که کمی دیر و حدود 2 ماه پیش به این سمت منصوب شد، دیروز در گفتوگو با خبرگزاری مهر از پایان مرحله اول داوری این جایزه خبر داد و گفت: امسال تقریبا 20 هزار کتاب در گردونه داوری بیست و هشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران قرار دارند و با توجه به اینکه سال گذشته کمی بیش از 18 هزار عنوان کتاب در گردونه داوری بود، شاهد حداقل 15 درصد رشد در تعداد عناوین کتابهای جایزه در سالجاری بودهایم.
مجید حمیدزاده که سابقه مدیریت بر اداره کتاب و کتابخوانی وزارت ارشاد را هم دارد، ادامه داد: مرحله اول داوریها تمام شده و مرحله دوم هم از هفته گذشته شروع شده است. انتظار ما این است که داوری مرحله پایانی هم تا اواخر دی یا نهایتا اوایل بهمنماه تمام شود.
جایزه کتاب سال هر سال همزمان با دهه فجر یعنی در فاصله 12 تا 22 بهمن برگزار میشود و با این اوصاف بهنظر میرسد که حمیدزاده در این جایزه نیز مثل جایزه جلال با مشکل زمان مواجه است. اهدای جایزه جلال که زمان برگزاریاش دوم آذر، همزمان با سالروز تولد جلال آل احمد است، امسال با انتصاب حمیدزاده به دبیری آن، تنها حدود 2هفته فاصله داشت و شاید هم تعطیلی و آلودگی هوا و باقی مسائل سبب شد 2 بار زمان برگزاری جایزه تغییر کند و سرانجام - البته بدون هیچ برگزیدهای در هیچ رشتهای - کار خود را به پایان ببرد. حمیدزاده که بدون شک با پذیرش دبیری جایزه جلال و کتاب سال و... پیشاپیش خود را برای انواع و اقسام انتقادات آماده کرده، برای برگزاری جایزه کتاب سال هم بهطور طبیعی حداکثر 3ماه فرصت داشته که حالا تنها یک ماهش باقی مانده است.
او با اجرای جایزه جلال آن هم تنها با چند روز تاخیر، توانست بخش عمدهای از فشارها را از دوش معاونت فرهنگی بردارد اما با ندادن جایزه در جایزهای که قرار است جور کتاب سال را هم به دوش بکشد، انتقادها را به کلی از بین نبرد. بنابراین طبیعی است با وجود آنکه جایزه جلال برگزیده نداشت، بخش ادبیات کتاب سال، داشته باشد؛ جبران آنچه واقعا نیاز به جبران دارد. حمیدزاده در اینباره میگوید: 2رویه در این مورد وجود دارد؛ یکی اینکه داوران میگویند ما کاری نداریم چه آثاری منتشر شده است.
ما براساس معیارها به آنها امتیاز میدهیم و هر اثری به 90 امتیاز رسید، بهعنوان برگزیده معرفی میشود. رویه دوم این است که در میان همین آثار خیرالموجودین را انتخاب و برگزیده کنیم. تا به حال براساس رویه اول عمل میشده و داوران آثار را ارزیابی میکردند و وقتی اثری حدنصاب را کسب نکند، طبیعی است که نمیشود آن را بهعنوان برگزیده معرفی کرد.
حمیدزاده سپس انتقادها را به این شیوه وارد دانست و از خبرنگاران و نمایندگان رسانههای جمعی خواست با مورد پرسش قرار دادن معیارهای داوری حوزه ادبیات داستانی، آنها را به چالش بکشند تا امکان رایزنی با داوران هم فراهم شود.تاکنون جایزه جلال بخش ادبیات داستانی کتاب سال فرض میشد و طبیعی بود که نبود برگزیده در جلال، به معنای نبود برگزیده در کتاب سال باشد اما حالا دبیر این جوایز نوید تغییر آییننامه جایزه کتاب سال را داده و میگوید: صحبتهایی با وزیر ارشاد و معاون فرهنگی کردهایم تا بلکه بخش ادبیات داستانی هم اثر برگزیده داشته باشد.
همه اینها یعنی به احتمال بسیار، برای جبران آنچه در جایزه جلال صورت گرفت و هیچ برگزیدهای معرفی نشد، کتاب سال امسال در رشته ادبیات داستانی و شعر هم برگزیده خواهد داشت.