علی اصغر سلطانیه در کنفرانسی مطبوعاتی با حضور خبرنگاران که در پایان بازدید سفرای خارجی از تاسیسات هسته ای ایران انجام شد در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر در خصوص ادعای برخی رسانه ها مبنی بر اینکه دعوت اخیر ایران از کشورهای خارجی یک اولتیماتوم مبنی بر آخرین اقدام از سوی ایران برای شفاف سازی بوده است، گفت: چنین اولتیماتومی وجود ندارد و من صد درصد این موضوع را رد می کنم. برنامه های ایران برای بازدید از تاسیسات می تواند ادامه داشته باشد.
وی افزود: دعوت صورت گرفته از کشورهای خارجی برای بازدید از تاسیسات ایران در راستای سیاست شفاف سازی صورت گرفته است.
وی در این مورد که آیا ممکن است کشورهایی که در این بازدید شرکت نکردند اگر پیشنهادی داشته باشند برنامه ای برای بازدید آنها در نظر گرفته شود گفت: کسانی که شرکت نکردند پیشنهاداتی داشته اند و اگر موردی مطرح شد می توان در مورد آن صحبت کرد. سیاست شفاف سازی ایران همواره همین بوده است اما اینکه بازدید بعدی کی خواهد بود به برنامه ریزی بستگی دارد.
سفیر ایران در آژانس یادآور شد: یکی از پیشنهادات این بود که برنامه بازدید از رآکتور تحقیقاتی تهران نیز در برنامه گذاشته شود اما ما اعلام کردیم سفرایی که برای بازدید دعوت شده اند یعنی نمایندگان عدم تعهد، گروه 77 و اتحادیه عرب قبلا در سالهای 2004 و 2007 از تاسیسات ایران بازدید کرده اند و از راکتور تهران نیز بازدید داشته اند بنابراین اگر شما علاقه مند به بازدید از رآکتور تهران هستید یک روز بیشتر در تهران بمانید تا این بازدید هم انجام شود.
سلطانیه تاکید کرد: ما با نهایت حسن نیت در خصوص دعوت از سفرا برای بازدید اخیر برخورد کردیم.
سلطانیه در مورد احتمال بازدید از سایر تاسیسات ایران مانند فردو نیز گفت: کلیه فعالیتهای هسته ای ما تحت نظر آژانس است و بازرسان آژانس در جریان اقدامات ایران قرار دارند بر این اساس می توانیم بر اساس مناسبت و شرایط و موقعیت های مقتضی سفرا را بیاوریم.
سلطانیه تاکید کرد: این موضوع بستگی به زمان و مکان دارد اما کلیه فعالیتهای ما زیر نظر آژانس است و اقدامات ایران نیز در چارچوب سیاست شفاف سازی است.
خبرنگار مهر پرسید بیش از یک سال از درخواست ایران برای تامین سوخت رآکتور تهران می گذرد و طبق سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی ایران تا شهریور قادر خواهد بود سوخت رآکتور تهران را تامین کند علت مخالفت گروه وین ( ایران، امریکا، روسیه، فرانسه و آژانس) که پیشنهاد تبادل سوخت را داده بود با بیانیه تهران چیست که سلطانیه در این خصوص تصریح کرد: رآکتور تحقیقاتی تهران قبل از انقلاب و بر اساس موافقت نامه با آمریکا ساخته شد و اولین سوخت این رآکتور قبل از انقلاب با غنای 92 درصد بوده و این سوخت باید تعویض می شد. قبل از انقلاب قراردادی با آمریکا بسته شد و آمریکا باید طبق این قرارداد سوخت جدید به ایران تحویل می داد و من در آن مقطع در رآکتور تهران فعالیت تحقیقاتی می کردم و خود شاهد امضای این قرارداد بودم.
سلطانیه اضافه کرد: با پیروزی انقلاب و زمانی که شرکت مربوطه anf سوخت را آماده حمل به ایران کرده بود و دو میلیون دلار بابت تحویل سوخت متعلق به ایران که برای رآکتور تهران آماده شده بود پرداخت شده بود دولت آمریکا مانع حمل سوخت به ایران شد و شکایت ها نیز به جایی نرسید و نه سوخت را به ایران دادند و نه وجه پرداخت شده را
سفیر ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در ادامه عنوان کرد: من به عنوان اولین سفیر و نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی در سال 1361 به وین رفتم و جزو اولین موضوعات من موضوع رآکتور تهران بود که با هانس بلیکس مدیر کل وقت آژانس مطرح کردم.
وی با اشاره به ملاقاتش با بلیکس افزود: من به وی گفتم که رآکتور تحقیقاتی تهران برای مصارف انسانی و صلح آمیز است و رادیوداروها را تامین می کند و نیز آمریکا به تعهدات خود عمل نکرده بنابراین از هر کشوری که می تواند، زیر نظر آژانس، سوخت را بگیرید.
وی ادامه داد: درخواست بنده به هانس بلیکس از طرف وی به همه اعضای آژانس منعکس شد اما هیچ یک از مدعیان پاسخ مثبت ندادند.
سلطانیه تصریح کرد: روزی در اخبار مطلع شدم که آرژانتین به توانمندی غنی سازی رسیده بر این اساس با همتای آرژانتینی خود در وین دیدار کردم و گفتم آیا شما حاضرید سوخت رآکتور تهران را تامین کنید که وی موافقت کرد و قرارداد منعقد و سوخت خریداری شد و الآن رآکتور تهران با سوخت خریداری شده از آرژانتین کار می کند.
وی با بیان اینکه در همان مقطع این بحث مطرح شد که غنای رآکتورهای تحقیقاتی تا 20 درصد کاهش یابد، اظهار داشت: سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران به زودی تمام می شود و ما باید برای تامین این سوخت اقدام می کردیم بر همین اساس ژوئن سال قبل میلادی نامه ای به البرادعی مدیر کل وقت آژانس نوشتم و همان درخواستی را که به هانس بلیکس نوشته شده بود با البرادعی مطرح کردم و این نامه نیز به اعضای آژانس منعکس شد و روسیه برای تامین این سوخت اعلام آمادگی کرد تا با همکاری فرانسه این کار صورت بگیرد.
سلطانیه افزود: در نهایت جلسه ای در وین تشکیل شد و آمریکاییها نیز در این زمینه اعلام آمادگی کردند اما شرطی گذاشتند که ایران معادل سوخت 20 درصدی که تحویل می گیرد سوخت با غنای کمتر تحویل بدهد.
وی با اشاره به اینکه مذاکرات با گروه وین به مدت 3 روز در اکتبر سال قبل انجام شد، تاکید کرد: موضع ما مشخص بود ما درخواست خرید سوخت را داشتیم و شرطی که مطرح شده بود معمول نبود و بقیه اعضای آژانس نیز برای تامین سوخت خود به همین شکل عمل می کنند که وجه را می دهند و سوخت را تحویل می گیرند اما طرف مقابل گفت این موضوع می تواند گامی باشد برای اعتماد سازی و در نهایت ایران برای نشان دادن حسن نیتش با این پیشنهاد موافقت کرد.
سفیر ایران در آژانس ادامه داد: اما یک نکته وجود داشت اینکه مواد تا زمانی که سوخت رآکتور تهران آماده می شود توسط ایران نگه داشته شود و این نیز به خاطر سابقه بی اعتمادی به طرفین از جمله آمریکا که سوخت رآکتور تهران را باید تامین می کرد و نکرد، صورت گرفت و ما نمی توانستیم سوخت را بدهیم بدون تضمینی برای دریافت آن و در نهایت این کار انجام نشد. البته ما اعلام کردیم که با نگاه مثبت این موضوع را بررسی می کنیم اما آنها هرگز به میز مذاکرات برنگشتند.
سلطانیه افزود: تا اینکه ابتکار ترکیه و برزیل حرکت در این قضیه حرکت جدیدی را استارت زد که منجر به بیانیه تهران شد و من متن بیانیه تهران را به آمانو مدیر کل جدید آژانس منتقل کردم و مدیر کل نیز اطمینان داد که تمام تلاش خود را برای از سرگیری مذاکرات و بازگشت طرف مقابل به میز مذاکره انجام دهد.
وی تاکید کرد: در هر صورت با توجه به بی نتیجه ماندن مذاکرات ما مجبور بودیم تولید سوخت 20 درصد را شروع کنیم و آژانس اعلام کرد با توجه به افزایش درصد غنی سازی لازم است نظارت دقیق تری صورت بگیرد و هم اکنون این نظارتها در حال انجام است.
سلطانیه با اشاره به بازدید سفرای کشورهای خارجی از تاسیسات نطنز که روز یکشنبه انجام شد، گفت: سفرایی که به ایران سفر کرده بودند امروز از فرایند فعالیت غنی سازی 20 درصدی ایران دیدن کردند و مشاهده کردند در جای جای نطنز دوربین آژانس و پلمپ های آژانس مشهود است و آژانس بازرسی های خود را انجام می دهد و اتفاقا سفرای خارجی در هنگام بازدیدشان بازرسان آژانس را دیدند که مشغول فعالیت بودند یعنی هم نظارت تجهیزات بود هم نظارت فیزیکی و این خود پاسخی است به کسانی که می گفتند بازرسان باید از تاسیسات ایران بازدید کنند چرا که ما اعلام کردیم بازرسی های آژانس جدا از این بازدیدهاست.
سفیر ایران در آژانس با اشاره به اینکه غنی سازی اورانیوم در ایران ادامه دارد، گفت: هم اکنون نزدیک 40 کیلوگرم سوخت 20 درصد در کشور تولید شده و متخصصان ایرانی غلاف و میله سوخت را نیز آماده کرده اند وهمچنان که اعلام شده احتمالا تا شهریور سوخت رآکتور تهران تولید شده در ایران آماده می شود.
وی تاکید کرد: اگر سوخت رآکتور تهران در ایران تولید شود و در قلب رآکتور قرار گیرد دیگر توجیهی برای انجام تبادل سوخت نخواهد بود بنابراین طرف مقابل نباید وقت تلف کند چرا که زمان به سرعت می گذرد و امیدواریم به زودی به میز مذاکره برگردند.
سلطانیه افزود: نصیحت من این است که آنها از این فرصت استفاده کنند چرا که انجام مذاکرات وین یکی از ثمراتش تامین سوخت رآکتور تهران است اما انجام این مذاکرات در فضای آژانس گامی جدید برای تعاملات سازنده و دیپلماسی فعال و فاصله گرفتن از تقابل است.
سلطانیه در خصوص راهکار تبادل سوخت که اکنون به بن بست رسیده است گفت: پیشنهاد ما این است که طرف مقابل به مصالحه تاریخی و احترامی که به دو دولت برزیل و ترکیه نهاده شد و منجر به بیانیه تهران گردید، باز گردند تا الآن موضع ما این است که بیانیه تهران هنوز روی میز است و در این صورت آنها می توانند به این بن بستی که خودشان ایجاد کرده اند خاتمه دهند.
سلطانیه اظهار داشت: غنی سازی 20 درصدی در ایران ادامه می یابد اگر طرف مقابل آمادگی انجام مذاکرات را داشته باشد ما آمادگی گفتگو برای مذاکره بر اساس بیانیه تهران را داریم.
