البته برخی شرکت‌هامثل تویوتا و کیاموتورز اعلام کرده‌اند دیگر خودرو به ایران صادر نخواهند کرد اما چند شرکت خارجی دیگر سعی دارند جای این شرکت‌ها را در بازار ایران بگیرند. به‌نظر می‌رسد پس از یک سال عدم ثبت سفارش برای واردات خودرو، دوباره واردات از سال 1390 به صورتی متفاوت آغاز خواهد شد. این بار وزارت بازرگانی با تغییر قوانین، تنها به نمایندگی‌ها‌ی شرکت‌های واردکننده اجازه واردات خواهد داد آن هم به صورت سهمیه بندی شده؛ به گونه‌ای که هر واردکننده حق واردات تعداد مشخصی خودرو را خواهد داشت. این تصمیم برای جلوگیری از واردات بیش از اندازه خودرو به ایران است.
در سال 2008 حدود 60 هزار دستگاه و در سال 2009 در حدود 30 هزار دستگاه خودرو وارد ایران شده که از این تعداد بیشترین سهم متعلق به تویوتا و کیاموتورز و هیوندایی بوده است. البته این 3 شرکت فعلا فروش اتومبیل به ایران را متوقف کرده‌اند. در نبود این شرکت‌ها چند شرکت جدید قرار است وارد ایران شوند که در این میان می‌توان به 2 شرکت سان‌یانگ کره و رنو فرانسه اشاره کرد. هم اکنون سرمایه‌گذاران قبلی شرکت ایرتویا، نماینده تویوتا در ایران، شرکت جدید نگین خودرو را راه اندازی کرده‌اند. این شرکت قرار است محصولات رنویی که در ایران تولید نمی‌شود را وارد کند.
از محصولات این شرکت می‌توان به مدل جدید مگان، لاگونای‌کوپه، کلئوس که شاسی‌بلندی است که روی شاسی نیسان قشقایی طراحی شده و خودروی لاتیتیود و فلوئنس اشاره کرد. این خودروها به گونه‌ای قیمت‌گذاری شده‌اند تا از همتایان ژاپنی و کره‌ای خود ارزان‌تر یا هم‌قیمت آنها باشند. در این خودروها کلئوس با قدرت 170 اسب بخار رقیب هیوندایی توسان، لاتیتیود با موتور 6سیلندر و با قدرت 230 اسب بخار رقیب آزرا و لاگونای کوپه با قدرت موتور 245 اسب بخار رقیب هیوندایی جنسیس است. این شرکت قرار است نخستین خودروی تمام اسپرت یعنی مگان RS را با قدرت موتور 250 اسب بخار و شتاب صفر تا 100 کیلومتر 6ثانیه را هم وارد بازار ایران کند. به غیر از رنو شرکت سان‌یانگ هم با واردکننده جدید خود یعنی رامک خودرو با 3 شاسی‌بلند جدید به رقابت با شاسی بلندهای دیگر شرکت‌های کره‌ای در بازار ایران می‌آید.
خودروهای کایرون، رکستون و اکتیون از محصولات آینده این شرکت خواهند بود. در این خودروهای شرکت سان‌یانگ، از پیشرانه مرسدس بنز استفاده شده است. این محصولات قیمتی کمتر از رقیبان دیگر کره‌ای خود در بازار دارند. شرکت پورشه آلمان هم در غیاب بی‌ام‌و و مرسدس بنز که فعلا بازار ایران را تحریم کرده‌اند، قصد افزایش فروش محصولاتش را در ایران دارد. این نمایندگی که خودروهای لوکس آلمانی را در ایران با قیمت‌های سر به فلک کشیده می‌فروشد حتی از برخی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس هم فروش خودروی بیشتری داشته است.
تعرفه احتمالاً تغییر نمی‌کند
به‌نظر می‌رسد در سال آینده تعرفه خودرو نه کاهش یابد و نه افزایش. با اینکه در سال گذشته قرار بود تعرفه به 70درصد برسد ولی پس از مدتی این عدد به 90درصد سابق خود بازگشت و حتی با ممنوع نبودن واردات خودرو، از ابتدای سال تاکنون هیچ ثبت سفارشی اتفاق نیفتاده و در عمل واردات خودرو ممنوع شده است. در ارتباط با بحث واردات خودرو نخستین سوالی که به ذهن خطور می‌کند این است که چه عواملی باعث آغاز و رشد مجدد واردات خودرو به ایران شده یا چه عواملی سبب تشدید یا رکود چند ماه اخیر آن شده است؟ در سال 83 پس از حدود یک دهه، واردات خودرو به ایران آزاد شد حال آنکه در آن سال تعرفه واردات خودرو 120درصد بود. در سال 84 تعرفه واردات خودرو به صددرصد رسید و به همین دلیل واردات خودرو افزایش یافت.
گرچه مقرر شده بود تا این روند هر ساله ادامه یافته و تعرفه واردات خودرو سالانه 20درصد کمتر شود تا با این کاهش، صنعت خودروی داخلی، خود را در برابر رقابت بیشتری دیده و آماده ورود به سازمان تجارت جهانی شود. با وجود این، طی 2 سال یعنی تا سال 86 تنها 10درصد از تعرفه واردات خودرو کاسته شد چرا که به‌نظر برخی مسئولان کاهش پلکانی به زیان صنعت داخلی بود اما با همین کاهش محدود نیز واردات همچنان افزایش یافت تا در سال 85 به رکورد 30هزار دستگاه برسد که این امر به معنی افزایش بیش از دوبرابری نسبت به سال 84 بود. با این حال همه انتظار داشتند تا واردات خودرو در سال‌های بعد ثابت بماند اما باز هم واردات خودرو تا اواخر سال 87 رشد خود را نشان می‌داد. این واردات سبب شده تا حدی خودرو‌سازان داخلی حضور در بازار بالادستی خودرو را فراموش کنند اما آنها همچنان به لطف تعرفه بالا در بازار خودروهای زیر 20میلیون تومان در امان هستند و همچنان بیش از 90درصد از بازار را به کمک همین تعرفه‌ها در دست دارند.
با دونرخی‌شدن بنزین همه گمان می‌کردند واردات خودرو کاهش می‌یابد اما مصرف پایین خودروهای به‌روز وارداتی، نسبت به رقبای وطنی چرخه‌بازار را به نفع وارد‌کنندگان در بازار بالادستی بیشتر تغییر داد؛ چرا که مصرف این خودروها با موتورهای پر‌حجم از خودروهای تولید داخل کمتر است؛ به‌طور مثال یک خودروی پژو پارس در هر صد کیلومتر 13 لیتر در سیکل ترکیبی مصرف می‌کند درحالی‌که این مصرف را خودروهای وارداتی 6سیلندر با قدرت موتوری بیش از دوبرابر پژو پارس دارند. البته همچنان در این بازار آشفته یک چیز مصرف‌کنندگان خودروهای وارداتی را نیز آزار می‌دهد و آن خدمات بعد از فروش است.
قانون جدید برای تحول در خدمات پس از فروش
روش جدید واردات خودرو شاید کمی بی‌سرو سامانی را در بخش خدمات پس از فروش جبران کند. با این روش تازه تنها شرکت‌های واردکننده دارای مجوز رسمی می‌توانند خودرو وارد کنند. در گذشته در کنار شرکت‌های اصلی، شرکت‌های فرعی، بنگاه‌های معامله خودرو و حتی افراد، خودرو وارد می‌کردند که به‌دلیل آنکه نماینده‌های رسمی واردکننده خودرو حاضر به دادن خدمات به این خودروها نبودند مشکلات زیادی برای مصرف‌کنندگان ایجاد می‌شد. البته ارائه خدمات توسط نمایندگان مجاز هم چندان مطابق استاندارد نیست. شاید کمی عجیب به‌نظر رسد اما برخی وارد‌کنندگان تنها یک مرکز آن هم در تهران دارند که به خودروهای وارداتی‌شان خدمات می‌دهد. با اینکه در سال، هزاران خودرو وارد ایران می‌شود اما تعداد کمی از شرکت‌های واردکننده دارای نماینده گسترده در تمام ایران هستند و از طرفی بسیاری از شرکت‌های واردکننده حاضر نیستند به بسیاری از خودروهای وارداتی شرکت‌شان خدمات بدهند.
یکی از دارندگان خودروهای وارداتی که خودروی خود را از بنگاه‌داری که اتومبیل را از دبی وارد کرده، خریده می‌گوید: نماینده شرکت در ایران به سختی حاضر به دادن خدمات می‌شود. از سوی دیگر نمایندگان شرکت‌های واردکننده نیز از واردات بدون ضابطه در گذشته به ایران شکایت داشتند. نماینده فروش و خدمات پس از فروش یک شرکت واردکننده خودرو در این‌باره می‌گوید: هر سال به سختی و با طی مراحل اداری موفق می‌شویم مجوز واردات محصولات جدید را به ایران کسب کنیم اما به سرعت دلال‌های بازار همان مدل را از دبی وارد می‌کنند و این تمام سود شرکت ما را به مخاطره می‌اندازد. به همین خاطر تنها به‌خودروهایی خدمات می‌دهیم که برای ایران به شرکت مادر سفارش داده‌شده باشند.
وی می‌افزاید: از سوی دیگر خودروهایی که برای کشورهای دیگر ساخته می‌شوند برای شرایط آب وهوایی همان کشور تنظیم شده‌اند که در ایران با مشکل مواجه می‌شوند. ما همچنین در برخی موارد این خودروهای متفرقه را که بررسی می‌کنیم، متوجه می‌شویم دزدی است و توسط قاچاقچیان از دبی وارد ایران شده است. البته امیدواریم با قانون جدید این مشکل برطرف شود. اما حتی با توجه به گفته برخی وارد‌کنندگان خودرو که نماینده شرکت مادر هستند، باز برخی از مشتریان از خدمات نامناسب برای خودروهای خریداری شده از نمایندگی اصلی در ایران نیز گله‌مند هستند چرا که تعداد تعمیرگاه‌های این شرکت‌ها در ایران بسیار محدود است و خودروهای آنها نیز به خاطر تجهیزات پیشرفته در بسیاری از شهرهای ایران قابل تعمیر نیست.
اما با این همه هرچه باشد بیشتر خدمات ارائه شده به این خودروها بهتر از خودرو‌سازان داخلی است و برخورد مناسب‌تری هم با مشتریان این خودروها می‌شود. مدرن‌بودن این خودروها و کیفیت بالاترشان هم سبب می‌شود چند سالی طول بکشد تا احتیاج به تعمیر داشته باشند حال آنکه برخی خودروهای داخلی در همان ابتدای خروجشان از کارخانه احتیاج به تعمیرات پیدا می‌کنند. با این حال حامیان خودرو‌سازان معتقدند واردات خودرو هیچ تأثیری روی ارتقای کیفیت خودروهای داخلی در چندسال اخیر نگذاشته است.
شاید این نگاه درست باشد چرا که تا خودرو‌سازان داخلی حاشیه امنیت خود را با کاهش تعرفه در خطر نبینند سعی در کاهش مصرف سوخت و افزایش کیفیت خودروهایشان نمی‌کنند. برخی تحلیلگران معتقدند روش جدید واردات خودرو که به صورت سهمیه‌ای است حاشیه امن خودرو‌سازان داخلی را بیشتر می‌کند، چراکه عملا واردات خودروهای جدید منوط به دادن مجوز از سوی کمیته خودرو و وزارت بازرگانی است.
