این در حالی است که در چند سال اخیر مدیریت شهری تلاش کرده تا با بهینه‌سازی معابر و در نظر گرفتن شرایط خاص معلولان و جانبازان، امکان استفاده آنها از امکانات و سرانه‌های شهری را فراهم آورد. در این میان فعالیت‌های ورزشی و تفریحی به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین موارد مورد توجه مدیریت شهری، موجب شده است تا برنامه ساخت و راه‌اندازی 4 مجموعه بزرگ ورزشی و تفریحی در 4گوشه شهر برای جانبازان و معلولان در نظر گرفته شود. در نخستین گام نیز مجموعه ورزشی جانبازان و معلولان در جنوب تهران آماده شده است که در آینده‌ای نزدیک مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. این گزارش نگاهی دارد به مجهزترین و مدرن‌ترین مجموعه ورزشی جانبازان و معلولان در تهران.
ساختمان زندگی و انرژی
ساختمان مکعبی شکل ورزشگاه جانبازان و معلولان همانند یک ساختمان بی‌روح نیست. نمای استفاده شده در این ساختمان که متشکل از شیشه‌های مخصوص لمینیت شده هستند، دارای ویژگیهای فنی خاصی است که موجب شده است عایق‌بودن این ساختمان از لحاظ حفظ انرژی، حتی از دیوارهای ساختمانی نیز بیشتر باشد. غیر از صرفه‌جویی انرژی در این مجموعه، شیشه‌های مخصوص این ساختمان در برابر زلزله و ضربه نیز مقاوم است و در هنگام بروز چنین حوادثی هرگز خرد نخواهد شد. به این نکته نیز توجه کنید که ورود نور خورشید به داخل ساختمان در ساعات روز، غیر از صرفه‌جویی انرژی موجب افزایش نشاط در میان ورزشکاران خواهد شد. مدیران فنی این ساختمان به این نکته مهم نیز تأکید دارند که این بنا جزو معدود ساختمان‌های شهر است که ویرایش سوم آیین‌نامه 2800 که بسیار نیز سختگیرانه است، به‌طور کامل در این مجموعه رعایت شده است.
همه ویژگیهای فنی یک ساختمان
ساختمانی که برای استفاده از معلولان و جانبازان طراحی شده است باید دارای طراحی خاصی باشد تا مشکلی برای تردد به وجود نیاید. این مورد به خوبی در مجموعه ورزشی جانبازان و معلولان در نظر گرفته شده است. در این مجموعه 6 دستگاه آسانسور ویژه نصب شده است. 4دستگاه از این آسانسورها ظرفیت 13نفری و 2دستگاه دیگر هر کدام 8نفر ظرفیت دارند. غیر از این مورد رمپ ساخته شده برای این مجموعه به طول یک کیلومتر در ضلع شمالی ساختمان موجب می‌شود تا ویلچرسواران بتوانند با تماشای محیط بیرون به راحتی از این رمپ‌ها که با شیب استاندارد 5 درصد ساخته شده‌اند، بالا بروند. البته در مسیر این رمپ‌ها سطوح مسطح و بدون شیبی نیز به‌عنوان استراحتگاه در نظر گرفته شده است.
تولد دیگر
اهالی خیابان فدائیان اسلام در محدوده کارخانه چرم‌سازی خوب به یاد دارند که وجود این کارخانه متروک موجب بروز چه دردسرهایی شده بود. در کنار این کارخانه متروک نیز کارگاه سنگ‌بری قرار داشت که نتیجه آن ایجاد انواع آلودگی‌های صوتی و زیست‌محیطی و نیز مشکلات اجتماعی شده بود اما مدیریت شهری تهران تصمیم گرفت در محل کارخانه سنگ‌بری مجموعه ورزشی و تفریحی مخصوص جانبازان و معلولان را طراحی و اجرا کند. برای این امر تمامی ویژگیهای مورد نیاز معلولان در نظر گرفته شده است. در حال حاضر نیز که آخرین روزهای تجهیز این مجموعه پشت سر گذاشته می‌شود، می‌بینیم که این مجموعه با رعایت‌کردن تمام استانداردهای جهانی، توانایی سرویس‌دهی به 900 نفر استفاده‌کننده را داراست. مجموعه ورزشی جانبازان و معلولان در مجموع بیش از 20 هزار متر مربع فضای فرهنگی- ورزشی دارد.
بهداشت، اصل اول
رعایت بهداشت در این مجموعه از مهم‌ترین موارد در نظر گرفته شده است. جانبازان و معلولانی که وارد این مجموعه می‌شوند ویلچرهای ویژه‌ای را دریافت خواهند کرد که فقط برای استفاده در مجموعه در نظر گرفته شده‌اند و از نظر بهداشتی مدام ضدعفونی می‌شوند. همچنین در دو سوی هر طبقه سرویس‌های بهداشتی با امکانات خاص برای جانبازان و معلولان
در نظر گرفته شده است. سرویس‌های بهداشتی در این مجموعه از تجهیزات الکترونیک برخوردارند که در هیچ‌یک از مجموعه‌های دیگر تاکنون دیده نشده است. غیر از این موارد باید به امکانات خاص مورد استفاده در سونا و استخر مجموعه اشاره کرد که بالابرهای مخصوص ورود و خروج معلولان به استخر را آسان می‌کنند.
کدام طبقه، کدام امکانات؟
طبقه همکف: ورود به مجموعه و گشت و گذار در یکی از زیباترین بناهای ورزشی شهر از اینجا آغاز می‌شود. در همین طبقه برای توسعه فعالیت‌های فرهنگی کتابخانه و سالن قرائت در نظر گرفته شده است. همچنین گالری هنری و بخش اداری مجموعه نیز در همین طبقه قرار دارد.
طبقه اول: در طبقه اول این مجموعه عظیم سایت رایانه، سالن پذیرایی عمومی و نمازخانه قرار گرفته است. یکی از ویژگیهای اصلی این مجموعه همین سالن بزرگ با مساحت تقریبی یک‌هزار متر مربع است که با در نظر گرفتن فضای بالای آن، حجم آن به 30هزار مترمکعب می‌رسد. این سالن با کارکرد پذیرایی برای استفاده توسط خانواده جانبازان و معلولان طراحی شده است.
طبقه دوم: در طبقه دوم این مجموعه سالن‌های بدنسازی، تیراندازی و فضاهای آموزشی قرار گرفته است؛ ورزش‌هایی که جانبازان و معلولان در آنها موفقیت‌های چشمگیری کسب کرده‌اند.نکته جالب توجه در این سالن این است که بر خلاف مجموعه‌های دیگر فقط 4درصد فضای اداری وجود دارد. 23درصد فضای این مجموعه کارکرد فرهنگی و 42درصد نیز کارکرد ورزشی- تفریحی دارد.
طبقه سوم: بازی‌های فکری از فعالیت‌های مورد علاقه جانبازان و معلولان است. در این طبقه ورزشکاران می‌توانند در سالن شطرنج حضور پیدا کنند. سالن پینگ‌پنگ با امکانات مناسب نیز در همین طبقه قرار دارد. ضمن اینکه ورزشکاران می‌توانند از امکانات بوفه در این طبقه استفاده کنند. غیر از این موارد، کلاس‌های آموزشی هم در این طبقه برگزار خواهد شد.
طبقه چهارم: طبقه چهارم مجموعه ورزشی جانبازان و معلولان اختصاص به سالن آمفی تئاتر، سالن انتظار و سالن ورزشی چندمنظوره دارد که می‌توان ورزش‌هایی چون والیبال، بسکتبال و... را در آن برگزار کرد. بیشترین فضای فرهنگی مجموعه نیز در این طبقه قرار دارد.
طبقه پنجم: بخش ویژه یا همان VIPسالن چندمنظوره مجموعه در این طبقه احداث شده است. غیر از این، سالن انتظار برای ورود به آمفی تئاتر نیز در این طبقه قرار دارد. البته ورزشکاران حاضر در این طبقه در زمان انتظار می‌توانند از بوفه‌ای که در همین طبقه احداث شده است، استفاده کنند.
طبقه ششم: شاید این طبقه را بتوان یکی از مهم‌ترین امکانات این مجموعه دانست. طبق گفته مسئولان و مدیران شهری، در این طبقه پیست ویلچررانی مطابق با آخرین استانداردهای جهانی برای برگزاری مسابقات احداث شده است. به‌طور حتم برگزاری یک مسابقه حساس در طبقه فوقانی یک مجموعه هیجان خاص خود را خواهد داشت.
طبقات زیر زمینی: مجموعه ورزشی و فرهنگی جانبازان و معلولان 2طبقه زیرزمینی نیز دارد. در طبقه منفی یک یا همان زیرزمین اول، مجموعه استخر و سونا قرار گرفته است. در طبقه منفی 2 یا زیرزمین دوم نیز پارکینگ، انبارها و بخش تأسیسات قرار دارد. نکته قابل توجه طراحی ویژه پارکینگ‌های مجموعه برای ورود خودروهای جانبازان با محفظه ویلچری است که در سقف آنها وجود دارد. برای این مجموعه 160 باب پارکینگ ساخته شده است.
