به گزارش ایسنا، دکتر علی لاریجانی در مراسم صدمین سالگرد تولد آیت‌الله طالقانی شخصیت ایشان را ذووجوه توصیف کرد و با اشاره به این‌که ایشان عالم دینی و مجتهد واقعی فی‌سبیل‌الله و تاثیرگذار در صحنه‌های فرهنگی، سیاسی و اجتماعی کشور بودند، گفت: تاریخ زندگی ایشان نشان می‌دهد که ایشان وظیفه اولیه خود را آموزش در مکتب اهل بیت(ع) می‌دانستند. پدر ایشان نیز عالم بزرگی بود که ایشان را به این سمت سوق داد و آیت‌الله طالقانی از طریق صحیح وارد مسیر شد و به صورت یک اسلام‌شناس درآمد.
رئیس مجلس تحصیل وی درحوزه‌های نجف و قم و پس از اخذ درجه اجتهاد، ورود به صحنه اجتماعی را از جمله عملکردهای آیت‌الله طالقانی برشمرد و گفت: ایشان ضمن این‌که ارتباط مستقیمی با گروه‌های مختلف داشتند اما سعی داشتند که با تاثیرگذاری، پایه‌های فکری ایشان را با نگاه دقیق اسلامی هماهنگ کنند.
لاریجانی یکی دیگر از وجوه زندگی آیت‌الله طالقانی را توجه و تدبر در قران ارزیابی کرد و ادامه داد: این‌که ایشان در گروه‌های سیاسی نفوذ داشتند و آنها را به راه صحیح می‌بردند به این دلیل بود که در حوزه اسلامی تدبر می‌کردند؛ اسلام موضوعی همه جانبه است که آیت‌الله طالقانی به آن توجه تام داشتند.
رئیس مجلس شورای اسلامی با انتقاد از برخی نظریات مبنی بر این‌که اسلام‌شناس بودن به معنای فقیه بودن نیست، این مساله را روشی غلط و مغلطه در کار توصیف کرد و خاطرنشان ساخت: اگر در زمان حضور امام معصوم نیازمند روش تفقه متودیک نیستیم به این معنا نیست که در زمان غیبت نیز به این روش نیاز نداریم. روش‌هایی این چنینی تحقیقی نیست و ادعایی است.
وی ادامه داد: آیت‌الله طالقانی در تفسیر قرآن در بحث ولی در زمان غیبت می‌گوید که باید به فقها رجوع کرد.
وی گفت: هم راه و مسلک آیت‌الله طالقانی اجتهادی بود و هم در روش و سخنان‌شان اجتهادی برخورد می‌کردند که به صورت عادی خود با تحصیل در حوزه‌های نجف و قم حاصل شده بود.
رئیس قوه مقننه در بخشی دیگراز اظهارات خود وجه سیاسی زندگی آیت‌الله طالقانی را مورد بحث قرار داد و با اشاره به دغدغه‌های متعدد ایشان در قبال مسلمانان تصریح کرد: سرنوشت مسلمانان در ایران و به طور عام وحدت بین شعب مختلف اسلامی مورد تاکید ایشان بود و یکی از براق‌ترین وجوه زندگی ایشان این است که یکی از دلایل استعمارزدگی و دیکتاتورزدگی را عدم توجه به قرآن دیدند و لذا مقدار زیادی از وقت ایشان در مجاهدت صرف تفسیر قرآن می‌شد.
وی با یادآوری دیدگاه آیت‌الله طالقانی مبنی بر این‌که علت عقب‌افتادگی مسلمین عدم رجوع به قران و زینتی ساختن آن است خاطرنشان کرد: ایشان این دغدغه را داشت که چرا این کتاب آسمانی به مساله زینتی تبدیل شده و حالت حاشیه‌ای در زندگی پیدا کرده است و در متن قرار ندارد، به همین دلیل شروع به آموزش جوانان کردند و امور سیاسی ایشان متاثر از این برداشت است.
لاریجانی نقش آیت‌الله طالقانی در این حوزه را بسیار برجسته دانست و با یادآوری مبارزات ایشان در زمان کشف حجاب و پس از کودتا گفت: جبهه ملی دوم با حضور ایشان تشکیل شد اما پس از آن نهضت آزادی را ایجاد کردند، آیت‌الله طالقانی حتی فداییان اسلام را به خانه خود راه دادند، اما پس از این‌که کشف شد ایشان را دستگیر کردند.
وی دغدغه آیت‌الله طالقانی را کشاندن تمامی گروه‌های سیاسی به سمتی صحیح توصیف کرد و با بیان این‌که شخصیت ایشان در جریانات ملی نمی‌گنجد، گفت: ایشان در مورد ماهیت انقلاب نیز نظر روشنی دارند و آن را نهضت اسلامی نامیدند، ایشان تلاش می‌کردند جریانات مختلف را به سمت جریان اصیل اسلامی بکشانند.
رئیس مجلس فکر اصیل اسلامی در حوزه سیاست را از جمله ویژگی‌های آیت‌الله طالقانی برشمرد و نقش ایشان را همانند نقش آیت‌الله مطهری دانست و گفت: این دو تن به دلیل این‌که رفتار معقول داشتند حرف‌شان تاثیرگذار بود. در همین زمینه آیت‌الله طالقانی مبارزات گسترده‌ای دارد که مجاهدت و مقاومت‌شان نیز کم نظیر است.
وی ادامه داد: دفاعیات ایشان در دادگاه از سر استغناء بود، چرا که دادگاه را قبول نداشتند و آن را دیکتاتوری می‌پنداشتند لذا ایشان شخصیت باشکوه اسلامی سیاسی بوده‌اند که در مبارزات کمتر نظیرآن را داریم.
لاریجانی بعد تاملات قرآنی ایشان و تفسیرهای آیت‌الله طالقانی را نیز بیانگر ویژگی‌های علمی و اجتهادی ایشان برشمرد و افزود: چند نکته در تفسیر ایشان وجود دارد، از جمله این‌که ایشان در قالب اسلوب‌های تفسیری قرار نگرفتند و با توجه به آیات تفسیر کردند و نگاه ایشان درمسائل سیاسی - اجتماعی در تفسیرشان تجلی دارد و رویکرد معتدلی در تفسیر آیات دارند.
به گفته وی، نکته دیگر در این زمینه پرهیز از علم‌زدگی در تفسیر قرآن بود که این مساله را می‌توان در نگاه بازرگان مشاهده کرد.
رئیس مجلس یکی از دغدغه‌های آیت‌الله طالقانی را مساله سرنوشت مسلمانان و جهان اسلام دانست و با اشاره به نگرانی ایشان از بحث نفوذ اسراییل و صهیونیسم گفت: ایشان اسراییل و صهیونیسم را به نام پوست استعمار می‌دانستند که در بحث جهاد نیزاز آن صحبت به عمل می‌آوردند.
وی افزود: در باب جهاد ایشان می‌گوید که پیامبر ما برای کلام الهی مبعوث شد و مسلمانان به دنبال جنگ افروزی نبودند و باید مبنای فکر اسلامی را منتشر می‌کردند، و لذا مبنای جهادی را کشورگشایی نمی‌دانند و آن را انتشار کلام وحی معرفی می‌کنند.
لاریجانی دیگر ویژگی آیت‌الله طالقانی را مشهور بودن وی به نظریه شوراها عنوان کرد که از اصالت فکر اسلامی برخوردار است.
رئیس مجلس افزود: به عقیده ایشان اگر مردم تمرین سیاسی نداشته باشند نمی‌توانند در عرصه سیاسی حضور داشته باشند و لذا حضور آگاهانه احتیاج به تجربیاتی دارد که مسیر آن از طریق شوراها می‌گذرد.
وی ادامه داد: دغدغه ایشان در مورد بحث مشارکت عامه نیز قابل توجه است که آن را اصول مبنای رفتار سیاسی در فلسفه سیاسی اسلام می‌دانند. ضمن این‌که دغدغه‌ای نیز در مورد بحث امر به معروف و نهی از منکر داشتند که دیدگاه آیت‌الله مطهری نیز همین بود.
