مرتضی بیات: پس از گذشت چندماه از تحولات رخ داده در کشورهای اسلامی، ‌دومینوی تغییر در خاورمیانه و آفریقای غربی گویای تغییر بنیادین در ساختار سیاسی این کشورهاست.

علاء‌الدین بروجردی

 مهم‌ترین سؤال این است که این تغییرات برای منطقه و به‌طور خاص برای آمریکا و اسرائیل چه دگرگونی‌های دیپلماتیکی درپی خواهد داشت. در این بین شاهد هستیم که برخی از کشورهای منطقه با پشتیبانی غرب پروژه ایران‌هراسی را در منطقه کلید زده‌اند و از سوی دیگر کمیسیون امنیت ملی مجلس طرح‌هایی را برای کاهش روابط با برخی از کشورها در دستور کار دارد، از این‌رو به سراغ علاء‌الدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی رفتیم و از وی آخرین اقدام این کمیسیون درخصوص تحولات منطقه را جویا شدیم.

  • درخصوص قطع رابطه ایران و انگلستان در روزهای گذشته آقای ابوترابی، نایب رئیس مجلس گفته بودند طرح قطع رابطه با انگلستان در کمیسیون امنیت ملی در حال بررسی است؛ با وجود اینکه قبلا در کمیسیون این موضوع بررسی و به هیأت رئیسه تحویل داده شده بود آیا تصمیم جدیدی در این رابطه اتخاذ شده است؟

بعد از ارسال نامه‌ای که به هیأت رئیس مجلس داشتیم تاکنون مطلب جدیدی در این رابطه از سوی هیأت رئیسه دریافت نکرده‌ایم. اگر نامه‌ای را دریافت کنیم مطمئنا در کمیسیون پیگیری می‌شود. البته در این خصوص با توجه به اینکه اعضای کمیسیون پیگیر هستند این مسئله دارای حساسیت بیشتری است.

  • با این اوصاف که هنوز شما از هیأت رئیسه جواب نامه ارسالی خود را دریافت نکرده‌اید آیا فکر می‌کنید مسئله قطع رابطه با کشور انگلستان در مجلس چه سرانجامی پیدا کند؟

اصل کاهش ارتباطات عملا نظر پذیرفته‌ای است که از مدت‌ها قبل در حال اجرا است و به همین علت امروز ایران در انگلستان دارای سفیر نیست و رابطه ما نیز به‌شدت کاهش‌یافته است و آنچه مد نظر بسیاری از نمایندگان مبنی بر کاهش روابط است محقق شده ولی اگر این مصوبه حالت قانونی به‌خود بگیرد الزام بیشتری پیدا می‌کند.

  • با قطع روابط جمهوری اسلامی ایران با کشور انگلیس فکر می‌کنید کدام‌یک از این دو کشور متضرر می‌شوند؟

در هر صورت در هر رابطه‌ای منافع متقابلی وجود دارد و مطمئنا در مسئله ایران و انگلیس بیشتر این کشور دچار ضرر خواهد شد.

  • جزئیات بحث تجدید نظر یا قطع رابطه با کشور امارات که در روزهای اخیر طرح شده به چه صورتی است؟

این بحث زمانی مطرح شد که در مبادی ورودی این کشور با ایرانی‌ها برخورد مناسبی نمی‌شد. نمایندگان در آن مقطع همچنین طرح تجدید نظر در روابط با کشور امارات را مطرح کردند ولی در پیگیری‌های بعدی برخوردها تصحیح شد و به همین خاطر گام‌های بعدی در این رابطه متوقف شد.

  • البته در روزهای گذشته نمایندگان برای تجدیدنظر در روابط با کشور امارات اظهار نظر کرده بودند.

دفعه قبل متأثر از رفتار بد اماراتی‌ها بود و در حال حاضر هم نیروهای عربستانی دیر یا زود باید منطقه را ترک کنند بنابراین موضوعات این چنینی دائم نیست.

  • این تجدید نظر به چه صورت است؟

این موضوع باید در کمیسیون بحث و بررسی شود.

  • سخنگوی وزارت خارجه به‌صورت صریح گفته‌اند کمرنگ کردن روابط با کشورهای منطقه سیاست جمهوری اسلامی ایران نیست و گسترش روابط با کشورهای همسایه در دستور کار است. با این وجود طرح کاهش یا قطع روابط با کشورها از سوی کمیسیون امنیت ملی فکر نمی‌کنید نوعی عدم‌هماهنگی با دستگاه سیاست خارجی است؟

خیر ناهمگونی نیست و آنچه سخنگوی وزارت خارجه اعلام می‌کند موضع رسمی است و مطالبی که نمایندگان ابراز می‌کنند نظری است که طبق قانون اساسی می‌توانند در همه مسائل داخلی و خارجی اظهار نظر کنند.

  • البته این موضوع ابراز نظر نمایندگان نیست بلکه طرحی است که از سوی کمیسیون سیاست خارجی گفته شده در حال پیگیری است؟

این همان طرح قبلی است که توضیح دادم.

  • ولی طرح‌های این چنینی در مجلس و در مقابل موضع‌گیری رسمی وزارت خارجه این استنباط را به‌وجود می‌آورد که همگونی و هماهنگی تا حدی بین کمیسیون سیاست خارجی مجلس و وزارت خارجه وجود ندارد؟

این برداشت شماست زیرا مجلس جایگاهی است که همه نمایندگان به‌صورت آزاد نظرات خود را بیان می‌کنند و این به معنی اتخاذ سیاست برای اجرا نیست و زمانی الزام آور می‌شود که تبدیل به قانون شود و گسترش روابط در دستور کار ماست و در مقابل هر کنشی یک واکنش است.

  • با توجه به تحولاتی که در منطقه رخ داده و برخورد‌هایی که با مردم این کشورها صورت گرفته قصد تجدید نظر در روابط با برخی از این کشورها را ندارید؟

سیاست ما به‌خصوص با کشورها گسترش روابط است و تنش فعلی نیز ناشی از دخالت عربستان در منطقه است و فکر می‌کنم این موضوع نیز مقطعی و گذراست و همکاری جمعی به‌عنوان سیاست دائم در منطقه باید وجود داشته باشد و سیاست ما هم‌چنین است.

  • پس از صدور بیانیه کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی در رابطه با تحولات منطقه و دخالت نظامی در امور داخلی کشورها، شورای همکاری خلیج‌فارس نسبت به این موضوع واکنش نشان نداد؛ نظرتان راجع به این موضع چیست؟

حرف حقیقت تلخ است. ما اعلام کردیم بحرین مستقل است و گفتیم کاری که عربستان انجام داده همانند کار صدام در قضیه کویت است و ما با هر گونه اشغالگری اساسا مخالفیم و اینگونه مسائل باعث تنش می‌شود و بیانیه ما مسائل منطقی را در بر داشت اما عکس‌العمل آنها براساس رفتارشان طبیعی بود.

  • راهکار ایران برای حل مشکل بحرین چیست؟

فکر می‌کنم باید گذاشت مردم بحرین در این رابطه تصمیم بگیرند و با زور و سلاح نمی‌توان بر یک مردم حکومت کرد به‌خصوص کسانی که از خارج از مرزهای کشور وارد شده باشند و همه تجارب نشان می‌دهد که این کارها منتج به صلح نمی‌شود و باید اجازه بدهند بحرینی‌ها به‌صورت مستقل در مورد آینده کشور خود تصمیم‌گیری کنند.

  • یکی از پروژه‌هایی که در منطقه کلید خورده و تبلیغات منفی بسیاری در این خصوص می‌شود پروژه ایران‌هراسی است؛ فکر می‌کنید این موضوع از سوی چه کشورهایی حمایت می‌شود و آنها از تعقیب این موضوع چه اهدافی را مد نظر دارند؟

از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی غربی‌ها این سیاست را دنبال می‌کردند و اساسا یکی از موضوعات در دستور کار دشمنان نظام اسلامی همین موضوع بوده است و در برهه فعلی که نظام دارای اقتدار بیشتری نسبت به گذشته است پروژه آنها مبنی بر تبلیغات منفی علیه نظام اسلامی رنگ و بوی دیگری پیدا کرده است.

  • براساس عرف دیپلماتیک، ایران در اقدامی متقابل دیپلمات‌های کویتی را از کشور اخراج کرد و با وجود اینکه ایران براساس اصل عزت در سیاست خارجی اقدام متقابل انجام داد ولی باز هم مشاهده کردیم وزیر خارجه کویت اخراج دیپلمات‌های کویتی را دور از انتظار دانسته است. نظرتان راجع به این موضوع چیست؟

کویتی‌ها تحت فشار آمریکایی‌ها این اقدام را انجام دادند و کل ماجرای جاسوسی برمی‌گشت به کسانی که دارای هویت کویتی بودند و مقامات این کشور غیرواقعی بودن آن را تأیید کرده بودند و در حال حاضر نیز به خاطر دور کردن افکار عمومی از کشتار در بحرین این مسائل را طرح کرده‌اند.

  • اگر عربستان و امارات باز هم دخالت‌هایشان را ادامه بدهند تصمیمی برای کاهش یا قطع روابط با این کشور ندارید؟

این موضوع مقطعی و بستگی به عملکرد آنها و شرایط زمانی دارد.

  • پیش‌بینی شما از تحولاتی که در منطقه رخ داده چیست و فکر می‌کنید این موضوع به کجا منتج شود؟

تحولات منطقه بنیادی بوده و مردم تا میزان قابل توجهی به اهداف خود نزدیک شده‌اند و به آینده برای تغییرات مثبت در منطقه امید زیادی داریم.

کد خبر 132675

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سیاست‌خارجی

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز