در این مراسم که یکشنبه و دوشنبه این هفته در سالن همایشهای رازی برگزار شد، از برگزیدگان سومین جشنواره آسیایی بهداشت خانواده و دکتر مرندی به عنوان پیشکسوت و خادم سلامت نیز تقدیر شد.
دکتر علی منتظری رئیس این جشنواره و مشاور رئیس جمهور در این مراسم گفت:«بهداشت خانواده امروزه در کشورهای توسعهیافته به عنوان یک شاخص توسعهیافتگی تلقی میگردد چرا که هرگونه بهبودی در روند توسعه را باید از نهاد خانواده شروع کرد و سنگ بنای هر کشوری نهاد خانواده است.»
دکتر سید ابوالحسن شاهزاده فاضلی، رئیس جهاد دانشگاهی علوم پزشکی ایران که برگزارکننده این همایش است نیز ضمن بیان اینکه پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی، بیماریهای عفونی، سرطانها، بیماریهای مزمن و مادرزادی از یک سو و توجه به عوامل روانی و اجتماعی مؤثر بر سلامت خانواده از سوی دیگر در صدر تحقیقات حال حاضر است، تصریح کرد: «توجه به تمامی عواملی که سلامت خانواده را به مخاطره میاندازد و چارهجویی جهت پیشگیری از آنها مهمترین اهداف بهداشت خانواده است.»
چاقی عمدهترین مشکل تغذیهای کشورهای پیشرفته
چاقی یکی از مشکلات تغذیهای عمده به ویژه در کشورهای پیشرفته به شمار میآید به طوری که کلیه فعالیتهای فرد را تحت تأثیر قرار داده و حتی از نظر روانی و احساسی او را دچار مشکل میکند.
سید تقی حیدری، دانشجوی دکترای آمار زیستی و برنده سوم بخش داخلی سومین جشنواره آسیایی بهداشت خانواده در رابطه با تحقیق خود مبنی بر «تحلیل چند متغیر شاخص چاقی کودکان زیر دو سال و رابطه ساختاری آن با چاقی والدین آنها» گفت:«چاقی و اضافه وزن در کشورهای در حال توسعه در دهه اخیر افزایش یافته و باعث افزایش مشکلات عمومی و افزایش مصرف غذا شده است.»
وی ادامه داد:«از آنجا که بیشتر افراد چاق در کودکی نیز چاق بودهاند شناسایی به موقع آنها میتواند برای زمان بزرگسالی مفید باشد و در نتیجه میتوان با اقدامات لازم از رشد چاقی جلوگیری کرد و باعث کاهش هزینههای درمان افراد چاق شد و خطر ابتلا به بیماریهای مزمن ناشی از آن را کاهش داد.»
وی با اشاره به این مطلب که چاقی بیماری مزمنی است که رو به افزایش بوده و منشاء 22 بیماری شناخته شده از جمله دیابت، فشار خون و سائیدگی مفصل است؛ ادامه داد:« در این مطالعه نمودارهایی برای تعیین چاقی کودکان و والدین آنها ارائه شد. بیشتر مطالعات انجام شده روی چاقی بر پایه کودکان دبستانی در جهان انجام گرفته است اما در این مطالعه به طور اختصاصی سنین صفر تا دوسالگی مورد مطالعه قرار گرفته است، که سن مهمی برای پیشگیری از چاقی محسوب میشود.»
وی ادامه داد: «شاخص چاقی کودکان دختر در کلیه سنین زیر شاخص چاقی کودکان پسر قرار دارد و شاخص چاقی در هر دو جنس به سن وابسته است.» همچنین در این مطالعه مشخص گردید که اولین مولفه اصلی علاوه بر شاخص چاقی کودکان، دور بازو، دور سینه و دور سر کودکان را نیز شامل میشود و به نظر میرسد یک مقیاس خلاصه شده برای شاخص چاقی کودکان باشد.
افزایش مشکلات دهان و دندان در دانشآموزان ایرانی
براساس آمارهای موجود 90 درصد از دانشآموزان کشورمان دارای مشکلات مربوط به دهان و دندان هستند این در حالی است که سالانه 50 میلیارد تومان هزینه صرف واردات و تولید تجهیزات دندانپزشکی میشود.
دکتر «عبدالله امینی» داروساز و برنده اول بخش داخلی جشنواره آسیایی بهداشت خانواده که طرح «بررسی شیوههای مراقبت از دهان و دندان» را براساس برخی از ویژگیهای دموگرافیک در میان دانشآموزان دبیرستان بررسی کرده در خصوص اهمیت این تحقیق گفت: «بهداشت دهان و دندان شامل کلیه جنبههای سلامت و عملکرد دهان به ویژه دندانها و لثهها است.»
وی افزود: «رعایت رفتارهای مرتبط با سلامت دهان و دندان از چندین حیث حائز اهمیت است که مهمترین آنها، نقشی است که دندانها و لثهها در امر خوردن و صحبت کردن دارند و دوم نقشی است که بهداشت و سلامت دندانها و لثهها در سلامت عمومی دارند.»
دکتر امینی با اشاره به این مطلب که تحقیق حاضر بر روی 1500 دانش آموز دبیرستانی شهر زنجان انجام گرفت افزود: «شیوههای مراقبت از دندانها در این دانشآموزان شامل مسواک زدن و استفاده از خمیردندانهای فلورایددار، استفاده از نخ دندان، استفاده از دهان شویه عدم مصرف غذاهای شیرین، مراجعه مرتب به دندان پزشک به کارگیری مکملهای فلوراید، مشخص گردید.»
وی در خصوص نتایج حاصل از این مطالعه گفت: «در بررسیهای انجام شده مشخص گردید که 77 درصد نوجوانان استان از غذاهای شیرین استفاده میکنند از این رو در زمینه تغذیه مناسب و اجتناب از مصرف مواد شیرین به عنوان میان وعده، آموزشهای لازم به دانشآموزان ضرورت دارد.»
همچنین در این مطالعه مشخص گردید که نوجوانان ساکن روستاها کمتر به مراقبتهای دهان و دندان میپردازند به همین خاطر پیشنهاد میشود به علت در معرض ابتلا بودن بیشتر این افراد به بیماریهای دهان و دندان، بررسی اقدامات خاص بهداشت جامعه و اجرای برنامههای پیشگیری بیش از پیش انجام پذیرد.
وی با اشاره به این مطلب که براساس مستندات موجود، شیوههای مراقبت دهان و دندان در تعداد قابل ملاحظهای از دانشآموزان مطلوب نیست، بر تجدید نظر برنامههای ارتقای سلامت دهان و دندان به خصوص در این استان (زنجان) تاکید ورزید.
دکتر امینی اضافه کرد: «به طور متوسط هر خانواده ایرانی برای هر فرد سالیانه صد هزار تومان هزینه دندانپزشکی مستقیم و غیر مستقیم میپردازد که بخشی از این هزینهها مربوط به درمان و بخش دیگر مربوط به غیبتها، یا عدم کارایی مناسب فرد در محیط کار است.»
وی تصریح کرد: «در این مطالعه مشخص گردید که عمدهترین روش مراقبت از دندانها در بین نوجوانان مسواک زدن است و تنها 25 درصد نوجوانان استان زنجان از نخ دندان استفاده میکنند که شاید دلیل آن عدم آموزشهای کافی در زمینه اهمیت به کارگیری این روش توسط رسانههای جمعی و دست اندرکاران آموزش بهداشت در مدارس است.»
دکتر امینی در پایان اضافه کرد: «جنس، سن، پایه تحصیلی نوجوانان و محل سکونت آنان همچنین علل اقتصادی از عوامل تعیینکننده در رفتارهای مراقبت از دهان و دندان به شمار میآیند.»