درباره دلایل این تاخیر با احمد توکلی که کلید تدوین این طرح توسط او و جمعی دیگر از همکارانش زده شد گفتوگو کردهایم:
- شما در مجلس هفتم هم شروع به تدوین طرح نظارت مجلس بر نمایندگان کرده بودید اما چرا طرح به مجلس هشتم کشید هرچند ظاهرا در این مجلس هم به سرانجامی نمیرسد؟
سابقه تدوین این طرح به اجلاسهایی برمیگردد که در اسفند 82 و اردیبهشت 83 توسط منتخبین اصولگرای سراسر کشور در تهران برگزار شد؛ در آن اجلاس که پیش از تشکیل مجلس هفتم برگزار شد یکی از کارهایی که انجام گرفت این بود که کمیتههایی تشکیل شد تا در باره مسائل کلان و عمده کشور مقدمات تهیه طرح را فراهم کند تا وقتی که مجلس شروع میشود به سرعت مشغول انجام کارهای اساسی در کشور شوند. یکی از کارهای اساسی که صورت گرفته بود تشکیل کمیته مبارزه با فساد بود.
در این کمیته مثل همه کمیتههای دیگر عدهای از نمایندگان عضو بودند و در مورد ضرورت کار بحث شد و مطرح شد که اگر قرار باشد مجلس با فساد مبارزه کند اول خودش باید از نفوذ فساد مصون شود. بنابراین مبارزه با فساد را باید از خودمان شروع کنیم. بنابراین ضابطههایی برای طرح حفاظت مجلس از فساد تعیین شد. بعدا که بنده بهعنوان رئیس مرکز پژوهشهای مجلس انتخاب شدم کمیتههای مشابه تشکیل شد و روزی 15 نفر از نمایندگان که بیشترشان از نمایندگان تهران بودند براساس همین ضابطهها؛ در این زمینه کار میکردند و به کمک کارشناسان مجلس شروع کردند به تدوین طرحهای اساسی برای امور کشور که یکی از همین طرحها، طرح حفظ منزلت مجلس و نمایندگان بود.
- آیا سال گذشته رهبر معظم انقلاب اطلاع داشتند که طرحی با این مضمون از مجلس هفتم کلید خورده است و در واقع خواستار تسریع در تصویب آن طرح بودند؟
فکر میکنم اطلاع داشتند. اواخر مجلس هفتم ایشان باز در دیدار نمایندگان مجلس هفتم به نقش مجلس در مقابله با فساد تاکید کردند اما تعبیر « با دستمال کثیف نمیشود شیشه را تمیز کرد» را به کار بردند و فرمودند مراقب باشید که به هیچ وجه به فساد آلوده نشوید؛ پس فکر میکنم که از بررسی آن طرح اطلاع داشتند.
- طرح اخیری که از کمیسیون ویژه بیرون آمد با طرحی که شما ارائه کرده بودید چقدر تفاوت داشت؟
طرح در کمیسیون اصل 90 تغییرات ماهوی کرد. در واقع طرح اولیه که قاعدهگذاری میکرد چه کاری ممنوع و چه کاری مجاز است تبدیل شد به تشکیل کمیسیونی که طبق قواعد عرفی مسائل را تعقیب کند.
- با چه فلسفهای این تغییرات انجام شده بود؟
با این قصد که جلب حمایت بیشتری شود تا طرح رای بیاورد. ما هم مخالف نبودیم برای اینکه اصل تشکیل کمیتهای که این کار را تعقیب کند اثر بازدارندگی دارد،.
- پس معتقد هستید نگرانی آقای مطهری بر سلب آزادی نمایندگان توسط قدرت گرفتن آن کمیته چندان موردی ندارد؟
کمیتهای که تشکیل شده 4شخصیت حقوقی دارد. رئیس کمیسیون اصل 90 است که توسط مجلس انتخاب میشود. نایب رئیسان مجلس هستند که به وسیله مجلس انتخاب میشوند، رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی است که لااقل به وسیله جمعی از نمایندگان انتخاب میشود. بنابراین بعید است که صحن به کسانی رای بدهد که آدمهای غیرعادلی باشند. علی القاعده اگر روال این باشد که مجلس انسانهای ناعادلی را انتخاب کند دیگر در آن مجلس هر قانونی که تصویب شود ناعادلانه است. پس در این مورد نگرانی وجود ندارد؛ 3 نماینده پاک دست انتخاب میشوند که ترکیب این کمیته بهنظر من وافی به مقصود است و به درصد قابلقبولی از هدف دست پیدا میکنیم.