کتاب استعمار مجازی آمریکا که از مجموعه مطالعات انتقادی انتشارات امیر کبیر است در سال ۱۳۸۹ منتشر شده و در شانزدهمین دوره جایزه کتاب فصل جمهوری اسلامی ایران ـ که توسط خانه کتاب برگزار میشود ـ شایسته تقدیر شناخته شده است.
انتشار کتاب استعمار مجازی آمریکا به قلم دانشیار گروه مطالعات آمریکا
دکتر عاملی در این کتاب به بررسی، توصیف و تحلیل شیوههای جدید نفوذ و سلطه آمریکا از طریق ابزارهای نوین ارتباطی و فضای مجازی پرداخته است.
این کتاب در هشت فصل و یک مقدمه منتشر شده است.نویسنده در مقدمه به دوفضایی شدن قدرت و قدرت نرم در فضای مجازی میپردازد و طی آن مفهوم قدرت، قدرت نرم و قدرت سخت، قدرت نرم و فضای مجازی، راهبرد و ابزار این قدرت و اعمال قدرت نرم از طریق امپراتوریهای مجازی را بررسی میکند.
دکتر عاملی در کتاب حاضر به این موضوع اشاره میکند که استعمار دورههای متفاوتی را پشت سر گذاشته است. در دوره استعمار کهن، فیزیک جهان از طریق اکتشافات سرزمینی، جنگ و قدرت سخت و استفاده از شگردهای استعمار سیاسی، تحت سلطه اروپا قرار گرفت.
در دوره بعد که از آن به استعمار نو تعبیر میشود، فرهنگ و اندیشه ملت ها استعمار شد و با روش های مختلف برای عقب نگهداشتن کشورها از طریق سیاست های اقتصادی و فرهنگی تلاش شد.در دوره استعمار مجازی، ایالت متحده آمریکا قله دار فضای سلطه و استعمار بوده است.از آنجا که هدف استعمار در درجه اول مسخ فکری فرد و جامعه مستعمره بوده است، در استعمار مجازی که از ساز و کارهای قدرت نرم استفاده می شود، هدف اصلی از بین بردن استقلال رأی کاربران و عضویت آنها در جامعه فرهنگی آمریکاست.
مطالعه هشت درگاه برتر جهان که همه آنها آمریکایی هستند و در تعامل کاری با نظام سیاسی و امنیتی آمریکا قرار دارند، نشان می دهد که فضای مجازی به عنوان محیطی برای استعمار و کاهش استقلال رأی کاربران و عضویت دادن آنها در فرهنگ آمریکایی مورد استفاده ابزاری قرار گرفته است.
از دیدگاه نویسنده کتاب، یاهو، ام اس ان، گوگل، فیس بوک، توییتر، ویکی پدیا، یوتیوب و همچنین آی ام دی بی از جمله هشت امپراتوری مجازی مورد مطالعه هستند که هر یک به تنهایی قدرت نرم قابل توجه ای برای گردانندگان آن و کشور ایالات متحده آمریکا ایجاد کرده است. این امپراتوریها همه از یک سطح نیستند و حوزه کار و مأموریت متفاوت و بعضاً مشترک دارند.
مؤلف کتاب در انتهای مباحث خود نتیجه گیری میکند که فرهنگ تبلیغ شده در این امپراتوری ها در بعضی مسائل متفاوت و در بعضی دیگر کاملا ً خلاف دین و فرهنگ کشورهایی چون ایران است.
نویسنده تأکید میکند که هدف از نگارش این کتاب سیاهنمایی این امپراتوریهای مجازی نیست به طوری که بسیاری از خدمات متنوع و نقاط قوت آنان نیز در این گزارش مطرح شده است، بلکه هدف نشان دادن قدرت شکل دهی این امپراتوری ها به فضای غالب سیاسی، فرهنگی و اقتصادی فضای مجازی است.هشت امپراتوری ذکر شده همگی آمریکایی هستند و به طور طبیعی تفکر غالب این کشور را دنبال می کنند.