دوشنبه ۱۰ مرداد ۱۳۹۰ - ۱۸:۵۵
۰ نفر

نیلوفر قدیری: ترکیه جزیره یاسیادا در دریای مرمره و نزدیک به استانبول راکه به جزیره کودتا معروف بود به موزه تبدیل کرده‌است.

این جزیره در طول تاریخ و از زمان امپراتوری بیزانس، محل حبس و تبعید زندانیان سیاسی بود. در سال1960 نظامیان ترکیه بعد از کودتا علیه دولت عدنان مندرس، او و عده‌ای از وزرایش را دستگیر کردند و به جزیره یاسیادا فرستادند و بعد از محاکمه در دادگاه نظامی به اتهام به خطر انداختن روح سکولار حکومت، نخست‌وزیر و 3 وزیرش را اعدام کردند. ترک‌ها نام این جزیره را اکنون موزه دمکراسی گذاشته‌اند. نظامیان ترکیه در نیم قرن گذشته 4بار کودتا کرده‌اند البته شیوه کار کودتاچی‌ها در طول این نیم قرن متفاوت بوده‌است. 11سال بعد از کودتای خونین سال1960، نظامیان به جای دستگیری و کشتار، به سلیمان دمیرل نخست‌وزیر وقت چند ساعت مهلت دادند تا خودش کنار برود؛ او هم استعفا داد. 2کودتای بعد در سال‌های1980 و 1997 هم به همین راحتی و با اقتدار کامل از سوی نظامیان صورت گرفت.

این کودتا‌ها به‌ویژه 2مورد آخر با حمایت کامل آمریکا انجام شد. این هفته همه فرماندهان ارشد نظامی ترکیه استعفا دادند. رئیس‌ستاد کل نیروهای مسلح که ارشد‌ترین ژنرال ترکیه است در متن استعفا‌نامه‌اش نوشته‌بود، چون نمی‌تواند از همقطارانش دفاع کند دلیلی ندارد در این سمت باقی بماند. پیش از این استعفا، فرماندهان نظامی چند ساعتی با نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور درباره توقف محاکمات و دستگیری‌های نظامیان به اتهام تلاش برای کودتا در سال‌های گذشته، گفت‌وگو کردند اما به نتیجه نرسیدند. دومین ارتش قدرتمند ناتو اکنون منتظر است تا فرماندهانش توسط حزب اسلامگرای عدالت و توسعه منصوب شوند. چه شده که نظامیان کودتاچی ترکیه که از دفتر کارشان، نخست‌وزیر برکنار می‌کردند، اکنون چنین دست و پا بسته شده‌اند؟

مطبوعات ترکیه اخیرا نتایج یک نظرسنجی‌ را منتشر کردند که نشان می‌دهد اعتماد مردم این کشور به نظامیان در 3 سال گذشته کاهش قابل توجهی یافته‌است. دلیل اصلی این کاهش اعتماد، به گفته خود کسانی که در نظرسنجی شرکت کردند، یادآوری خاطرات کودتاهای سال‌های گذشته بوده‌است. مردم ارتش را حافظ امنیت کشور می‌خواهند، نه مدافع روح سکولار حکومت. همین نظرسنجی نشان می‌دهد اعتماد به دولت در 10سال گذشته 32درصد افزایش یافته‌است.

حزب اسلامگرای عدالت و توسعه اخیرا با پیروزی گسترده در انتخابات پارلمانی، برای سومین بار در قدرت ابقا شد. قوانین ضداسلامی و مغایر با خواسته مردم ترکیه که همسر و دختران محجبه نخست‌وزیر و رئیس‌جمهور را هم از ورود به اماکن رسمی و دانشگاه منع کرده‌بود، اکنون دیگر رنگ‌‌باخته ‌است. مردم ترکیه، هم از شرایط اقتصادی‌شان راضی هستند و هم از رفع قوانین سختگیرانه ضداسلامی خشنودند. محبوبیت اردوغان و سیاست‌خارجی‌اش در جهان، غرب را هم در مقابل ترکیه به زانو درآورده‌ و حالا ترک‌ها برای وارد شدن به اروپا شرط می‌گذارند. طبیعی است که جهان هم حاکمیت این دولت را به حکومت نظامیان ترجیح می‌دهد. در چنین شرایطی تنها موزه‌ها میزبان ژنرال‌های کودتاچی ترک هستند.

کد خبر 141956
منبع: همشهری آنلاین

برچسب‌ها

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز