در این سمینار مسئولان ارشد سازمان جنگلها و مراتع، استانداران کرمانشاه و ایلام، امام جمعه همدان، معاون وزیر کشور در مدیریت بحران، مدیرانکل منابع طبیعی استانهایی که بخشی از رویشگاههای زاگرسی را در خود دارند و جمعی از مقامات محلی حضور داشتند تا بر درجه اهمیت آن بیفزایند.
سرهنگ محمدتقی ایروانی، فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها و مراتع از جمله سخنرانان سمینار بود. وی در بخشی از سخنان خود ضمن تشریح وضعیت موجود رویشگاههای زاگرسی و تأکید بر ضرورت راهاندازی پایگاههای اطفای حریق در عرصههای طبیعی، از تنگناها، کمبود تجهیزات و کمبود نیروی انسانی در بخش حفاظت گله کرد و گفت: «اگر با ناجوانمردیهایی که امروز در حق منابع طبیعی میشود برخورد نکنیم و عوامل تهدیدکننده رویشگاههای زاگرسی را برطرف نسازیم و روند موجود ادامه یابد ظرف 10سال آینده این رویشگاهها تبدیل به بیابان خواهد شد».
این سمینار 3ساعت به طول انجامید و در پی آن، نخستین پایگاه اطفای حریق جنگل در کرمانشاه افتتاح شد. افتتاح این پایگاه بهانهای شد برای گفتوگو با سرهنگ ایروانی. او راهاندازی نخستین پایگاه اطفای حریق را مرهون توجه خاص رئیس سازمان جنگلها و حمایتهای بیدریغ استانداران کرمانشاه و ایلام و پشتیبانی ستاد مدیریت بحران کشور دانست و گفت: 6میلیون رویشگاه زاگرسی به دلایل مختلف حائز اهمیت است.
این رویشگاهها علاوه بر آنکه حدود 42درصد آب کشور را تأمین میکنند به مثابه دیوار حایلی میان کشور ما و کشورهایی که منشأ ریزگرد هستند عمل میکنند؛ با این حال، با تهدیدات متعددی مواجهند. ایروانی به عوامل تهدیدکننده رویشگاههای زاگرسی اشاره و تصریح کرد: در سال گذشته خشکسالی و گرمشدن زمین باعث تشدید تخریبها در منطقه رویشگاهی زاگرس شد. در این میان، تقریبا 48درصد تخریبها ناشی از وقوع حریق بود. در سال گذشته بیشترین سطح آتشسوزی در رویشگاههای جنگلی
3 استان کرمانشاه، ایلام و کردستان (با وجود تنکبودن این جنگلها)رخ داد.
طرح مدیریت و پیشگیری از اطفای حریق
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگلها و مراتع کشور، درباره پیشینه طرح مدیریت و پیشگیری اطفای حریق هم گفت: پس از اتفاقی که در گلستان افتاد (وقوع آتشسوزی در جنگلهای این استان) از ما طرح خواستند؛ما هم طرح را دادیم. این طرح 418میلیارد تومان اعتبار لازم دارد که درصورت تأمین، کل جنگلهای کشور را پوشش میدهد.
اما در کنار این طرح، طرح تأمین و تجهیز یگان حفاظت سازمان جنگلها و مراتع هم با اعتباری بالغ بر 380میلیارد تومان ارائه شد.در واقع این دو طرح که تجهیزات مدرن، بالگرد و ابنیه را نیز در بر میگیرد در مجموع به 800میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد. چنانچه دولت اعتبارات مورد نظر را تأمین کند طرح تجهیز یگان حفاظت در قالب 5پایگاه اصلی و 30 پایگاه فرعی طی 5سال بهطور کامل به اجرا درمیآید و در نتیجه از حجم تخریبها به میزان قابل توجهی کاسته خواهد شد.
درعین حال وی با اشاره به اینکه یگان حفاظت منتظر این طرحها نمیماند، خاطرنشان ساخت: هرچند که این طرحها در حال پیگیری است اما با دستور رئیس سازمان جنگلها ما مکلف به چارهاندیشی شدیم زیرا سال گذشته با وقوع آتشسوزیهای پیدرپی در رویشگاههای جنگلی ما غافلگیر شدیم و در نتیجه وقایع تلخ غرب و شمال (تخریب جنگل ناشی از وقوع آتش) رقم خورد. از این رو، برای مقابله با آتشسوزیهای احتمالی، براساس امکانات موجود، پایگاه اطفای حریق با مرکزیت کرمانشاه با هماهنگی، حمایت و پشتیبانی هلال احمر، استانداری، نیروی انتظامی، ستاد مدیریت بحران کشور و سایر دستگاههای اجرایی ملی و استانی در منطقه غرب کشور راهاندازی شد. بهویژه ریاست محترم سازمان جنگلها برای راهاندازی این پایگاه اهتمام خاص داشتند. ایروانی در ادامه یادآور شد: ما مجموعه نیروهای داخل سازمان را ساماندهی کردیم و در نخستین پایگاهی که در کرمانشاه راهاندازی شد 200 نیروی اطفای حریق آماده خدمت است. علاوه بر این، همیاران طبیعت نیز آموزش دیده و در کنار نیروهای سازمان جنگلها و مراتع آماده خدمت هستند.
همه این نیروها مجهز به تجهیزات انفرادی و گروهی هستند و در صورت وقوع آتشسوزی رویشگاههای جنگلی کرمانشاه، ایلام، کردستان و حتی لرستان را پوشش میدهند.
همانطور که اشاره شد در کنار این پایگاه، پایگاههای فرعی ایجاد کردهایم تا درصورت وقوع آتش وارد عمل شوند با این توضیح که اگر پایگاههای فرعی نتوانند آتش را مهار کنند پایگاه اصلی وارد عمل خواهد شد.
اقدامات نرمافزاری
اما اقدامات سازمان جنگلها برای مقابله با آتش شامل موارد دیگری هم میشود. فرمانده یگان حفاظت در اینباره گفت: ما علاوه بر کارهای سختافزاری، کارهای نرمافزاری هم پیشبینی کردهایم. معمولا وقتی حریقی اتفاق میافتد هر کسی از دید خودش برآورد خسارت میکند و به همین دلیل است که آمارهای متفاوتی در این زمینه اعلام میشود. اما از این پس، با کارهای نرمافزاری انجامشده، در پی وقوع آتشسوزی و اطفای آن، همکاران ما با جیپیاس میزان و وسعت آتشسوزی را مشخص میکنند و در واقع مجالی برای اظهارات متناقض و غیرمستند باقی نمیگذارند.
ایروانی در پایان از نهادها و شخصیتهای حقوقی و حقیقی حامی راهاندازی نخستین پایگاه اطفای حریق تقدیر کرد؛ «تشکر میکنم از ستاد مدیریت بحران کشور، استانداران کرمانشاه و ایلام که برای تحقق این پایگاه از هیچ کمکی دریغ نکردند. بهویژه از ریاست سازمان جنگلها که با وجود تنگناهای مالی و اعتباری 50میلیارد ریال اعتبار برای این پایگاه اختصاص دادند که برای اقدامات سختافزاری و نرمافزاری هزینه شد. با وجود این، یگان حفاظت همچنان از نداشتن بالگرد رنج میبرد و درحال حاضر با کمک و حمایت هلالاحمر، ناجا و هوانیروز جبران میکنیم تا زمانی که اعتبارات لازم تأمین شود و بتوانیم از بالگرد و هواپیمای ویژه اطفای حریق برخوردار شویم.»
چتر محافظتی پایگاه اطفای حریق بر فراز جنگلها
دکتر علی سلاجقه، رئیس سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور که البته همین چند روز پیش از کار برکنار شد، همزمان با افتتاح نخستین پایگاه اطفای حریق جنگل در کرمانشاه از راهاندازی 5پایگاه اصلی اطفای حریق برای مقابله با آتشسوزیهای احتمالی در عرصههای جنگلی و مرتعی کشور خبر داد و گفت: پایگاه اصلی اطفای حریق جنگلهای شمال در گرگان راهاندازی میشود و پایگاههای فرعی آن در استانهای مازندران، گیلان، سمنان و خراسانشمالی به بهرهبرداری میرسد؛ همچنانکه پایگاه اصلی اطفای حریق رویشگاههای زاگرسی در کرمانشاه مستقر شده و تمام رویشگاههای زاگرسی را پوشش میدهد.سلاجقه با اشاره به اینکه 15هزار همیار طبیعت در کنار نیروهای حفاظتی آماده خدمت هستند از فرهنگسازی بهعنوان حلقه مفقوده صیانت و حفاظت از عرصههای ملی و طبیعی یاد کرد و افزود: ارتقای آگاهیهای عمومی و فرهنگسازی در زمینه منابع طبیعی راهکاری مؤثر در پیشگیری از تخریب منابع طبیعی است که به توسعه منابع جنگلی و مرتعی منجر میشود. رئیس سازمان جنگلها، پایگاه اطفای حریق کرمانشاه را بزرگترین پایگاه مقابله با آتشسوزی در عرصههای ملی و طبیعی نامید و خاطرنشان کرد: با پیگیری ردیف اعتباری مستقل برای بخش حفاظت و افزایش اعتبارات منابع طبیعی، ارتقای یگان حفاظت و تجهیز آن در برنامه پنجم توسعه مورد توجه قرار گرفته؛ بر این اساس، 5 پایگاه اصلی اطفای حریق و 30 پایگاه فرعی در کشور راهاندازی میشود. این پایگاهها در مدیریت و مهار آتش در عرصههای جنگلی نقشی کارساز دارد.