به‌نظرم انتخاب بسیار شایسته‌ای نیز بود. وی پذیرفت و پس از حدود 3ماه به رم رفت.
طی سال‌های همکاری اینجانب و وی توفیق‌های بزرگی در فائو نصیب نامبرده و کشورمان شد. تسلط نامبرده به مسائل اقتصادی ، اجتماعی و کشاورزی سبب شد که خیلی سریع در بدنه فائو شناخته شده و مسئولیت‌های فراوانی در پیکره این سازمان عریض و طویل جهانی به دست آورد و تقریبا به‌عنوان رئیس همیشگی گروه 77 فائو متشکل از کشورهای جهان سوم انتخاب شد. همچنین نزدیک‌ترین مشاور دبیرکل فائو آقای دکتر دیوف بود که یک مسلمان متعهد آفریقایی است.
در پایان دوره چهار ساله مسئولیت وی به‌عنوان سفیر کشورمان، پیشنهاد کردیم درصورت تمایل به‌عنوان معاون برنامه‌ریزی وزیر کشاورزی جایگزین دکتررسول اف شود که در آن هنگام مدیرعامل بانک کشاورزی شده بود. پس از مذاکره دو ساعته قانع شدم که بهتر است برای پیشبرد امور، ایشان در رم بمانند که در این سمت تا سال 1384 باقی بود. در سال 1385 به پیشنهاد بسیاری از کشورهای جهان سوم و همچنین دبیرکل فائو، وی به‌عنوان شخصیت حقیقی، کاندیدای ریاست شورای سازمان کشاورزی و خواربار ملل متحد شد. رقیب اصلی وی یک شخصیت سیاسی- علمی شناخته شده از کشور هلند بود که هم سناتور مجلس سنای این کشور بود و هم رئیس تحقیقات دانشگاه واخنینگن و در ضمن پشتیبانی اروپا و آمریکا را نیز داشت اما در یک رقابت تنگاتنگ و با یک رأی اختلاف دکتر نوری نائینی برنده انتخابات شد.
لازم به ذکر است شورای فائو بالاترین مجمع تصمیم‌گیری این نهاد بوده و دبیرکل مجری مصوبات این شوراست که متشکل از 192کشور است. نوری نائینی به‌عنوان رئیس شورا،تغییرات گسترده‌ای در ابعاد سیاست‌های اجرایی و برنامه‌ریزی‌های مالی و فنی فائو به‌وجود آورد به‌نحوی که دبیرکلی را که دوره ریاست آن6 ساله بود به 4سال کاهش داد و این موضوع که قبلا دبیرکل می‌توانست بدون محدودیت کاندیدا باشد را به حداکثر 2دوره کاهش داد. عملکرد وی در دوره دو ساله اول ریاست بر شورا به‌گونه‌ای موفق بود که برای ریاست دوباره شورا هیچ کشوری جرات کاندیدا شدن به‌خود راه نداد و وی با 189رأی از 192رأی کشورهای عضو، دوباره به‌عنوان رئیس شورا انتخاب شد. نوری‌نائینی تغییرات در سیاستگذاری‌ها و نحوه مدیریت‌های اجرایی، مالی و فنی را در دوره دوم نیز کماکان ادامه داد به‌طوری که بیش از 300 مورد تغییرات را از تصویب شورا گذراند و به اذعان همه دست‌اندرکاران فائو دوران طلایی شورای فائو هنگام ریاست دکتر نوری نائینی بود.
پس از موفقیت‌های بی‌بدیل وی و پایان ریاست دکتر دیوف به‌عنوان دبیرکل فائو و بررسی‌های وزارت امور خارجه، وزارت جهاد کشاورزی و بسیاری از کارشناسان فائو، پیشنهاد شد تا وی به‌عنوان کاندیدای دبیرکلی فائو رسما از سوی دولت ایران نامزد شود. به محض اطلاع، پیکره فائو نیز از نامزدی نوری نائینی بسیار خرسند و خشنود بوده و به اتفاق اعلام کردند که بهترین گزینه برای دبیرکلی فائو کاندیدا شده تا مصوبات شورای فائو را در کسوت دبیرکلی طی یک دوره 4 ساله اجرا کند. اما اینکه چه اتفاقی افتاد تا کسی که به‌عنوان شخصیت حقیقی، کاندیدای ریاست شورای فائو شده، در دوره اول رقیب سرسخت هلندی خود را که مورد حمایت بیشتر کشورهای غربی بود شکست داده و در دوره دوم بدون رقیب از 192رأی کشورهای جهان 189رأی را به‌دست آورده بود، در رقابت برای دبیرکلی فائو به غیراز رأی کشور خود فقط یک رأی آن‌هم از کره‌شمالی کسب کند، جای تامل بسیار دارد.
گرچه ریاست شورا باید شخصیت حقیقی باشد اما در مورد دبیرکلی شخصیت حقوقی مطرح می‌شود؛ یعنی کاندیدا باید از سوی وزیر امور خارجه هر کشوری رسما معرفی شود؛کاری که توسط دکتر صالحی به‌عنوان وزیر امور خارجه در اواخر سال 1389 انجام شد. معمولا کشورهایی که کاندیدا معرفی می‌کنند با تشکیل کار‌گروه خاصی برنامه‌ریزی می‌کنند تا کاندیدای آنها تا حد امکان به همه کشورهای جهان سفر کرده و برنامه‌های خود را اعلام کند. با توجه به سابقه دکتر نوری‌نائینی در فائو و اطلاعات اقتصادی، سیاسی و فنی، انصافا برنامه وی در بین کاندیداها بهترین برنامه شناخته شده بود اما وی حتی نتوانست با یک رئیس کشور که هیچ، حتی با یک وزیر کشاورزی یا وزیر خارجه در جهان ملاقات کند، چرا؟!
متأسفانه نهاد دیپلماسی کشورمان در جایگاهی قرار دارد که نتوانست حتی یک ملاقات در سطح وزیر خارجه را در بین 191 کشور جهان برای وی تدارک بیند، در حالی که کاندیدای اسپانیایی به بیش از 90 کشور جهان مسافرت و با پادشاهان، روسای جمهور و نخست‌وزیران و وزرای خارجه و کشاورزی ملاقات کرده بود. یا کاندیدای برزیل که نهایتا موفق به کسب پیروزی شد به بیش از 100 کشور جهان مسافرت و بیش از 50 وزیر کشاورزی کشورهای جهان را به برزیل برد، در حالی که بی‌اغراق از نظر شخصیت علمی و کاری در حد یک دهم دکتر نوری نائینی نیز نبود. اما نظام دیپلماسی‌خارجی کشورمان در شرایطی قراردارد که نتوانست حتی یک رأی از 69 رأی کشورهای اسلامی را به سوی نماینده جمهوری اسلامی ایران که بدون تردید بهترین کاندیدا بود جلب کند.
یک کشور از کشورهای عضو اکو که مقر آن در تهران است و یا یک کشور از کشورهای خاورمیانه و خاور نزدیک و حتی وزیر کشاورزی دولت لبنان که از گروه حزب الله است نیز به کاندیدای کشورمان رأی نداد. همچنین کشورهایی مانند چین، ترکیه، سوریه، روسیه، لبنان، ونزوئلا، بولیوی، نیکاراگوئه، سودان، پاراگوئه، پاکستان و هندوستان که تا پیش از تحریم‌های اقتصادی میلیاردها دلار از مبادلات تجاری با کشورمان سود می‌بردند نیز به ایران رأی نداده و در نهایت شخصیت حقیقی دکتر نوری نائینی که 3سال پیش هنگام کاندیدا شدن برای ریاست شورای فائو از 192رأی 189رأی را به‌خود اختصاص داده بود در مقابل شخصیت حقوقی وی که در ماه گذشته بدون احتساب رأی کشورمان فقط یک رأی کره‌شمالی را اخذ کرده بود مغلوب شد. پرسش مطرح آن است که آیا می‌توان پس از این اتفاق دیپلماسی خارجی کشورمان را موفق تلقی کرد یا اینکه شکل‌گیری دگرگونی انقلابی و زیربنایی در بخش سیاست بین‌الملل کشورمان ضروری است؟
*وزیر اسبق کشاورزی
