آندرس فو راسموسن دبیرکل ناتو اخیرا گفتهاست، ناتو حتی پس از سرنگونی نظام معمر قذافی تا مدتی طولانی در لیبی باقی خواهد ماند و به دولت انتقالی کمک خواهد کرد که بتواند دمکراسی را در لیبی جایگزین کند و نهادهای نظامی را به نهادهای مدنی تبدیل کند. اظهارات راسموسن در زمانی عنوان میشود که از سوی برخی از کشورها انتقادهای فراوانی از ناتو میشود زیرا این نه فقط به درگیریها پایان نداد بلکه نتوانسته از انقلابیون حمایت لازم را به عمل آورد.
اخیرا از سوی پژوهشکده شورای روابط خارجی آمریکا، گزارشی بیرون آمده که در آن با صراحت اعلام شده که پس از شکست ناتو در اجرای برنامههایش، این پیمان با مشکل روبهرو شده زیرا نتوانسته اهداف مورد نظر که پایان دادن به نظام معمر قذافی است را به سرانجام برساند. «رابرت هانتر» پژوهشگر در پژوهشکده «راند» وابسته به وزارت دفاع آمریکا میگوید: ناتو بهدلیل فعالیتهایش علیه نیروهای قذافی که نتوانسته پیشروی داشته باشد به سوی شکست گام بر میدارد. هانتر با این گفتهاش به عقبنشینی آمریکا در کاهش نقش فعالش و مسئول دانستن ناتو، اشارهای مستقیم دارد.
هانتر در ادامه میگوید: واشنگتن، لندن و پاریس از دخالتهای نیروهای زمینی در لیبی اجتناب میورزند و عقبنشینی آمریکا خطری بزرگ برای آینده ناتو بهشمار میرود. پژوهشگر آمریکایی به معادلهای که سالها پابرجاست اشاره میکند. او میگوید: ایالات متحده آمریکا متعهد است که حتی اگر قاره اروپا با تهدیدی جدی مواجه نشده باشد در کنار آن باقی بماند همان طور که اروپا در موضوع افغانستان در کنار آمریکا ایستاده است.
هانتر در گفتوگو با شورای روابط خارجی در مورد عقبنشینی آمریکا از انجام و ایفای نقش نظامی در لیبی چنین گفت: آمریکا در حال حاضر گرفتار دو جنگ بزرگ است و از سویی دیگر آمریکا پس از رخدادهای کشورهای عربی در حال صید ماهیهای بزرگتری است و توجه به لیبی موجب میشود که آن ماهیهای بزرگ فرار کنند.
شاید اظهارات راسموسن مبنیبر اینکه او حتی پس از سرنگونی نظام لیبی در این کشور نقش اصلی خواهد داشت، برای کاستن از شدت انتقادات باشد.اگر وضعیت فعلی را به خوبی مورد بررسی قرار دهیم درخواهیم یافت که نیروهای ناتو به عملیات نظامی شدت بخشیده و مراکز تجمع نیروهای قذافی را بمباران میکنند و تلاش دارند که قذافی را به قتل برسانند و بر مناطق حساس نفتی و راهبردی دست یابند.
اظهارات اخیر دبیر کل ناتو بنا به دلایل زیر میتواند باشد: ناتو میخواهد در منطقه جنوب دریای مدیترانه نیروهایش را مستقر کند زیرا این منطقه برای کشورهای ناتو بسیار مهم و حساس است.
ناتو در کنفرانس سران در سال2004 در استانبول، طرح خاورمیانه جدید را مطرح ساخت و اعلام شد که ناتو در این طرح باید نقش اصلی را داشته باشد بنابراین میتوان گفت که حضور ناتو در لیبی با توجه به مورد فوق، ضروری و حیاتی است.
ناتو سعی در حمایت دولت انتقالی و آموزش نیروهای جدید لیبی و برگزیدن رئیسجمهور جدید، دارد. ناتو میخواهد رئیسجمهوری همچون حامد کرزی در افغانستان، در لیبی جایگزین کند که از اهداف ناتو طرفداری کند.
تلاش ناتو این است که این تصور را نهادینه کند که تنها نیرویی است که میتواند ملتها را از وجود دیکتاتورها برهاند و دمکراسی را جایگزین کند.
ایفای نقش اصلی در روند باز پسگیری مناطق نفتی و پایان دادن به کار قذافی و عملیات نظامی در آن کشور.
الاهرام