کامپیوترها مانند انسانها میتوانند بیاموزند. اما هنگامی که گوگل پس از اینکه شما چند حرف تایپ کردید، تلاش میکند کلمه کامل را وارد باکس جستجویش کند، یا هنگامی که آیفون شما هنگام تایپ یک پیام متنی کلمات را پیشبینی میکند، تنها تقلیدی سطحی از تواناییهایی مغز انسان انجام میشود.
چالش تعلیم دادن کامپیوتر برای رفتار کردن مانند مغز انسان هم جنبه تکنولوژیک دارد و هم جنبه فیزیولوژیک، و هم علم کامپیوتر و هم علم اعصاب را در برمیگیرد.
به گزارش آسوشیتدپرس اکنون پژوهشگران شرکت آی بی ام میگویند یک گام اساسی به سوی ترکیب کردن این دو دنیا برداشتهاند.
این شرکت پنجشنبه 18 اوت (27 مرداد) اعلام کرد دو نمونه اولیه از تراشههایی را ساخته است نسبت به تراشههای فعلی که در کامپیوترها به کار میروند، دادهها را با شباهت بیشتری به نحوه پردازش اطلاعات بوسیله مغز انسان، پردازش میکند.
ساخت این تراشهها بوسیله آی بی ام یک شاخص مهم در یک طرح شش ساله محسوب میشود که 100 پژوهشگر با کمک 41 میلیون دلاری "سازمان پژوهشهای پیشرفته دفاعی" (DARPA) دولت آمریکا در حال انجام آن بودهاند.
"سازمان پژوهشهای پیشرفته دفاعی" شاخهای از وزارت دفاع آمریکا است که بر پژوهشهای درازمدت متمرکز است و پیش از این، اینترنت را به دنیا عرضه کرد. خود آی بی ام هم مقدار اعلام نشدهای از پول را به این طرح را اختصاص داده است.
نمونههای اولیه این تراشهها بیانگر اهمیت فزاینده "پردازشگری موازی" در دنیای کامپیوتر است؛ کامپیوترهایی که چندین وظیفه را به طور همزمان انجام میدهند. این توانایی برای تصویرسازی گرافیکی و پردازش مقادیر فوقالعاده زیاد دادهها ضروری است.
کاربردهای این تراشههای جدید آی بی ام هنوز پیشپاافتاده است، مانند راندن یک ماشین شبیهسازی شده درون یک هزارتو (ماز)، یا انجام بازی Pong.
ممکن است یک دهه یا بیشتر طول بکشد تا این تراشهها به از محیط آزمایشگاهی وارد محصولات واقعی شوند.
اما به گفته جولیو تونونی، استاد روانپزشکی در دانشگاه ویسکانسین در مدیسون که در این طرح با آی بی ام همکاری داشته است، مسئله مهم کارهایی نیست که این تراشهها انجام میدهند، بلکه چگونگی انجام این کارها است.
به گفته او توانایی این تراشهها برای سازگاری با انواع اطلاعات که به طور خاص برای پردازش آنها برنامهریزی نشدهاند، خصوصیت اصلی آنهاست.
متخصصان تکنولوژی سالها در آرزوی ساختن کامپیوترهایی بودهاند که مانند انسانها توانایی یادگیری داشته باشند. آیفون یا سرورهای گوگل را میتوان طوری برنامهریزی کرد تا رفتارهای معینی را بر اساس رویدادهای گذشته پیشبینی کنند. چنین طرحهایی را میتوان با افزودن ابزارهایی برای ثبت کردن مجموعهای از سیگنالهای آنالوگ در آن محیطها کارآمدتر کرد.
دارمندرا مودها، سرپرست این طرح در بخش پژوهش آی بی ام، میگوید این تراشهها دارای اجزایی هستند که مانند "سلولهای عصبی (نورون)"ها و "اتصالات عصبی (سیناپس)"های دیجیتال عمل میکنند و همین اجزا هستند که آنها را از سایر تراشهها متفاوت میکند. به گفته او هر "هسته" (core)، یا یا "موتور پردازشگر" در این تراشههای جدید دارای کارکردهای محاسباتی، ارتباطی و حافظهای است.
او میگوید: "تقریبا باید همه چیزهایی که پیش از این درباره چگونگی طراحی تراشهها میدانستید، کنار بگذارید. تفاوت اصلی این نوع جدید تراشه با تراشههای قبلی این است که بخش حافظه و بخش پردازشگر آن رابطه تنگاتنگی پیدا کردهاند. میزان بسیار زیادی از پردازش موازی در این تراشه انجام میشود."
هنوز تا رسیدن به کامپیوتری با قدرت مغز انسان راه درازی باقیمانده است. اما مودها میگوید این آخرین پیشرفت در ساخت تراشههای جدیدکامپیوتری گام مهمی در این مسیر است.
او میگوید: "این پیشرفت چشمانداز ما را از مسیر دگرگون کرده است. اکنون ما ثابت کردهایم که چنین کاری ممکن است"