دکتر صلاح الدین محلاتی کارشناس جغرافیای طبیعی در گفت و گو با همشهری ضمن بیان مطلب فوق افزود: تا آن جایی بنده اطلاع دارم یک سلسله قوانین در کنوانسیون های زیست محیطی وابسته به سازمان ملل متحد به تصویب رسیده است و بر مبنای آن تعدادی کنوانسیون از جمله کنوانسیون رامسر ثبت شده اند.
بر این اساس محل های دارای ارزش حیاتی مورد حمایت قرار می گیرند، سازمان ملل یا سازمان های وابسته به ملل متحد کمک ها و یا کارشناسانی را برای حفظ این مناطق طبیعی ارسال می کنند، در ایران نیز برای ناحیه دشت ارژنگ کارشناس اعزام کردند، کارشناسانی را نیز برای حفظ و احیای تالاب ها اعزام می کنند و دولت های مربوطه را موظف به جلوگیری از آلوده شدن مناطق زیست محیطی می کنند.
براساس کنوانسیون های زیست محیطی که اولین آنها رامسر بود و بعد از آن کنوانسیون استکهلم نیز به تصویب رسید، هر جایی که ارزش جهانی داشته باشد، حفظ و حراست از آن بر عهده کنوانسیون های سازمان ملل قرار می گیرند.
دکتر محلاتی در ادامه درباره تبعات مثبت ثبت میراث طبیعی کشور در فهرست جهانی گفت: مسئله محیط زیست، مسئله مالکیت یک کشور بر یک محدوده ارضی نیست، بلکه مسئله ای است جهانی؛ زیرا تمام مسائل حیاتی و زیستی به یکدیگر مربوط هستند، حال چه در آمریکا، چه در اروپا و یا در آفریقا باشد. به عنوان مثال نظام آمازونی (جنگل های آمازون) اثر زیست محیطی شگرفی بر نظام جهانی دارد.
به گفته برنادسکی که در کتاب انسان، جامعه و محیط زیست نیز نقل شده است؛ هر حادثه ای و هر اتفاقی که در هر گوشه ای از طبیعت جهانی بیفتد این به سراسر عالم وجود منتقل می شود. هیچ چیزی به خودی خود به وجود نمی آید و به خودی خود از بین نمی رود، مانند موجی و تلنگری است که به سطحی ساکن و راکد از آب زده می شود، پس از آن موجی ایجاد خواهد که اثر خود را بر تمام آب ها می گذارد.
علت برقرار کردن کنوانسیون ها و مؤظف کردن دولت ها به رعایت قوانین ،دادن جنبه جهانی به حفظ و نگهداری مناطق ویژه زیست محیطی است. بر طبق قوانین جهانی، سازمان زیست ملل متحد جهت حفظ و نگهداری مناطق زیست محیطی کارشناس و منابع مالی ارسال می کند. این اقدام بدان جهت از سوی سازمان ملل متحد صورت می گیرد که مناطق زیست محیطی تأثیر خود را بر تمام جهان می گذارند و در واقع زیست بوم پدیده ای جهانی است.
برای آنکه گستره تأثیر یک پدیده زیست محیطی بر سایر نقاط جهان مشخص شود به باران های اسیدی اتازونی (در فرانسه به معنای ایالات متحده است) اشاره می کنم، این باران های اسیدی که ناشی از آلودگی هوای آمریکا است، بخش بزرگی از وسعت جنگل های آمازون را ویران کرده است.
به این مطلب در کتاب آسیب انسانی و طبیعت اشاره شده است، جنگل های سوماترا در اندونزی نیز در نتیجه گازهای آلوده کننده و فعل و انفعالات شیمیایی از بین رفته اند.
به همین جهت از دهه 1960 تصمیم به برقراری کنوانسیون ها و تدوین مقررات برای حفظ محیط زیست جهانی گرفته شد. از این نظر جنگل های ایران هم میراث هفت میلیارد جمعیت فعلی کره زمین هستند و نمی توان گفت سازمان های جهانی حق نگرانی درباره سرنوشت این جنگلها را ندارند.
دکتر محلاتی در ادامه در باره تأثیر اکوتوریسم بر رونق جهانگردی و ایجاد اشتغال گفت: در کشورهای شمال آفریقا همان گونه که در فیلم ها مشاهده می شود، برای سکنه کشورهای خشک و بیابانی دیدن مناطق سرسبز و یا دیدن آب مهم است، برای کشورهای سوئد و نروژ که غرق در سبزی و آب هستند دیدن مناطق بیابانی و کویری که نظام طبیعی خودشان را دارند جالب است.
ما اصل را بر این می گذاریم که این جهان هستی پویایی خودش را دارد، یعنی این که صحرا، آب، درخت و سایر پدیده های طبیعی هر کدام کارکرد خودشان را در نظام هستی دارند و انسان نباید جهت تغییر دادن آنها اقدام کند، تمامی این پدیده ها زنده و پویا هستند و در هر کدام از آنها گونه های جانوری خاصی زندگی می کنند. به عنوان مثال دیدن گورخر ایرانی که در مناطقی در استان هرمزگان وجود دارند، می تواند برای انسان جالب باشد.
کشورهای شمال آفریقا سالانه از محل جهانگردان اروپایی- که برای دیدن صحرا و یا جنگل های مرکزی به آن مناطق می روند- میلیاردها دلار درآمد دارند. در واقع دیدن پدیده های طبیعی آفریقا برای جهانگردان اروپایی بسیار جالب است. این در حالی است که در آفریقا تعدد فصول وجود ندارد و در ایران می توانید از چهار فصل سال لذت ببرید.
علاوه بر این و با توجه به شرایط ویژه آب و هوایی ایران، شما در هر فصلی می توانید هر چهار فصل را داشته باشید. اگر کویر و بیابان ایران را خوب معرفی کنند، از جاذبه ها و حیوانات ایران سخن بگویند، از کیفیت زندگی مردم ایران فیلم تهیه کنند، برای مردمان کشورهای سردسیر ایران بسیار جالب خواهد بود.
دکتر محلاتی گفت: به نظر من ما با مقوله جهانگردی بیگانه ایم و اگر چنین نبود می توانستیم از قبل جهانگردی چندین برابر درآمد نفت سود کسب کنیم.
دکتر محلاتی در واکنش به این دیدگاه که ایران نیز می تواند روزی مانند اسپانیا و ایتالیا از محل جذب توریسم درآمد کسب کند، گفت: اسپانیا و ایتالیا کشورهایی هستند که اصلاً قابل قیاس با ایران نیستند، یعنی این که شما اگر طبیعت ایران را با این کشورها مقایسه کنید، منظورم تنها طبیعت ایران است، متوجه می شوید چقدر ایران می تواند جالب تر و جذاب باشد، ما در شمال و جنوب به ترتیب حدود 800 و حدود 2000 کیلومتر دریا داریم، تنوع زیادی در گونه های جانوری دریا وجود دارد.
دکتر محلاتی ورود جهانگرد خارجی به ایران را برای اقتصاد کشور ارزآور دانست و گفت: جهانگرد خارجی مایه انتقال فرهنگ ما به جهان است و می توان از ورود جهانگردان خارجی برداشت های فرهنگی کرد.
