به گزارش خبرگزاری مهر، مطالعهای جدید نشان میدهد معجون شیمیایی که حیات به تدریج از آن تکامل پیدا کرد و به گونههای مختلفی تبدیل شد نسبت به آنچه از ابتدا تصور میشد، بسیار پیچیدهتر است. آخرین جد مشترک جهانی یا LUCA نامی است که به ارگانیزمی اولیه اختصاص داده شده و اکنون میتوان نشانههای آن را در تمامی گونههای زیستی از گیاهان گرفته تا حیوانات، قارچها و جلبکها پیدا کرد.
درباره این جد بزرگ حیات اطلاعات بسیار محدودی در اختیار دانشمندان است و تعدادی از دانشمندان هنوز در مورد اینکه آیا LUCA اصلا یک سلول بوده یا نه، تردیدهایی دارد. اما مطالعهای جدید نشان میدهد LUCA ارگانیزمی پیچیدهتر از تصور اولیه بوده و از ساختاری پیچیده برخوردار بوده که میتواند آن را به عنوان یک سلول معرفی کند. نتایج این مطالعه بر اساس مطالعهای چندین ساله بر روی ویژگیهای سلولهای میکروبی انجام گرفته بود، ارائه شده است.
در این مطالعه تصریح شده است که سلولهای میکروبی از تمرکز بالایی از پلی فسفاتها، نوعی واحد انرژی در میان سلولها، برخوردار بوده که این مخزن پلی فسفات نشانگر اولین "ارگانل" یا اندامک جهانی شناخته شده بوده است. ارگانل واحدی ویژه در سلولها است که مانند اندامهای مختلف بدن انسان، درون سلول عملکردهای متفاوتی را به عهده دارد.
حضور ارگانل در تمامی شاخههای درخت زندگی از قبیل باکتریها، آرکیا" و یوکاریوتها پدیدهای رایج نبود و دانشمندان به این اجماع رسیده بودند که این ساختار در باکتریها نیز وجود ندارد.
با این همه در سال 2003 تیمی از محققان دانشگاه ایلینویز نشان دادند که ساختار مخزن پلی فسفات در باکتریها از نظر فیزیکی، شیمیایی و عملکرد شباهت زیادی به ارگانلی به نام "اسیدوکلسی سوم" ها دارد، ارگانلی که در بسیاری از یوکاریوتهای تک سلولی یافت میشوند.
این به آن معنی است که اسیدوکلسی سُومها پیش از شاخههای یوکاریوتی و باکتریایی درخت زندگی به وجود آمدهاند و به این شکل ارگانل قدمتی بیشتر از آنچه پیشتر دانشمندان برای آن متصور شده بودند، پیدا خواهد کرد.
محققان در مطالعه جدید تاریخ تکامل آنزیم پروتئینی به نام V-H+PPase که در تمامی شاخههای درخت حیات مشترک است را مورد بررسی قرار دادند. با مقایسه ژنهای این پروتئین در صدها ارگانیزم از هر سه دامنه حیات محققان موفق به ارائه شجره نامهای شدند که نشان میدهد آنزیمهای مختلف در ارگانیزمهای متفاوت با یکدیگر در ارتباطاند از این رو آنزیمها برای داشتن چنین ویژگی باید از LUCA نشأت گرفته باشند، یعنی زمانی پیش از انشعاب پیدا کردن شاخههای درخت زندگی به وجود آمده باشد.
محققان میگویند برای توضیح این پدیده میتوان سناریوهای مختلفی را در نظر گرفت، اما ممکنترین آنها میتواند این باشد که پیش از آغاز ایجاد تنوع در گونههای زیستی، آنزیم بر روی زمین وجود داشته است.
این یافته ها نشان میدهند LUCA نسبت به سادهترین ارگانیزمهایی که امروز وجود دارند، ساختاری پیچیدهتر داشته است و طی فرایندهای تکاملی به جای پیچیده تر شدن خود را ساده تر کرده است.