گرچه رحمت امینی در مقام دبیر جشنواره، شعار تئاتر برای همه را چنان مطرح کرد که گویی برای نخستین بار است که این سیاست در جشنواره تئاتر فجر اعمال میشود، اما اگر به دورههای قبلی جشنواره تئاتر فجر برگردیم، به این نکته میرسیم که این شعار سالهاست زینتبخش جشنواره تئاتر فجر بوده و هست.
سال1386 در بیستوششمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر این شعار مطرح شد و تئاتر در بیمارستانها، پادگانها و مترو و مراکز دیگر اجرا شد تا مفهوم جدیدی از جشنواره عینیت پیدا کند؛ شعاری که به سرعت هم فراموش شد.
امینی که علاوه بر تکیه زدن بر صندلی مدیریت شورای ارزشیابی و نظارت هنرهای نمایشی یکی از اعضای شورای انتخاب آثار مجموعه تئاتر شهر هم هست، در آخرین پست خود، دبیری این دوره جشنواره تئاتر فجر را برعهده دارد و البته دبیری علمی جشنواره شمسه نیز بر عهده اوست. حال او میخواهد تئاتر برای همه را تحقق ببخشد.
قانون نانوشتهای در تمام جشنوارههای ایران وجود دارد که سیاستهای هر جشنواره با تغییر دبیر عوض میشود و جای تعجب ندارد که دبیر جدید، سیاستهای دبیر قبلی را دنبال نکند اما جای تعجب است که دبیر این دوره از جشنواره تئاتر فجر بعد از گذشت 4دوره مجددا به سراغ این مبحث رفته است.
تئاتر برای همه، شعار خوبی است. اهداف خوبی هم پشت آن است اما این اهداف تنها در زمان جشنواره مطرح میشود و پس از پایان جشنواره این اهداف از یاد میرود. سال86 که جشنواره در وسعت بزرگ و در سطح شهر تهران برگزار شد با تمام نقاط ضعف و قوتش در همان دوره از جشنواره رها شد.
در سی امین دوره از جشنواره تئاتر فجر قرار است این شعار در سطح کلانشهر تهران گسترش بیابد و در اینجا این موضوع مطرح میشود که آیا شعار برای همه یعنی تئاتر برای تهران؟ در بیستونهمین دوره از جشنواره تئاتر فجر برای نخستین بار جشنواره به شهرستانها رفت. این موضوع زمانی نقش خود را نشان میدهد که به یاد بیاوریم که تئاتر در شهرستانها آنچنان ضعیف و فقیر است که اجرای هر نمایش حرفهای میتواند کلاس درسی برای هنرمندان خودآموخته تئاتر شهرستانی باشد اما در شعار تئاتر برای همه، خبری از سهم شهرستان از تئاتر نیست.
سؤال اینجاست که چرا طرحهای فرهنگی با تمام هزینههایی که در پی دارد زمانی که به وقت سوددهی میرسد، در گذر زمان فراموش میشود و هرگز شکل علمی و عملی پیدا نمیکند و چرا سیاستهای کلان و مؤثر دورههای قبلی جشنواره با اتمام دبیری یک شخص به پایان میرسد و هر دبیر جدید اندیشههای جدیدی را به جشنواره وارد میکند. هرچند که جشنواره تئاتر فجر از سال گذشته صاحب شورای تخصصی تئاتر شد؛ شورایی متشکل از هنرمندان تئاتری و البته مسئولان تئاتری که قرار است سیاستهای جشنواره را سروسامان بدهند. با این حال بهنظر میرسد که تا زمان برگزاری جشنواره فرصت زیادی نمانده است و باید هر بار منتظر خبرهای جدیدی از جشنواره تئاتر و شکل و شمایل آن بود و از اخبار جدید شگفتزده نشد.