در واقع کنگره آمریکا به محلی گفته می‌شود که مجلس نمایندگان و مجلس سنای آمریکا در آن تشکیل می‌شود و وظیفه قانونگذاری بر اساس قانون اساسی آمریکا بر عهده کنگره گذاشته شده است و هر قانونی برای تصویب باید به تایید هر ۲ مجلس برسد.
نخستین کنگره آمریکا بر اساس قانون اساسی، در ۴ مارس ۱۷۸۹ در ساختمان فدرال هال نیویورک برگزار شد. تا آن تاریخ تنها ۱۰ ایالت از ۱۳ ایالت، قانون اساسی را در مجلس قانونگذاری خود تصویب کرده بودند. در آن زمان اعضای نخستین کنگره شامل ۵۹ نماینده مجلس نمایندگان و ۲۰ سناتور بود.
- وب‌سایت: کنگره آمریکا
امروزه مجالس نمایندگان با ۴۳۵ عضو و مجلس سنا با ۱۰۰ عضو، هر کدام به شکل جداگانه جلسه تشکیل می‌دهند و در یک روز مشخص نیز جلسه مشترک برگزار می‌کنند که به آن جلسه کنگره گفته می‌شود.
در متن قانون اساسی مصوب سال ۱۷۸۹، تشکیل جلسه سالیانه کنگره، اولین دوشنبه ماه دسامبر تعیین شده بود. اما در اصلاحیه بیستم مصوب سال ۱۹۳۳ این تاریخ به ظهر سومین روز ماه ژانویه تغییر یافت.
علاوه بر مجلس نمایندگان و سنا، کنگره ۴ کمیته دیگر نیز دارد:
- کمیته‌های اصلی کنگره:
مجلس نمایندگان دارای ۱۹ و مجلس سنا دارای ۱۶ کمیته اصلی است. تقریباً کلیه طرح‌ها و لوایح قانونی پیش از بررسی در صحن مجالس نمایندگان و سنا بر حسب موضوع به کمیته‌های اصلی ارجاع می‌شوند و سپس برای تصویب نهایی در اختیار کل نمایندگان قرار می‌گیرند. کمیته‌های اصلی از اهمیت شایان توجهی در روند قانونگذاری برخوردار هستند.
در ابتدای هر دوره کنگره، حزب اکثریت، ریاست هر یک از کمیته‌ها را بر عهده می‌گیرد و مقام دوم کمیته به حزب اقلیت واگذار می‌شود. روسای کمیته‌ها نقش مهمی در تعیین دستور کار جلسات و مدت زمان بحث و یا خارج کردن یک لایحه قانونی از مذاکرات برعهده دارند.
- کمیته‌های فرعی کنگره:
هر کمیته اصلی در مجلس نمایندگان و مجلس سنا شامل چند کمیته فرعی است و اعضاء کمیته‌های اصلی در چند و یا تمامی کمیته‌های فرعی عضویت دارند. گاهی به دلیل تخصصی بودن بحث‌ها در کمیته‌های اصلی بر سر لوایح قانونی، کمیته‌ها، موضوع را به کمیته‌های فرعی ارجاع می‌دهند.
تعداد کمیته‌های فرعی عمدتاً در کنگره‌های مختلف متفاوت است و بعضاُ از ۱۵۰ کمیته فرعی در مجلس نمایندگان و سنا تشکیل می‌شوند.
- کمیته‌های مشترک کنگره:
یکی دیگر ازکمیته‌های کنگره آمریکا، کمیته‌های مشترک کنگره نام دارد.
این کمیته‌ها به آن دسته از کمیته‌ها گفته می‌شود که زیرنظر هر ۲ مجلس نمایندگان و سنا قرار دارند و اعضای آنان نیز توسط هر ۲ مجلس انتخاب می‌شوند.
کمیته‌های مشترک کنگره عبارتند از: کمیته مشترک اقتصادی، کمیته مشترک کتابخانه، کمیته مشترک چاپ وکمیته مشترک مالیات.
- کمیته‌های کنفرانس کنگره:
چهارمین کمیته کنگره آمریکا، کمیته‌های کنفرانس نام دارد.
کمیته کنفرانس، در زمانی که بین مجلس نمایندگان و مجلس سنا بر سر تصویب یک لایحه قانونی اختلاف نظر بروز کند، تشکیل می‌شود.
اعضای این کمیته را نمایندگان ارشد هر دو مجلس تشکیل می‌دهند. در این کمیته، نمایندگان و سناتورها دیدگاه‌های خود را در قبال لایحه قانونی بیان می‌کنند و پس از بحث‌های طولانی سرانجام به یک جمع بندی نهایی می‌رسند.
مصوبات کمیته کنفرانس پس از تایید و تصویب هر دو مجلس، جنبه قانونی پیدا می‌کند.
وظایف کنگره:
- قانونگذاری
- تصویب بودجه دولت
- اعلان جنگ
- تصویب پیمان‌های خارجی
- تائید وزرای معرفی شده
- تائید قضات دیوان عالی فدرال
- استیضاح رئیس جمهور
- ابطال وتوی رئیس جمهور
