این شماره با «نامهها» آغاز میشود: نامههایی از ایران، ژاپن، کانادا، استرالیا، سوئد، و امریکا، که نشاندهندة بُرد نگاهنو، و واکنش خوانندگان نسبت به آثاری است که در آن به چاپ میرسد و منتشر میشود.
بخشی از این شمارة نگاهنو به معرفی زندگی و آثار توماس ترانسترومر (شاعر سوئدی برندة جایزة نوبل ادبیات ـ 2011) اختصاص داده شده است: «سالشمار زندگی ترانسترومر»، مقالهای با عنوان «گفتوگو با جهان» نوشتة مرتضی ثقفیان (مترجم شعرهای ترانسترومر) ترجمة ده شعر از شعرهای ترانسترومر زیر عنوان «ما تسلیم نمیشویم، اما صلح میخواهیم»، و مقالهای در نقد و بررسی چند شعر ترانسترومر که طاهر جامبرسنگ ترجمه کرده است.
بخش بعدی این شمارة نگاهنو بخش تاریخ است، با سه مقاله. مقالة اول با عنوان «فصلی از تاریخ تحولات حقوقی ایران» را دکتر محمدعلی موحد نوشته است. مقالهای در شرح یاسای چنگیز و تأثیرات آن از جمله بر نظاماجتماعی و نظام حقوقی ما، و بر ادب فارسی؛ و به دنبال آن آغاز ادارة امور کشور بر اساس اصول حقوق اسلامی و بحث مستوفایی در رابطة سیاست و شریعت.
مقالة بعدی را محمدحسین خسروپناه نوشته است دربارة ماجرای سیروس نهاوندی که از رهبران سازمان آزادیبخش خلقهای ایران بود، ولی با ساواک همکاری همهجانبهای داشت و عامل قتل و حبس تعداد کثیری از اعضای آن سازمان شد.مقالة سوم این بخش با عنوان «در دهلیزهای قدرت» متن سخنان دکتر منصوره اتحادیه (نظاممافی) است در مراسم رونمایی کتاب در دهلیزهای قدرت؛ کتابی که زندگینامة حسین علاء است، دولتمرد عصر پهلوی که کمتر شناخته شده بود و این کتاب به قصد روشن کردن زندگی و کارنامة او نوشته شده است.
بخش بعدی نگاهنو شمارة91 بخش مسائل اجتماعی است با مقالة «ملت بیمار و انجماد استبداد» که متن سخنرانی آندری زوبف (مورخ و سیاستشناس روسی) است به ترجمة دکتر روشن وزیری در شرح وضعیت اجتماعی روسیه و ریشههای تاریخی آن؛ مقولهای که در اعتراضات گسترده به انتخابات آذر ماه 90 چهرة واقعی خود را نشان داد و همه را غافلگیر کرد.
بخش ادبیات و هنر، با مقالة مفصل دکتر آّبتین گلکار شروع میشود با این عنوان: «جایگاه آلکساندر هرتسن در تاریخ ادبیات روسیه». هرتسن، نویسنده و متفکر برجستة روس، در شکلگیری مکتب رئالیسم روسی جایگاه والایی داشت. او در ایران کمتر شناخته شده وگلکار با ترجمة کتاب مقصر کیست؟و نوشتن این مقاله، برای شناساندن او به فارسیزبانان گامی اساسی برداشته است.
پرویز دوایی که معمولاً با ترجمة اثری از ری برادبری در هر شمارة نگاهنو حاضر بود اینبار با نوشتهای در قالب یک نامه، زیر عنوان «میدان شهر کهنه» به نگاهنو آمده است: میدان قدیمی شهر پراگ، با آثار مشهور و پرسابقهاش.
مطلب بعدی نمایشنامهای است رادیویی از گونتر آیش (شاعر و درامنویس صاحبنام آلمانی) به ترجمة علی امینی نجفی با عنوان «رؤیای اول»، و سپس ترجمة شعری بلند از محمود درویش، شاعر بلندآوازة فلسطینی، با ترجمة تراب حقشناس با عنوان «در ایستگاه قطاری که از نقشه فرو افتاد». این شعر آخرین شعری بود که محمود درویش در رامالله برای فلسطینیان خواند.
بخش بعدی با عنوان نقد و نظر با نوشتهای از خشایار دیهیمی آغاز میشود با عنوان «اورکا! اورکا!» که همان «یافتم! یافتم!» معروف ارشمیدوس است. این نوشته در نقد نوشتة رسول نمازی نوشته شده که در نگاهنو شمارة 90 با عنوان «تأملی در باب ترجمة جمهوری افلاطون» به چاپ رسیده بود. نوشتة خشایار دیهیمی در اختیار رسول نمازی قرار گرفت که اگر مایل است پاسخ بدهد. پاسخ رسول نمازی نیز با عنوان «همیشه شاگرد ماندن، پاداشی سزاوار استاد نیست» در همین شمارة نگاهنو به چاپ رسیده است.
نوبت به مقالة «چرا آیرونی؟» نوشتة مهری بهفر میرسد که جلد اول شرح او بر شاهنامه سالها قبل منتشر شد و از مجلدات بعدی خبری نشد،او در پاسخ به این پرسش که چرا واژة «آیرونی» در یکی از کتابهایی که به تازگی به فارسی ترجمه شده به همین صورت «آیرونی» آمده است، و ارائة راهحلهای بهفر برای ترجمة این واژهها با مدد گرفتن از گنجینة واژگان زبان فارسی کنونی.
مقالة بعدی نوشتة کامیار عابدی است با عنوان «شناختی از تحلیلهای ادبی علی دشتی»؛ دولتمرد ـ ادیبی که در سال 1360 درگذشت و امسال سیامین سال درگذشت اوست.
در بخش بعدی نگاهنو سیدابوالحسن مختاباد آلبومهای موسیقی سیمرغ(ساخته حمید متبسم با آواز همایون شجریان)، شوقنامه(به کوشش محمدرضا درویشی وآواز همایون) و قصههای حرکتی (طرحی ابتکاری از فریبرز رستمی درباره موسیقی کودک)را معرفی مختصر وبررسی کرده و حسن کامشاد نوشتهای از داگلاس هرد را ترجمه کرده است. در معرفی کتاب On China (دربارة چین) نوشتة هنری کیسینجر، وزیر امورخارجة اسبق امریکا؛ و سپس، معرفی کتابهای تازه را میخوانید به قلم مهشید جعفری زیر عنوان «تازههای کتاب».
نگاهنو شمارة 91 ادامه پیدا میکند با انتشار نامهای از مری بویس (شرقشناس بریتانیایی) خطاب به دکتر مصطفی ذاکری. این نامه را هاشم بناءپور ترجمه کرده است.
گزارشی را در بخش پایانی نگاهنو میخوانید با عنوان «به پاس سیسال فرهنگنگاری» دربارة استاد غلامحسین صدریافشار و خانم نسرین حکمی و خانم نسترن حکمی؛ سه نفری که سی سال است بدون وقفه، که فرهنگ و فرهنگنامه مینویسند و در حال حاضر در مجموعة نشر فرهنگ معاصر به فعالیت علمی مشغولند.
و بعد «یادنامه»ای به قلم برتراند راسل که پیش از مرگ، خودش دربارة خودش نوشته! با ترجمة مرتضی هاشمیپور. بهرام میرزائی هم برندگان جایزة نوبل 2011 را معرفی کرده است. بخش «خبرسازان» نیز حاصل کار بهرام میرزائی است، و در صفحة پایانی این شمارة نگاهنو کاریکاتوری از حسن کریمزاده را میبینید زیر عنوان همیشگی «نبض امروز».
نگاهنو شمارة 91 در 132 صفحه، به بهای 4000 تومان، منتشر شده و از سهشنبه 29 آذر ماه 1390 در روزنامهفروشیها و کتابفروشیهای تهران، و سپس در شهرهای دیگر عرضه خواهد شد.