قرعهکشی عمره آذرماه هم انجام نشد و با توجه به اظهارات مسئولان سازمان حج و زیارت هنوز زمان دقیقی برای قرعهکشی نمیتوان متصور بود.رئیس سازمان حج و زیارت اعلام کرده در نخستین روزهای دیماه قرعهکشی انجام میشود ولی مدیرکل روابط عمومی این سازمان گفته است زمان قرعهکشی نیمه دوم دیماه خواهد بود.این نوع اطلاعرسانی در سازمان حج و زیارت نشان از ناهماهنگی کامل دارد، که سردرگمی مخاطبان را بهدنبال خواهد داشت.
سکوت و عدم پاسخ مسئولان به پرسشها
مسئولان مربوطه در دولت طی چندماه اخیر درباره ثبتنام عمره سیاست «سکوت» در پیش گرفتهاند و پاسخی به منتقدان و پرسشهای بیشمار مردم ندادهاند و تنها وعده امروز و فردا میدهند.ثبتنام زودهنگام، پیشنهاد شورایعالی حج و زیارت به ریاست رئیسجمهور بود و آن را وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرد اما اینکه چرا اکنون وزیر ارشاد که سازمان حج و زیارت زیرمجموعه این وزارتخانه است مانند معاون خود و رئیس سازمان حج و زیارت سکوت کرده است، جای تعجب دارد.
سرانجام سپردههای مردم
2نوع نگاه وجود دارد؛ یک گروه بر این نکته تأکید دارند که باید هر چه زودتر قرعهکشی عمره انجام شود تا پس از مشخص شدن اولویتها، افرادی که نامشان جزو اولویتها نیست بتوانند ودیعه خود را از بانکها پس بگیرند؛ البته مسئولان سازمان حج بنا به برخی مسائل تمایلی به این کار ندارند.نگاه دوم که به دیدگاه مسئولان سازمان حج و زیارت نزدیک است، تاخیر در قرعهکشی و اینکه پس از قرعهکشی مردم توجیه شوند تا ودیعههای خود را از بانکهای عامل(ملی و ملت) پس نگیرند.وعده اعزام پس از سال92 یکی از روشهای پیشرو برای ماندن پول مردم در بانکهاست، هر چند دراین باره اختلاف نظر وجود دارد اما بانکها نیز تمایل دارند افرادی که برای عمره ثبتنام کردهاند، پول خود را پس نگیرند.
چرا ثبتنام زودهنگام؟
معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان حج و زیارت پس از موسمتمتع 89، بارها از شروع دور جدید ثبتنام عمره از نیمه دوم اسفند ماه سال90 خبر داد اما پس از برگزاری نشست شورایعالی حج و زیارت در خرداد ماه امسال، وزیر ارشاد از آغاز ثبتنام زودهنگام عمره در شهریور ماه خبر داد.
پس از آن رئیس سازمان حج و زیارت که قاعدتا باید در اندیشه برگزاری هر چه با شکوهتر موسم تمتع 90 میبود، 24شهریور تا 24مهرماه را برای ثبتنام دورجدید عمره تعیین کرد.در مرحله ثبتنام نیز بانکها تخلفاتی مانند ارائه تسهیلات «جعاله حج» به متقاضیان ثبتنام داشتند که با تذکر جدی مراجع عظام تقلید متوقف شد و سازمان حج برای توجیه این تخلف اعلام کرد که از این موضوع مطلع نبوده و از طریق رسانهها متوجه آن شده است.البته سازمان حج و زیارت باید بر امر ثبتنام نظارت میکرد تا چنین تخلفی رخ ندهد و اینکه از طریق رسانهها متوجه این تخلف شدهاند عذر بدتر از گناه است.
جمعآوری نقدینگی
بسیاری از کارشناسان علت ثبتنام زودهنگام عمره را جمعآوری نقدینگی موجود در جامعه میدانند. به یاد داریم که این روش جمعآوری نقدینگی جامعه در سال84 به کمک دولت آمد و مشکلات مالی بانک ملی را رفع کرد؛ اکنون نیز این شبهه وجود دارد که شتاب در ثبتنام عمره برای رفع مشکلات بوده است.
حدود 6میلیون و 700هزار نفر برای عمره ثبتنام کردهاند و از این رهگذر حدود 5هزار و 500میلیارد تومان از نقدینگی جامعه به 2بانک ملی و ملت واریز شده است و البته به تعویق افتادن چند باره قرعهکشی عمره این شبهه را قوت میبخشد.
برخی میگویند اگر سپرده مردم در بانکها بماند به آن سود تعلق میگیرد. این گروه توجهی به وضعیت اقتصادی ندارند که مردم برای دریافت سود در عمره ثبتنام نکردهاند که اگر چنین بود محلهای بهتر و پرسودتری برای سرمایهگذاری وجود دارد.
ادامه روش ناصحیح
ایجاد نوبت انتظار برای حج اشتباهی است که سازمان حج و زیارت اصرار بر ادامه آن دارد. البته بعثه مقام معظمرهبری با ایجاد چنین نوبتی موافق نیست. نماینده ولی فقیه در امور حج بر این باور است که اشتباهی چند سال پیش رخ داده و نباید درباره عمره تکرار شود.
روش مناسب این است که مانند عتباتعالیات پیشثبتنام انجام شود و پس از قرعهکشی و تعیین اولویت، متقاضیان وجه مورد نظر را برای اعزام پرداخت کنند، به این ترتیب نوبت انتظار هم ایجاد نخواهدشد.این روش در برخی کشورهای اسلامی مانند ترکیه اجرا میشود و توقعی هم در بین مردم به وجود نمیآورد.
تبعات بدقولی مسئولان
براساس آمار، 6میلیون و 700هزار نفر در دور جدید عمره ثبتنام کردهاند. بازی با احساسات مردم و وعده امروز و فردا دادن در شأن سازمان حج و زیارت نیست چرا که مردم نسبت به سخنان مسئولان اجرایی بیاعتماد میشوند. اینکه برای توجیه اشتباه خود توپ را به زمین مردم بیندازیم و بگوییم شتاب در ثبتنام زودهنگام عمره به علت فشار مردم بوده، چندان منطقی بهنظر نمیرسد.حال که مردم متدین به امید تشرف به خانه خدا و زیارت حرم نبوی و ائمه بقیع(ع) و با اعتماد به سخنان مسئولان در دور جدید عمره ثبتنام کردهاند بهتر است مسئولان نیز با آنها صادق باشند و ابهامات موجود را رفع کنند.