دلیل این تفاوت فقط این نیست که دنیا از 4دیکتاتور مهم خالی شده یا اروپا با زلزله بحران یورو ترک برداشته و یا آمریکاییها اعتمادشان را به نظام سرمایهداری و حکومتداران واشنگتن از دست دادهاند؛ سال 2011 سال تغییر جهان بود. از لیبی تحت حکومت قذافی تا میانمار تحت اداره نظامیان، از هند که پرجمعیتترین دمکراسی جهان است تا چین که دمکراسی را هم مانند کالاهای مصرفی با برند غیراصیل وارد بازار کرده، از آمریکا که فکر میکرد نظم جهان را دردست دارد تا اروپا که بعد از سالها جنگ میخواهد همه چیز را با پیچ صلح تنظیم کند؛ در همه جا نظم و ثبات به هم خورده است. ویکتور هوگو، نویسنده فرانسوی میگوید: جلوی اتفاقی که وقتش رسیده باشد را نمیتوان گرفت.
وقت آن رسیده بود که جهان عرب از خواب بیدار شود و جوانان عرب بپرسند چرا رئیسجمهور 30 سال در قدرت میماند؟ وقت آن رسیدهبود که سازوکار اداره اقتصاد و سرمایه در غرب زیر سؤال برود و مردم بپرسند چرا بانکدارها برای اقتصاد جهان تصمیم میگیرند؟ سال 2011 وقت دگرگونی جهان، سال اعتراض به نظم حاکم و سال برهمخوردن سکون و ثبات بود. این سال با میخکوب کردن مردم پای تلویزیونها به خاطر مشاهده میدان التحریر قاهره و خیابانهای تونس، بحرین و یمن که با گذشت هفتهها و هفتهها خالی از جمعیت نمیشد، شروع شد، با ذوب قدرت اقتصادی غرب ادامه یافت و با مرگ دیکتاتورها به پایان رسید.
سال بعد هم سال سخت کشمکش میان حکومتها و مردم است. بخشی خبرساز و پرتحول از جهان که سال گذشته با انقلاب و تظاهرات مردمی زیر و رو شد، در جستوجوی نظم جدید قدرت خواهد بود. این روند پرمشقت با این همه بازیگر داخلی و مداخله خارجی، روزهای خبرسازی را برای خاورمیانه رقم میزند. مردم این نقطه از عالم تازه به قدرت اعتراض آگاه شدهاند. آنها هر چه باب میلشان نباشد را با اعتراض پاسخ میدهند و بهنظر نمیرسد که به این زودی سر آرامش داشته باشند. غرب پیشرفته و ثروتمند هم سال آینده با مشکل تقسیم پول میان مردمی روبهروست که به رفاه و سیستم منظم اقتصاد و بازار عادت کردهاند ولی حالا پولی نیست که بین مردم تقسیم شود. پس اعتراض اتحادیههای کارگری و مردم ناامید از آینده تا زمانیکه به این شرایط سخت زندگی عادت کنند ادامه خواهد یافت. اعتراض خیابانی و شعار و اعتصاب و تحصن، تصویر آشنای جهان در سال 2011 بود اما این وضعیت به همین سال خلاصه نمیشود.
پس به این وضعیت آشفته بیثبات عادت کنید چون جهان شاید تا مدتها آرام نگیرد.