در واقع 20درصد از مرغ‌هایی که به بازار عرضه می‌شود یا به‌دلیل پیری یا بیماری، پیش از اینکه ذبح شوند، مرده‌اند و پس از آن، به بازار عرضه شده‌اند.دکتر درستی در بخشی از سخنان خود به این نکته اشاره کرده بود که سیستم کشاورزی ما نیز ایراد دارد و محصولاتی را به مردم عرضه می‌کند که سرشار از کودهای شیمیایی است و بخش دامپروری ما نیز نان‌های کپک‌زده را به دام‌ها می‌دهد که در نتیجه شیر سرشار از افلاتوکسین مصرف می‌کنیم.
گفت‌وگو با دکتر درستی برای خبرنگار همشهری میسر نشد اما برای پی‌بردن به میزان درستی و دقت آمار ارائه‌شده از سوی این کارشناس و روشن‌شدن ابعاد این خبر نگران‌کننده، با دکتر سیدمرتضی صفوی، مدیرکل سابق دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت و عضو هیأت علمی دانشکده علوم پزشکی اصفهان گفت‌وگویی کردیم.دکتر صفوی در این گفت‌وگو اعلام کرد که اخبار مربوط به اینکه «20درصد از مرغ‌های عرضه‌شده در بازار پیش از ذبح مرده‌اند»، درست نیست و در هر صورت این موضوع باید از نظر علمی مورد بررسی قرار بگیرد و نباید با اعلام این اخبار نادرست مردم را از چیزی که اگر هم وجود دارد موارد آن عمومیت ندارد و به این میزان که عنوان می‌شود نیست، ترساند.
متن کامل گفت‌وگو در پی می‌آید.
- آیا واقعا آنگونه که از سوی یکی از کارشناسان تغذیه عنوان شده است، مرغ‌های ذبح‌نشده و مرده به بازار عرضه شده‌اند؟
نمی‌توان از نظر علمی با قطعیت گفت که 20درصد مرغ‌های بازار ذبح نشده و قبل از عرضه مرده‌اند؛ این به آن معناست که ما در حال خوردن مرغ مرده هستیم! باید دقیقا این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.
- آیا این مورد نیز که ما لبنیات آلوده به سم افلاتوکسین می‌خوریم صحت دارد؟
اگر فرض کنید که نان‌های کپک‌زده نان‌خشکی‌ها به‌عنوان خوراک دام در گاوداری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، می‌توان به‌طور بالقوه گفت که گاوهای شیرده در معرض افلاتوکسین قرار گرفته‌اند. افلاتوکسین را نمی‌توان با پاستوریزاسیون از بین برد و فقط در شیرهای UHT از بین می‌رود. اما باید تمام شروط آلوده‌شدن شیر به سم افلاتوکسین محقق شده باشد؛ اولا نان کپک‌زده واقعا آلوده به افلاتوکسین باشد، دوم گاو شیرده آن نان آلوده را بخورد و سم افلاتوکسین حتما وارد بدن وی شود و سوم افلاتوکسین حتما از بدن گاو وارد شیر شود. پس از محقق‌شدن کامل این شرایط می‌توان گفت که شیر آلوده به سم افلاتوکسین شده است؛ در غیر این صورت نمی‌توان در این باره به‌طور کلی صحبت کرد. شیرهای لانگ‌لایف و آن دسته از شیرهایی که حرارت زیاد می‌بینند در هر صورت عاری از سم افلاتوکسین هستند. اطلاعات نسبتا گسترده درباره خطرناک‌بودن مقادیر افلاتوکسین‌ها در غذای انسان و دام وجود دارد. تشخیص و تعیین آلودگی‌های افلاتوکسینی، در تجارت جهانی غذا و نیز در موارد غذایی به‌وسیله کشور‌های توسعه‌یافته و در حال توسعه دارای اهمیت است. نگرانی از وجود افلاتوکسین در موارد غذایی انسان و دام و خطراتی که برای آنان خواهد داشت و علاوه بر این اثراتی که بر تجارت جهانی غذا دارد، باعث برگزاری همایش‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای شده است.
- آیا محصولات کشاورزی ما سرشار از کودهای شیمیایی است و در واقع به‌دلیل استفاده از کود شیمیایی غذاهای ما آلوده به افلاتوکسین است؟
این مسئله را نیز نمی‌توان تعمیم داد و نمی‌توان گفت که به‌طور کلی مواد غذایی ما آلوده به سمومی نظیر افلاتوکسین هستند و این مسئله باید از نظر علمی مورد بررسی قرار بگیرد. اگر از کود فسفاته استفاده کنند و باقیمانده آن به صورت نیترات و نیتریت در مواد غذایی یافت شود در آن صورت می‌توان گفت که مواد غذایی آلوده هستند. چندی پیش چند تریلر پیاز از ترکیه به ایران عودت داده شد؛ به‌دلیل اینکه پیازهای صادراتی ایران به ترکیه حاوی نیترات نیتریت بود. این مسئله به‌دلیل باقی‌ماندن اثر کودهای فسفاته در داخل بافت پیاز اتفاق افتاده بود. احتمال دارد مواردی از این دست در داخل کشور نیز وجود داشته باشد اما نمی‌توان گفت که محصولات ما همه آلوده به افلاتوکسین یا نیترات نیتریت هستند. بیان چنین مسئله‌ای آن هم با تعمیم به کل می‌تواند باعث ایجاد دلهره در مردم شود. برخی از موارد را نباید به گونه‌ای بازگو کرد که باعث ایجاد ترس در میان مردم شود.
