موضوع تحریم ایران در ابعاد اقتصادی و سیاسی اگرچه سابقه 30 ساله دارد ولی تحریم بانکی و نفتی موج جدیدی است که در پی گزارش مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مطرح شد و با فشار و حمایت دولت‌های غربی و موج منفی تبلیغات رسانه‌های جهانی در طول یک ماه و نیم گذشته به اوج خود رسید. البته برخی حوادث نظیر ورود برخی دانشجویان به سفارت انگلیس در تهران بر شدت این بحران افزود و با خروج سفرای اروپایی از تهران و تصویب تحریم‌های بانکی توسط اوباما و همچنین بحث و بررسی جدی موضوع تحریم نفتی ایران در اتحادیه اروپا این بحران به اوج خود رسید. اما در عالم سیاست این موج که به سمت بالا شدت می‌گیرد، اگر به نتایج فوری مورد انتظار در کوتاه‌مدت نرسد مسلماً پس از مدت زمانی دوره افول آن موج شروع می‌شود؛ همان‌گونه که موج تبلیغاتی تحریم‌های بانکی و نفتی ایران از 2 هفته گذشته رو به افول نهاده و مصادیق آن بازگشت سفرای برخی از کشورهای اروپایی به تهران و همچنین مخالفت برخی از کشورهای شرق دور و اروپایی با تحریم نفتی ایران بود.
البته تهدید مقامات نظامی ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز درصورت تحریم گسترده نفتی ایران در فروکش کردن موج این بحران کاملاً مؤثر است. بنابراین در شرایط جاری مواضع و عملکرد منطقی جمهوری اسلامی ایران مبنی بر دعوت از مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جهت بازدید از تأسیسات هسته‌ای ایران و لابی گسترده مقامات کشورمان با کشورهای آمریکای لاتین که به نوعی تلاش برای منحرف کردن افکار عمومی جهانی از تمرکز روی مسئله هسته‌ای ایران است ازجمله تلاش‌هایی است که می‌تواند برای کنترل بحران تحریم نفتی مؤثر واقع شود. افزون بر این با توجه به تعویق 6 ماهه تحریم نفتی ایران توسط کشورهای اروپایی، برگزاری شکوهمند و با حضور گسترده مردمی انتخابات مجلس نهم می‌تواند در تحکیم موقعیت بین‌المللی و منطقه‌ای ایران و همچنین کنترل مدیریت بحران‌های برنامه‌ریزی شده برای بی‌ثبات جلوه دادن ایران کاملاً مؤثر واقع شود.
*استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تربیت معلم تهران
