این مختصر قطعا تمام تلخ و شیرینهای مجلس هشتم را در برنمیگیرد و تنها بخشی از مهمترین آنها که برجستهتر از سایر موضوعات بوده ذکر شده است.
اولین حاشیه پرسروصدای مجلس در مهر ماه سال87 رخ داد وقتی که از افتتاح مجلس نزدیک به 4ماه گذشته بود. حسن کامران، نماینده مردم اصفهان از اعطای وام 100میلیون تومانی به نمایندگان مجلس خبر داد و از این رویه در مجلس هشتم گلایه کرد. گفته شد به هریک از نمایندگان مبلغ 80میلیون تومان بابت کرایهخانه داده شده که 50میلیون از این مبلغ بهعنوان وام بلاعوض بوده؛ 30میلیون تومان باقیمانده نیز در قالب قرضالحسنه و با بهره کم باید پرداخت میشد. همچنین به هر نماینده مجلس مبلغ 20میلیون تومان بابت خرید ماشین پرداخت شده که به این ترتیب هر نماینده مجلس 100 میلیون تومان دریافت کرده است. بعدها برخی نمایندگان این موضوع را تکذیب کردند و عدهای نیز جسورانه گفتند که این مبلغ را گرفتهاند.
حادثهای تلخ بیرون از مجلس
اگر از بحث اصرار فاطمه آلیا، نماینده مجلس تهران بر اعتراضش نسبت به اعتبارنامه یکی از نمایندگان مجلس بگذریم باید بگوییم نخستین اتفاق تلخ در جایی بیرون از صحن علنی رخ داد؛ روبهروی ساختمان هرمی شکل. گفته شد که یک جانباز در اعتراض به عدم امکان ملاقات با نماینده حوزه انتخابیهاش، خودسوزی کرده است. بعدها درباره این شخص هر نمایندهای حرفی زد اما هر چه بود خودسوزی یک شخص مقابل ساختمان بهارستان واقعیتی تلخ و گزنده بود.
طرح وحدت؛ طرحی که عقیم ماند
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در نخستین سالی که پا به بهارستان گذاشته بود، ایدهای زیبا را در مجلس پیاده کرد؛ ایدهای که موسوم به طرح وحدت شد اما در سالهای دیگر تکرار نشد. لاریجانی 10آذر سال87 رؤسا و نمایندگان 8 دوره مجلس را به همراه روسای قوای قضاییه و اجرایی گردهم آورد؛ اتفاقی که دیگر در صحن علنی تکرار نشد یا شاید رئیس فلسفه دان مجلس هشتم بنا به اتفاقاتی که در عرصه سیاسی کشور رخ داد نتوانست آن صحنهها را در صحن علنی بازسازی کند. بهطوری که آذرماه سال88 در چنان مراسمی نه محمود احمدینژاد آمد و نه هاشمیرفسنجانی، رئیس وقت مجلس خبرگان رهبری و نه دیگر روسای ادوار مجلس به غیر از حداد عادل. لاریجانی و برادر کوچکترش صادق 2رئیس قوه بودند که در این مراسم شرکت کردند. رئیس مجلس سخنش را در آن مراسم با این جمله آغاز کرد که از آقای احمدینژاد و هاشمی رفسنجانی دعوت کرده بودیم که تشریف نیاوردهاند و از خداوند صحت و سلامت برای آنها آرزومندیم و انشاءالله خداوند امور را اصلاح کند و اگر نبود شعرخوانی موسویگرمارودی، یخ مجلس در آن روز آب نمیشد.
سیلیهای خشم
دعوا، زد و خورد و درگیری از دیگرتلخیهای مجلس هشتم بود. در این مجلس سیلیهایی رد و بدل شد که برخی از آنها را میتوان به فال نیک گرفت؛ از آن جهت که مناقشه برسرآرایی متفاوت برای حل مسئلهای در کشور بود. اما برخی دیگر ریشه در سوءاستفادههایی داشت که تلخی این سیلیها را دوچندان میکرد. آخرینش سیلی ای بود که نماینده فریمان بر صورت بهروز مرادی، رئیس سازمان هدفمندی یارانهها نواخت؛ وقتی مرادی گزارشی درباره اجرای طرح هدفمندی یارانهها داد که از نظر نماینده فریمان گزارشی موثق نبود. گزندهترین این سیلیها وقتی بود که نماینده دولت در مجلس، در جریان استیضاح مرحوم کردان، قصد گرفتن امضای انصراف نمایندگان از استیضاح، ذیل برگه کمک به امور مساجدرا داشت.
وقتی علی اصغر زارعی با چنین مسئلهای برخورد کرد یک سیلی حواله نماینده دولت کرد. ابتدای سالجاری هنگام بررسی جزئیات بودجه 1390 نماینده اردبیل هم با سیلی به استقبال یکی از مسئولان معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاستجمهوری رفت. قبل از آنها نیز وقتی در ماههای پس از انتخابات ،گزارش 2روایت از ماجرای حمله به کوی دانشگاه در صحن غیر علنی قرائت شد نماینده بوئینزهرا با هماستانی خود یعنی نماینده تاکستان درگیر شده و این وسط چندسیلی ردوبدل شد.
گفته میشود در دولت نهم وقتی پرویز فتاح، وزیر وقت نیرو به همراه تعدادی از مدیرانش از جمله مجید نامجو، مدیرعامل وقت شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور که بعدها جای فتاح را گرفت، به مجلس رفته بودند تا پاسخگوی سؤالات نمایندگان باشند یکی از نمایندگان، به سمت نامجو آمده و به بهانه اینکه نامجو، وقت ملاقات به وی نداده است، محکم به صورت وی میزند. همان شب لاریجانی، رئیس مجلس و تعداد دیگری از نمایندگان از جمله نماینده مذکور با تماسهای حضوری و تلفنی از نامجو دلجویی کردند. صدای سیلی دیگری نیز درکمیسیون عمران مجلس بهگوش رسید. درجلسه این کمیسیون یکی از نمایندگان صورت رئیس وقت سازمان هواپیمایی را به قصد سیلی نشانه رفت؛ شاید این سیلی جبران سیلی ای بود که رئیس وقت سازمان هواپیمایی پیشتر به صورت رئیس هواپیمایی تابان زده بود.
انصراف دو نماینده زن از قبول وزارت
معرفی وزیران دولت دهم از سوی احمدینژاد در مجلس خود با افت و خیزهای زیادی همراه شد. از ناشناخته بودن کابینهای که رئیس دولت دهم معرفی کرده بود، تا معرفی قطره چکانیاش - بخشی از طریق تلویزیون، بخشی از طریق نامه و بخشی توسط یکی از معاونان رئیسجمهور- و معرفی 3 وزیر زن برای نخستین بار، همه و همه جلسات رأی اعتماد وزیران دولت دهم در شهریور سال88 را پرحرارت میکرد. در این اثنا مرضیه وحیددستجردی بهعنوان وزیر بهداشت رای آورد و فاطمه آجرلو و سوسن کشاورز رأی نیاوردند. در آن زمان برخی علما نسبت به وزارت بانوان حساسیتهایی نشان دادند. شایدیکی از اتفاقات شیرین مجلس هشتم این بود که زهره الهیان و فاطمه آلیا پیشنهاد وزارت رفاه و آموزش و پرورش را به احترام نظر روحانیت رد کردند.
پایانی بر دو دو
مجلس هشتم یک سنت داشت؛ دو دو! این هیاهویی بود که نمایندگان مجلس یاد گرفته بودند به نشانه مخالفت در صحن علنی راه بیندازند؛ هیاهویی که شکل زشتش را هنگام سخنرانی محمود احمدینژاد، رئیسجمهور در جلسه رأی اعتماد به نخستین وزیر پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان نشان داد. شائبه اثرگذاری جریان انحرافی بر معرفی نخستین گزینه پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان و نامهای انتقادی که احمدینژاد درباره مصوبه مجلس برای تأسیس وزارت ورزش و جوانان منتشر کرده بود بهانه را به دست نمایندگان داد تا حین سخنرانی رئیسجمهور فریاد مخالف برآورند؛ دو دو! این دو دو کردنها چندباری سخنان رئیس قوه اجرایی را قطع کرد. زشتی کار چنان بود که واکنش رهبر معظم انقلاب را برانگیخت و به سرزنش نمایندگان انجامید؛ اتفاقی که دو دوها را برای همیشه در صحن علنی قطع کرد.
یک طرح به نفع خود
در حالی که تقریبا یک سال به پایان دوره مجلس هشتم باقی مانده بود، نمایندگان مجلس شورای اسلامی ناگهان طرحی دوفوریتی را در صحن علنی مطرح کردند که مبتنی بر اصلاح قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی بود. این طرح که ظاهرا با قریب 100امضا به هیأت رئیسه مجلس تقدیم شده بود، پس از طرح در صحن، در وهله اول از سوی برخی نمایندگان این واکنش را به همراه داشت که متن طرح تغییر کرده و شرایطی دال بر اجحاف به حق نمایندگان ادوار گذشته به آن افزوده شده است. نماینده نکتهسنج روز مطرح شدن طرح اصلاح قانون انتخابات مجلس در صحن علنی جواد جهانگیرزاده بود که گفت: در بیرون از مجلس این شائبه وجود دارد که نمایندگان در پایان هر دوره طرحی برای محدود کردن نامزدهای انتخابات آتی مجلس به نفع خودشان ارائه میدهند و قانون انتخابات را تغییر داده و اصلاح میکنند که صحیح نیست؛ به ویژه آنکه شائبه انتخاباتیبودن این طرحها وجهه خوبی از مجلس در منظر مردم نمیآفریند و چنین هم شد و چنین برداشتی بیرون از مجلس نسبت به وکلای ملت شکل گرفت.
یکشنبه سیاه
وقف اموال دانشگاه آزاد نیز که از طرح تا تصویبش یک نیمروز هم طول نکشید از نکات جالب توجه این مجلس بود. این موضوع در یکی از جلسات علنی روز یکشنبه چنان حاشیههایی برانگیخت که در مجلس، یکشنبه سیاه نام گرفت. براساس مصوبه مجلس که هیأت رئیسه مجلس از طرف کمیسیون اصل۹۰ در تصویب آن مقصر شناخته شد اموال عمومیدانشگاه آزاد به بهانه وقف، تبدیل به اموال خصوصی میشد و رنگ قانونی میگرفت. نمایندگان مجلس 2روز بعد تحت فشار شدید افکار عمومی مجبور شدند با مصوبهای دیگر بر رأی قبلی خود خط بطلان بکشند. احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی، مصوبه مجلس را موجب وارد شدن لطمه جدی به آبروی مجلس دانست.
استعفاهای صوری
مجلس هشتم یک شاخصه مهم دیگر هم دارد و آن استعفاهای مکرری است که در این مجلس رخ داده است. به غیر از استعفای حمیدرضا حاجیبابایی و محمدرضا میرتاجالدینی 2عضو هیأت رئیسه مجلس هشتم که یکی بر مسند وزارت آموزش و پرورش نشست و دیگری معاون پارلمانی دولت شد، استعفاهای دیگر در مجلس هشتم به سرانجامی نرسیدند. استعفای روحالله حسینیان، رئیس فراکسیون حامی دولت از نمایندگی مجلس یکی از آنها بود که با نامهای پرسروصدا رخ داد. استعفای علی مطهری نیز در اعتراض به جریان نیفتادن طرح سؤال از رئیسجمهور هم یکی دیگر از این استعفاهای معروف بود. در کنار اینها میتوان به استعفای نمایندگان زاهدان بعد از یکی از عملیاتهای تروریستی گروهک موسوم به جندالله اشاره کرد. آنها خواستار گسترده کردن چتر امنیتی در زاهدان بودند.
بدون شک این روایت میتواند فهرستی از اتفاقات زشت و زیبای مجلس باشد؛ فهرستی که میتوان به آنها درگذشت حجتالاسلام فاکر، رئیس کمیسیون اصل 90، باز شدن پای فرزندان برخی از نمایندگان به جریان اختلاس بزرگ بانکی و...در ردیف تلخها و قطع رابطه با انگلیس، تصویب قانون هدفمندی یارانهها با تمام حرف و حدیثهایش و... را در ردیف شیرینهای این مجلس ذکر کرد.