به گزارش خبرگزاری میراث فرهنگی، با توجه به اهمیت کشفیات باستان‌شناسی در بیشاپور و احداث موزه در این شهرستان هنوز بخش عمده‌ای از اشیای تاریخی به‌دلیل نبود فضا در بیرون از محوطه بیشاپور نگهداری می‌شوند.
این درحالی‌است که پیش از این باستان‌شناسان و کارشناسان از تخریب‌های 100درصدی آثار در مواجهه با عوامل جوی هشدارهای جدی داده‌اند و این در حالی است که هنوز اقدامی در جهت بهسازی و پوشش‌دهی مناسب برای بخشی از اشیا که بیرون گذاشته می‌شوند انجام نگرفته است.
علیرضا بهرمان، معاون پژوهشکده مرمت میراث‌فرهنگی در همین رابطه به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: با توجه به اینکه آثار تاریخی عمر طولانی را سپری کرده‌اند و به‌مراتب تحت فرسایش قرار گرفته‌اند زمانی‌که از دل خاک بیرون کشیده می‌شوند بسیار آسیب‌پذیر هستند.
به گفته وی، در حال‌حاضر بخشی از آثار معماری بیشاپور همانند گچبری‌های دوره ساسانی، عناصر وابسته به معماری هستند، اما با توجه به اهمیت این آثار نمی‌توان فضای سرپوشیده برای آنها ایجاد کرد یا اگر هم این کار انجام شود دشواری‌های بسیاری دارد به‌همین منظور در معرض عوامل محیطی قرار گرفته‌اند اما اشیایی که بیرون از محوطه موزه و در فضای باز نگهداری می‌شوند و مصالح آنها متشکل از ملات آهک، گل و گچ است به‌طور قطع باید در فضای موزه‌ای نگهداری شود چون به‌شدت تحت‌تأثیر عوامل جوی قرار می‌گیرند.
در حال‌حاضر آثار سنگی که مربوط به مجموعه‌های سنگی هستند در فضای باز نگهداری می‌شوند. چنانچه موزه هفت‌تنان شیراز و موزه سنگ دوره ساسانی کرمانشاه از این دست به‌شمار می‌آیند که به گفته کارشناسان عوامل جوی و سرمای شدید می‌تواند این آثار را بسیار آسیب‌پذیر کند.
به اعتقاد بهرمان، در منطقه بیشاپور اشیایی که چنین وضعیتی را سپری می‌کنند متأثر از یخبندان و سرمای شدید نیستند اما آنچه وجود دارد مربوط به آثاری است که مصالح آنها شامل آهک، گچ و گل است و باید در فضای موزه‌ای نگهداری شوند؛ چراکه در غیراین‌صورت به‌شدت دچار تخریب می‌شوند.
این‌درحالی است که یک کارشناس ارشد مرمت سازمان میراث‌فرهنگی نیز به خبرگزاری میراث فرهنگی گفت: آثار سنگی در مقایسه با اشیای دیگر همچون سفال و گچ در مقابل شرایط محیطی پایدارتر عمل می‌کنند. با وجود این سنگ که جزو مواد مقاوم محسوب می‌شود و حساسیت کمتری نسبت به دیگر آثار دارد، باز از تخریب‌های تدریجی در امان نیست و این روند را هرچند آهسته طی می‌کند و لازم است برای آثار و بلوک‌های سنگی هم سوله‌هایی در نظر گرفته شود. بدین‌وسیله تا حدودی شرایط محیط پیش‌بینی و کنترل می‌شود.
این کارشناساس مرمت افزود: اشیای بیرون از محوطه موزه بیشاپور نباید در چنین وضعیتی باقی بمانند چراکه در فضای باز کنترل دمای محیط و رطوبت امکان‌پذیر نیست. در این میان تسریع تخریب‌ها بیشتر متوجه اشیایی است که از جنس سفال و گچ است چراکه سفال به‌هیچ وجه تحمل فضای باز را ندارد.
به گفته این کارشناس مرمت در شرایطی که موزه‌ها و مخازن از شرایط استاندارد برخوردار نیستند باز هم فضاهای بسته حفاظت بیشتری را تأمین می‌کند این درحالی‌است که اشیایی که جنبه‌های مطالعاتی یا ثبتی دارند حفاظت از آنها باید پیچیده‌تر و دقیق‌تر باشد. منطقی نیست آثاری که از دل خاک به‌دست می‌آید در فضای باز هم نگهداری شود چون این موضوع کاملا روشن و مبرهن است که تغییر دمای محیطی برآثاری که در معرض عوامل محیطی هستند بسیار جدی است.
این کارشناس مرمت سازمان میراث‌فرهنگی در حالی براحداث فضاهای سرپوشیده با هزینه محدود تأکید می‌کند که معاون پژوهشی مرمت پژوهشکده سازمان میراث‌فرهنگی معتقد است که فعالیت اجرایی مربوط به پژوهشگاه نیست، به‌طوری‌که پژوهش‌ها بیشتر از منظر اینکه یک اثر تاریخی در فضای باز تحت چه مکانیسمی آسیب می‌بیند بررسی می‌شود.
به گفته وی، درخصوص موزه بیشاپور پژوهشگاه نمی‌تواند دستورالعمل برای استان تعریف کند چرا که هدف ارائه و صدور دستورالعمل‌های حفاظتی عام است و این استان است که تعریف می‌کند برای اشیا چه برنامه‌ای در نظر گرفته شود.
