با بهرام حبیبی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت‌وگو کرده‌ایم.
***
- مهم‌ترین برنامه اشتغال‌زایی دولت توسعه بنگاه‌های زودبازده است. آیا با شرایط فعلی بازارهای داخلی، تحقق اهداف این سیاست وجود دارد؟
از دیدگاه من با توجه به نحوه اعطای تسهیلات، طرح تسهیلات زودبازده به اشتغال‌زایی نخواهد انجامید و فقط بیکاران جامعه را به بیکاران بدهکار تبدیل می‌کند.
سرمایه‌گذارانی که تسهیلات بنگاه‌های زودبازده را دریافت می‌کنند، عمدتاً بدون مطالعه بازار اقدام به دریافت این تسهیلات می‌کنند.
از سوی دیگر، با توجه به سابقه دیرینه ولع دریافت وام که در کشور ما وجود دارد، افرادی که اقدام به دریافت تسهیلات بنگاه‌های زودبازده می‌کنند به اشتغال پایدار و توسعه نمی‌اندیشند.
شرایط فعلی نشان می‌دهد که این طرح حداکثر 10 درصد اهداف اشتغال‌زایی را تحقق خواهد بخشید، چرا که دولت مکانیزم کنترلی برای نحوه توزیع جغرافیایی بنگاه‌های زودبازده ندارد.
همین امر موجب شده که در یک منطقه عده زیادی تسهیلات برای ایجاد یک صنعت دریافت کنند که مطمئناً موجب اشباع بازار خواهد شد، درست همان اتفاقی که برای صنایع ماکارونی کشور رخ داد.
اما ظاهراً در اعطای تسهیلات به بنگاه‌های کوچک و زودبازده این رویه وجود دارد که فقط طرح‌هایی تسهیلات دریافت کنند که بازارسنجی دقیقی در آنها صورت گرفته باشد.
ایرادی که در همین بخش وجود دارد، این است که بازارسنجی در این بخش با دید کوتاه‌مدت دیده می‌شود و به طرح‌هایی تسهیلات اعطا می‌شود که امروز دارای بازار هستند، اما مطالعه‌ای صورت نمی‌گیرد که آیا با افزایش بنگاه‌های تولید آن محصول، بازار آن همچنان با رشد تقاضا همراه است، یا خیر؟ در این زمینه نبود سیستم جامع اطلاع‌رسانی در سطح کشور کاملاً محسوس است.
- با توجه به این‌که از سال آینده برنامه خصوصی‌سازی در راستای سیاست‌های اصل 44 سرعت خواهد گرفت، این سیاست‌ها چه تأثیری بر اشتغال‌زایی خواهند گذارد؟
با توجه به سیاست‌های کلی اصل 44 ایجاد خوشه‌های صنعتی مستلزم داشتن بنگاه‌های بزرگ است و تا زمانی که بنگاه‌های بزرگ نداشته باشیم، نمی‌توانیم خوشه‌های صنعتی ایجاد کنیم که این خوشه‌های صنعتی نیز به نوبه خود صنایع کوچک و زودبازده را پشتیبانی کنند.
اما دولت درست برعکس عمل می‌کند و ابتدا اقدام به توسعه بنگاه‌های کوچک کرده است، بدون این‌که بنگاه‌های بزرگ حامی آنها وجود داشته باشد. با این شرایط اشتغال‌زایی میلیونی تحقق نخواهد یافت و یا حداکثر کوتاه‌مدت خواهد بود.
در همه جای دنیا خصوصی‌سازی به ایجاد بنگاه‌های بزرگ صنعتی و تولیدی منجر شده است، اما اکنون دولت در دو بودجه سال‌های 85 و 86 رقمی بالغ بر 25 هزار میلیارد تومان تسهیلات برای بنگاه‌های کوچک و زودبازده تخصیص داده است که به نظر من این سرمایه‌گذاری به اهداف موردنظر خود در تحقق اشتغال‌زایی و رشد اقتصادی نخواهد انجامید.
