یکی از فیلمهای شاخص جشنواره امسال «بوسیدن روی ماه» ساخته همایون اسعدیان بود؛ فیلمی که در آن کرامت مادران شهدای دفاع مقدس به شکلی هنرمندانه به تصویر کشیده شده بود. سهم بوسیدن روی ماه از جوایز جشنواره یک سیمرغ در رشته صدا بود و با آنکه در رشتههای اصلی مثل فیلم، فیلمنامه و کارگردانی نامزد دریافت جایزه شده بود در نهایت مورد توجه داوران قرار نگرفت. توضیحات جمال شورجه به عنوان یکی از داوران بخش مسابقه در این زمینه میتواند راهگشا باشد. شورجه میگوید:« بوسیدن روی ماه کاری لخت و کند بود. موضوع، مضمون و تم قصه خوب و در حد کاری بیست، سیدقیقهای بود... در فیلم، ما 2مادر شهید را میبینیم که آنان در تناسب با مادران شهید فقط چادر سر کردهاند. تو گویی که این دو مادر شهید مادران شهیدان یهودی هستند و بعد در کندوکاوهای فیلم میبینیم که شهدا اهل داریوش و ابی و دختربازی بودهاند.»
این اظهارنظر صریح عضو هیأت داوران میتواند نشان دهد که چرا بوسیدن روی ماه در جشنواره مورد توجه داوران قرار نگرفته است. یعنی فیلم با اینکه به تصریح جمال شورجه مضمون خوبی دارد در مصادیق خیلی قابل دفاع نبوده و چون ریتم کندی هم داشته داوران آن را شایسته دریافت سیمرغ ندانستهاند.
موضوع وقتی جالب میشود که این عضو هیأت داوران میگوید انتخابهای مردمی نیز همینهایی بوده که داوران انتخاب کردهاند. البته فیلم برگزیده مردم در بخش مسابقه سینمای ایران «برف روی کاجها» بود که داوران هیچ توجهی به آن نکردند. شورجه در اینباره میگوید: « عقیده دارم این انتخاب مردمی بر اساس دستی از بیرون هدایت شده است، زیرا این فیلم مردمگریز و مردمستیز است.» او البته درباره اینکه چگونه و بر اساس چه فرایندی دستی از بیرون انتخاب مردم را هدایت کرده توضیحی نمیدهد و با اظهارنظر عجیبش تنها به ابهامات میافزاید. ورود محمد خزاعی، دبیر جشنواره سیام که برای برگزاری این رخداد سینمایی زحمات زیادی هم کشید، به شائبهای که یکی از داوران جشنواره مطرح کرده، الزامی به نظر میرسد. به هر حال باید توضیح داده شود که چگونه آرای تماشاگران جشنواره هدایت شده است و سکوت برگزارکنندگان جشنواره سیام در این زمینه، حکم تأیید حرفهای شورجه را خواهد داشت.
این جشنوارهای است که علیرضا رئیسان یکی دیگر از اعضای هیأت داورانش میگوید برگزیدگانش با رأی مخفی انتخاب شدهاند که امری عجیب به نظر میرسد. طبق عرف داوری در فستیوالهای سینمایی، داوران در مورد گزینهها بحث میکنند و از دل این صحبتها و اظهارنظرهاست که برگزیدگان انتخاب میشوند؛ اتفاقی که تا دوره گذشته در مورد جشنواره فیلم فجر نیز رخ میداد و امسال شاهد بدعت رأی مخفی شدهایم.به هر حال طبیعی است که انتخاب برگزیدگان هر قدر هم عادلانه صورت گیرد باز عدهای ناراضی باشند ولی این غیر عادی است که آرای داوران به صورت مخفی اخذ شود. در هیچ جشنواره سینماییای با هر میزان اعتبار، داوران اینگونه رأی نمیدهند و اجازه ظهور چنین بدعتهایی در جشنوارهای که مهمترین اتفاق سینمایی سالانه سینمای ایران است و 3دهه از برگزاریاش میگذرد، سؤالبرانگیز است.
در چنین شرایطی طبیعی به نظر میرسد که برخی داوران به گونهای به تماشای فیلمها بنشینند که مصداق بارز حب و بغض در نگاه است.