علی، جوان متاهلی که به شعب یکی از بانکهای دولتی مراجعه کرده، به خبرنگار ما میگوید: چندماه است که برای گرفتن وام 500 هزار تومانی به چند شعبه بانک دولتی مراجعه میکنم اما همه میگویند اولا اعتبار نداریم و دوم اینکه درصورتی که در این شعبه حساب بانکی داشته باشید با معرفی 2ضامن که یکی از آنها حتما باید کارمند دولت باشد، نام شما را در فهرست متقاضیان قرار میدهیم.
حسین آقاجانی، مرد میانسال در میدان هفت تیر که یک پوشه در دست دارد و حسابی کلافه است وقتی با پرسش خبرنگار ما مواجه میشود که برای چه به بانک مراجعه کرده بودید؟ با طعنه میگوید: در بانک برنده جایزه 25 میلیونی شدهام! او میافزاید: برای گرفتن 2 میلیون وام جهت تامین بخشی از جهیزیه دختر دمبختم، به هر بانکی مراجعه کردم مرا جواب کردند و گفتند فعلا از وام خبری نیست و هر وقت مجوز دادند، خبرتان میکنیم.
رحمت یوسفی که برای دریافت تسهیلات بخش کشاورزی به یکی از ادارات کل اعتباری بانکها در تهران آمده است، میگوید: باورتان نمیشود اصلا ما متوجه نمیشویم تسهیلات بخش کشاورزی کی و چگونه توزیع میشود و بعدها میفهمیم که خیلی از مغازهداران و طلافروشان که نزد بانکها سپرده دارند یا حساب جاریشان گردش خوبی دارد، بهراحتی آب خوردن تسهیلات ارزان قیمت بخش کشاورزی را میگیرند بدون اینکه یک متر زمین کشاورزی داشته باشند.
خبرنگار همشهری در مراجعه به معاونان اعتباری برخی بانکها از آنها میپرسد چرا مردم را اذیت میکنید و به راحتی بخشنامههای ابلاغ شده را بایگانی میکنید؟
«جواد. ر» معاون اعتباری یکی از شعب بانکها جواب میدهد: باور کنید ما اصلا دوست نداریم کسی را اذیت کنیم اما وقتی اعتباری برای پرداخت تسهیلات نداریم چه کاری باید انجام دهیم؟
«علی. ش» رئیس یکی از شعب بانکهای دولتی هم میگوید: 26 سال سابقه بانکی دارم. قبلا بسیاری از مردم پولشان را بهصورت قرضالحسنه نزد بانکها میگذاشتند اما حالا اکثرشان به سپرده سرمایهگذاری روی آوردهاند.به همین دلیل پرداخت تسهیلات از محل سپردههای قرضالحسنه کم شده و بانکها نمیتوانند به راحتی به مردم وام بدهند.
بخشنامهها بی اثر ماند
نارضایتی مردم از خودداری بانکها در پرداخت تسهیلات خرد در حالی ادامه دارد که پیش از این وعدههای زیادی درباره آسانتر شدن تسهیلات بانکی داده شده است. پنجم آبان ماه شورای پول و اعتبار خطاب به کلیه بانکهابخشنامهای صادر و تاکید کرد: بانکها و مؤسسات اعتباری برای اعطای تسهیلات زیر سقف 100 میلیون ریال، فقط از یک ضامن معتبر برای تضمین بازپرداخت تسهیلات استفاده کنند. چندی بعد هم محمود بهمنی رئیسکل بانک مرکزی به صراحت اعلام کرد: برای وام گرفتن ضامن کارمند الزامی نیست. او گفت: الزام قانونی برای متقاضیان وام از بانکها معرفی 2 ضامن است و نیازی نیست که این ضامنها حتما کارمند رسمی باشند.