این مسئله سبب شد که شهروندان برای خرید میوه نوروزی خود کمتر دچار سرگردانی شوند. برپا کردن جایگاههای موقت برای فروش میوه در نقاط گوناگون شهر دسترسی به میوه شب عید را آسان کرده بود. بسیاری از مردم از این شیوه عرضه میوه راضی بودهاند اما برخی از کسانی که از این جایگاههای ویژه میوه شب عید خود را خریده بودند، از یک مسئله عمده گله داشتند و آن یخ زده بودن پرتقالها بود. اگرچه این پرتقالها ظاهری خوب، درشت و اشتهابرانگیز داشتند اما درون شمار زیادی از آنها به طرز عجیبی به واسطه سرمازدگی خراب و فاسد شده بود.
این معضل باعث شده بود که در درجه اول میزبان کلی جلوی میهمانانش شرمنده بشود و دوم اینکه با روانه ساختن این دسته از شهروندان در روزهای تعطیل به بازارهای میوه، جدای از زیان مالی، عملا وقت دید و بازدید و تفریح آنها را مختل ساخته بود. اینکه چرا و چگونه حجمی از پرتقالهای عرضه شده در بازارهای میوه شب عید امسال سرما زده بودند، معضلی است که در جای خود نیازمند بررسیهای کارشناسان است، اما اینکه آیا مسئولان و عرضهکنندگان از کیفیت پایین این پرتقالها خبر داشتند یا نه و درصورت خبرداشتن، چرا اقدام به عرضه آنها کردند، چندان روشن نیست! و از همه مهمتر اینکه چه کسی جوابگوی زیان شهروندانی است که این نوع پرتقالها را برای سفره عید خود تهیه کرده بودند؟! با این همه عید امسال نیز گذشت؛ اکنون باید منتظر ماند و امیدوار بود که برای نوروز آینده این معضل رفع شود.
معضل آبریزگاه در سفر
شاید مسئله آبریزگاه یا همان توالت عمومی مسئلهای پیشپاافتاده بهنظر برسد که در نگاه اول ارزش پرداختن به آن وجود ندارد اما اگر شما هم جزو آن دسته افرادی باشید که در طول سفر نوروزی با مشکل کمبود و شلوغی آبریزگاههای عمومی مواجه شدهاید، با نگارنده موافق هستید که این مسئله بسیار با اهمیت است. تقریبا کمتر شهر و مسیر بین شهری در ایران وجود دارد که از سرویسهای بهداشتی مناسب برخوردار باشد. نگاهی به یکی از پرترددترین مسیرهای جادهای کشور یعنی مسیر تهران به مشهد نشان میدهد که در این مسیر بهرغم وجود اقامتگاههای موقت و مجتمعهای تفریحی متعدد، تعداد کافی آبریزگاه برای استفاده مسافران وجود ندارد.
برخی از آبریزگاههای این مسیر بهدلیل سرمای شدید و یخبندان اساسا مسدود شده و درب اصلی آنها به روی مسافران بسته شده بود، تعداد دیگری نیز از چنان وضع اسفناکی از نظر بهداشتی برخوردار بود که باید اسم آن را سرویس غیربهداشتی گذاشت. در تمام این مسیر فقط یک آبریزگاه مجهز به آب گرم وجود دارد که صفهای آن نیز بسیار طویل و زمان بر بود. بسیاری از اماکن مجهز به آبریزگاه، دربهای خود را به روی مسافران در اغلب ساعات بسته بودند. برخی از آبریزگاههای عمومی، بیشتر پاتوق معتادان موادمخدر شده بود که میشد بقایای لوازم مصرف موادمخدر را به راحتی در آنجا مشاهده کرد. قطعا برای چنین مشکلی راه حلهای مشخصی وجود دارد.
سرگردانی ارباب رجوع
گویا برای عدهای تعطیلات تمامی ندارد و هنوز باور ندارند که کسب و کار به حالت عادی بازگشته است. در این میان عدهای هم تقویم بهدست در کار شمارش و حساب تعطیلیهای سال جدید هستند! تعطیلات امری لازم و در جای خود بسیار خوب است و ما پیشنهادی برای کم کردن آن نداریم، اما راستش رفتن به تعطیلات تابع قواعدی است که میتوان آن را در برنامهریزی برای اوقات فراغت و تعطیلات خلاصه کرد. روانشناسان یکی از دلایل بروز افسردگیهای پس از تعطیلات را نداشتن برنامهریزی- البته نه چندان سفت و سخت- برای تعطیلات دانستهاند. این امر شامل برنامهریزی در پیش و پس از تعطیلات میشود. اگر این امر(برنامهریزی) صورت نگیرد، شاهد بروز بینظمیها و اختلالاتی در حوزههای اجتماعی، فردی و کاری خواهیم بود.
نمونه این مسئله را میتوان این روزها در برخی ادارات دولتی دید. مردمی که به امید انجام شدن کارهای عقبماندهشان به روزهای پس از عید ارجاع داده شدهاند، هماکنون نیز در برخی موارد با رجوع به کارمند مربوط برای رسیدگی به کارشان متوجه میشوند که وی در تعطیلات به سر میبرد. در این وضعیت گاه همکاران آن کارمند نیز از پذیرش هرگونه مسئولیتی شانه خالی کرده و انجام کار آن ارباب رجوع را منوط به آمدن وی میدانند. نتیجه امر سرگردانی مراجعهکنندگان و محول شدن کار آنها به هفتههای آتی است.
در اینجا مراجعهکننده نومید از انجام کارش و با این ذهنیت القا شده که ادارات و سازمانها در هفتههای پس از تعطیلات نوروز تقولق هستند، پی کارش میرود. بی شک هیچ کس با تعطیلات رفتن آن کارمند یا دیگر کارمندان مخالف نیست؛ چرا که او نیز مثل هر فرد دیگری حق برخورداری از اوقات فراغت و گذراندن ساعاتی شاد و مفرح را به تنهایی یا با خانواده خود دارد، اما- همانگونه که اشاره شد- در چنین مواردی مسئله به نبود برنامه دقیق و منظمی باز میگردد که بتواند در غیاب فردی که به مرخصی رفته، چرخ کارها را بدون کمترین وقفه و به روال معمول بچرخاند. در چنین مواردی اگر ترتیبی اتخاذ شود که با رفتن یک کارمند به تعطیلات، وظایف وی به همکارانش محول شود، کمتر شاهد سرگردانی مراجعهکنندگان در این روزها خواهیم بود.