شکی نیست که نیکی و نیکوکاری از دیر باز جزو لاینفک ذات ایرانیان بوده است؛ پلها، حوضها، قنوات، کاروانسراها، غریبخانهها، مساجد و کتابخانهها که در پهنه این مرز و بوم مشاهده میشود گواه این حرکت انسانی است.مشارکت در امور خیر در دین اسلام نیز توصیه شده است و معصومین و بزرگان دینی خود همواره در امور خیر پیشقدم بودهاند و مردم را تشویق به انجام کارهای خیر میکردند.یکی از کارهای خیر، مشارکت در امر ساخت فضاهای آموزشی و پرورشی است. با مشارکت افراد خیر در ساخت مدرسه، بخش قابلتوجهی از مشکل کمبود فضاهای آموزشی طی چند سال اخیر در کشور برطرف شده است.خیرین مدرسهساز، نقش بسیار مهمی در رفع مشکل فضای آموزشی در کشور داشتهاند و بیشک اگر کمکهای بدون چشمداشت آنان نبود چه بسا همچنان بسیاری از مدارس کشور هنوز هم چند نوبته بوده و شاید هم در مناطقی مدرسه ساخته نمیشد.
مدرسهسازی مانند ساخت مسجد «باقیاتالصالحات» است و خیرین مدرسهساز با خود عهد بستهاند تا با ایثار مال خود در راه پیشرفت علمی و فرهنگی فرزندان ایران اسلامی سهم بسزایی داشته باشند.در آیه 49 سوره کهف آمده است: «المال و البنون زینت الحیا ت الدنیاو الباقیات الصالحات خیر عندربک ثوابا و خیر املا؛ مال و فرزند، زینت حیات دنیاست و اعمال صالح که تا قیامت باقی است(مانند ذکر خدا، صدقات و بنای مدرسه) نزد پروردگار بسی بهتر و عاقبت آن نیکوتر است.» (ترجمه و تفسیر از الهی قمشهای). اکنون به جرات میتوان گفت که تعهدات خیرین بیش از اعتبارات دولت است و در مواقعی- به گفته خیرین- حتی دولت تعهدات خود را انجام نداده که به تاخیر در اجرای برخی پروژهها انجامیده است.یکی از رمزهای موفقیت روزافزون جامعه خیرین مدرسهساز غیرسیاسی و غیردولتی ماندن و مدیریت مردمی آن و اعتماد خیرین است.
مسئولان وزارتخانههای علوم و بهداشت نیز تلاشهای زیادی برای راهاندازی خیرین خوابگاهساز و سلامت انجام داده که بنا به عللی تاکنون موفق نشدهاند. نگارنده این سطور بهعنوان خبرنگار در اغلب جشنوارههای سراسری خیرین مدرسهساز افتخار حضور داشتهام و از نزدیک با بسیاری از خیرین هم کلام شدهام اما وقتی برای معرفی فعالیتهای آنان تماس گرفته ام با خضوع دعوت به مصاحبه را نپذیرفته اند.«کار خیر گفتن ندارد، ما برای رضای خدا کار کوچکی انجام دادیم و عهد ما با پروردگارمان است و بس»، این جمله مضمون پاسخ آنها بود. در جشنوارههای خیرین، خبری از روابط خشک و اداری مرسوم در همایشها و گردهماییها نیست. انسانهایی حضور مییابند که تنها هدفشان رضای خدا و گرهگشایی از مشکلات آیندهسازان این مرز و بوم است بدون هیچ چشمداشتی. چگونه میتوان توصیف کرد آن هنگامی را که خیر مدرسهسازی وارد مدرسهای که ساخته میشود و با دیدن دانشآموزان از شادی و شعف اشک میریزد گویی وارد باغی از باغ های بهشت شده است.
آنها با کمال میل در این راه قدم میگذارند و در این راه خیر و مبارزه با جهل و بیسوادی از یکدیگر سبقت میگیرند. برخی از آنان تجاری بودهاند که سرمایه خود را از خارج از کشور آوردهاند و همه آن را صرف مدرسهسازی کردهاند، حتی خانهای که در آن سکونت داشتهاند،را به مدرسه تبدیل کردند؛ زنده یاد علیپور، یکی از خیرین مدرسهسازی است که چنین کرد.خیرینی نیز هستند که در خارج از مرزهای ایران زندگی میکنند اما در امر خیر مدرسهسازی مشارکت میکنند. خیرین با مال خود برای مبارزه با جهل و نادانی جهاد کردهاند و آگاه هستند که مدرسهسازی جهاد در راه خداست.خیرین مدرسهساز اخیرا تصمیم درخور تحسینی گرفتهاند؛ حمایت از دانشآموزان مستعد و بیبضاعت و حتی ارائه بورسیه تحصیلی به آنان. در کدام نقطه از دنیا میتوان چنین ملتی یافت.یقینا یاد و نامشان در این گنبد دوار ماندگار است.