درباره تاثیر این انتخابات و جایگاه پارلمان در آینده سیاسی سوریه با حسین رویوران، کارشناس مسائل خاورمیانه گفت‌وگو کرده‌ایم.
- چه احزاب و گروه‌هایی در انتخابات پارلمانی سوریه شرکت می‌کنند؟
تا به حال 12 تا 13 گروه سیاسی در سوریه بعد از تغییر قانون اساسی اعلام موجودیت کرده‌اند. این گروه‌ها از چندین طیف هستند. برخی از احزاب قدیمی و سنتی سوریه هستند نظیر حزب بعث، حزب کمونیست، حزب قومی سوریه. تعدادی هم احزاب جدید هستند نظیر 2 حزب از کمیته هماهنگی خیزش‌ها تحت عنوان جبهه ملی تغییر و حزب دیگری با عنوانی متفاوت. در هر حال، حدود 7200 نفر از 13 حزب اعلام موجودیت کرده‌اند که برای انتخابات پارلمانی نامزد شده‌اند و تقریبا طیفی از احزاب قومی، ملی و چپگرا و احزاب لیبرال در انتخابات شرکت می‌کنند.
- نقش پارلمان در نظام سیاسی سوریه در گذشته چگونه بوده و اکنون چگونه خواهد شد؟
نقش پارلمان در آینده سوریه با نقش آن در گذشته فرق می‌کند. در گذشته پارلمان توان اجرایی فراوانی نداشته و نمی‌توانسته وزیری را برکنار کند، زیرا نظام ریاستی بوده و وزیر با رای اعتماد یا عدم‌اعتماد جابه‌جا نمی‌شده است. درحالی‌که نظام تعریف شده فعلی سوریه برپایه قانون اساسی جدید، نظام ریاستی پارلمانی است و برخی از قدرت نظام به پارلمان واگذار شده و این پارلمان می‌تواند نقش بسیار مهمی در آینده سوریه ایفا کند. به این ترتیب، نقش آینده پارلمان پررنگ خواهد بود. بعد از انتخابات یکی از نکات مورد توافق دولت و مخالفان تشکیل کابینه جدید فراحزبی است که از مجموع طیف‌های پیروز انتخابات تشکیل خواهد شد و در نهایت می‌تواند مدیریت اصلاحات سیاسی را در آینده به‌عهده بگیرد.
- این انتخابات چه تاثیری در روند تحولات جاری سوریه خواهد داشت؟
اهمیت انتخابات کنونی در این است که اکنون دغدغه‌های مشترک میان دولت و مخالفان داخل ایجاد شده است. تفاوت مخالفان داخل و خارج سوریه در این است که مخالفان داخل 3 خط قرمز دارند: مخالفت با دخالت خارجی‌ها در امور داخلی سوریه، مخالفت با جنگ مذهبی و قومی در داخل و مخالفت با کاربرد سلاح و تغییر قهرآمیز. این احزاب به‌دنبال رویکرد مسالمت آمیز برای تغییر هستند و دولت این راه را بازگذاشته و انتخابات به‌عنوان یک راهکار فراروی آنها قرار گرفته و این حوزه اشتراک بین دولت و مخالفان داخلی را افزایش داده و زمینه رسیدن به راه حل میانه میان این دو را فراهم می‌سازد به همین دلیل، تصور می‌کنم رویکرد گام به گام دولت، حوزه اشتراک با مخالفان را افزایش خواهد داد.
- آخرین وضعیت سوریه با توجه به طرح عنان و مواضع مخالفان چیست؟
به‌نظر من دو راهبرد در سوریه مطرح بوده: یکی راهبرد براندازی و دیگری اصلاحات که راهبرد نخستین به بن بست رسید. 15 ماه سرمایه‌گذاری و مسلح‌سازی از سوی قطر، عربستان، فرانسه، آمریکا، ترکیه، حریری در لبنان و اردن به نتیجه نرسید. این بن بست باعث شد تا سازمان ملل وارد عمل شود. طرح کوفی عنان طرح اصلاحات است زیرا بند اول آن توقف خشونت و بند دوم گفت‌وگوی مخالفان با دولت است و این براندازی نیست.
از این رو، طرح عنان طرح بین‌المللی اصلاحات در سوریه تلقی می‌شود و سوریه به‌طور کامل از راهبرد براندازی عبور کرده است. در نهایت، طرح عنان به‌رغم ترورها و خودروهای بمب‌گذاری شده، در حال اجراست. انتخابات هم در حال اجراست و زمینه تشکیل کابینه فراحزبی در آینده نزدیک فراهم می‌شود و به همین دلیل، اصلاحات در حال تکمیل ملزومات خود است و از توان لازم برای خارج کردن سوریه از بحران برخوردار است.
