صدور حکم شلاق برای‌کاریکاتوریست قابل قبول نیست

در خصوص دلایل این محکومیت با مسعود شجاعی طباطبایی، رئیس خانه کاریکاتور ایران به گفت‌وگو نشستیم که در ذیل می‌خوانید.

• نظر شما درباره ماجرای کاریکاتوریست اراکی چیست؟

ببینید، موضوع برمی‌گردد به یکی از برنامه‌های تلویزیونی90 که در آن انتقادهای زیادی نسبت به‌نظر احمد لطفی آشتیانی، نماینده شهر اراک، مبنی بر واگذاری تیم فوتبال نفت تهران به اراک صورت گرفت. به‌دنبال این اتفاق، محمود شکرایی، کاریکاتوریست اراکی در یکی از نشریات این شهر با طراحی کاریکاتوری، این اتفاق را دستمایه کار خود قرار می‌دهد و این نماینده مجلس را در لباس فوتبال طراحی می‌کند. پس از آن این نماینده محترم، با شکایت از نشریه و این هنرمند باعث می‌شود در نهایت این کاریکاتوریست به 25 ضربه شلاق محکوم ‌شود. متأسفانه صدور این حکم منجر به انتشار اخبار گسترده در رسانه‌های معاند نظام جمهوری اسلامی ایران شده است. این اتفاق بسیار ساده نباید به یک جنجال سیاسی تبدیل شود که رسانه‌های معاند آن را بزرگنمایی کنند و از این بهانه‌ها در جهت صدمه زدن به نظام جمهوری اسلامی ما سوءاستفاده کنند؛ ‌همانطور که در لیست رسانه‌هایی که اقدام به انتشار این خبر کردند، نام تمام رسانه‌های معاند نظام جمهوری اسلامی ایران دیده می‌شود، ‌این اتفاق خوبی نیست.

• فکر می‌کنید این طرح توهین‌آمیز نبوده است؟

به هیچ وجه توهین آمیز نبوده؛ کاریکاتور چون زبانی تصویری است، تفسیرهای متعددی از آن می‌شود اما این طرح ساده از این نماینده مجلس صرفاً شکل انتقادآمیز دارد و به هیچ عنوان تفسیر توهین‌آمیز از آن استنباط نمی‌شود.‌ اصولا کاریکاتور به‌دنبال نشان دادن مشکلات و حل معضلات است. براین اساس اگر هنرمند کاریکاتوریست که یکی از وظایفش نشان دادن مشکلات و معضلات جامعه است، نتواند طرح ساده‌ای از یک نماینده مجلس را بکشد، چگونه می‌تواند یک کاریکاتوریست باشد. به اعتقاد من درباره این هنرمند و طرحی که منتشر شده بسیار سختگیری شده و حکم بسیار سنگینی برای این هنرمند صادر شده است، ‌درحالی‌که قبلا در نشریه گل‌آقا نمونه‌های بسیاری نظیر این طرح از مسئولان دولتی منتشر می‌شد ولی با سعه‌صدر و آستانه تحمل بسیار بالا روبه‌رو می‌شد.

• آیا خط قرمز هنرمندان کاریکاتوریست در کشور ما تعریف شده است؟

بله. به‌طور قطع خط قرمزها و حریم‌ها کاملاً مشخص است، به‌طور مثال درباره مسائل دینی، مذهبی و اخلاقی این حریم‌ها از سوی هنرمندان رعایت می‌شود و همه هنرمندان کاریکاتوریست ما مقید به مسائل دینی، ‌مذهبی و اخلاقی هستند و هیچ‌گاه وارد این مسائل نمی‌شوند.

• به‌عنوان رئیس خانه کاریکاتور ایران چه اقداماتی صورت داده‌اید؟

ما بلافاصله بعد از آنکه از صحت این ماجرا مطمئن شدیم، رایزنی‌های خود را از طریق وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، همچنین برخی اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شروع کردیم. با وجود این تلاش‌ها، همچنان این حکم به قوت خود باقی است. با این حال امیدواریم که در این باره تجدیدنظری صورت بگیرد و این حکم صادر شده با عنایت رسانه‌های کشور و قوه قضاییه شکل اجرایی به خود نگیرد. ما امیدواریم در یک فضای مسالمت‌آمیز و با مشورت از کارشناسان کاریکاتوریست و به دور از جنجال‌های سیاسی، اینگونه مسائل خاتمه یابد و منجر به اجرای چنین حکم متأثرکننده‌ای نشود.

• چه پیشنهادی برای اینکه چنین مواردی تکرار نشود دارید؟

به‌نظرم برای حل این مشکل باید از نظرات کارشناسی و مشاوره تعدادی از هنرمندان مورد تأیید نظام جمهوری اسلامی ایران استفاده شود تا منجر به صدور چنین احکامی که زیبنده یک هنرمند نیست ‌نشود چرا که فضای کاریکاتور ایران بسیار پاک است و نباید چنین اتفاقاتی این فضا را ملتهب کند. من شاهد هستم که صدور این حکم هنرمندان کاریکاتوریست کشورمان را بسیار متأثر کرده و فضای ملتهبی را در هنر کاریکاتور ایجاد کرده است و آرزو می‌کنم که این حکم هیچ‌گاه اجرا نشود.