طرح اتحاد عربستان با بحرین بیش از هر چیز ناشی از فرافکنی مقامات وحشت‌زده عربستان به‌نظر می‌رسد. عربستان در دو زمینه با بحران مواجه است. یک سال و اندی پس از قیام مردم بحرین، مردم عربستان قیام تمام عیاری علیه حکام مستبد عربستان در قصین - مرکز وهابیت - عسیر - جنوب عربستان - و ریاض پایتخت این کشور آغازکرده‌اند. این افزون بر قیام منطقه شرقی این کشور است که اکثریت آن را شیعیان مظلوم عربستان تشکیل می‌دهند.
از سوی دیگر اپوزیسیون بسیار قوی حجاجی‌ها به ریاست احمد زکی یمانی، وزیر نفت اسبق عربستان که مقیم خارج از این کشور است نیز جزو نگرانی‌های دولت عربستان محسوب می‌شود. خواسته این اپوزیسیون انفصال و آزادی حجاز یعنی غرب عربستان از جمله مکه و مدینه از دست نجدی‌هاست که همان وهابی‌ها هستند. این وهابی‌ها از منطقه ریاض به مرکزیت درعیه در اوایل قرن بیستم شروع به پیشروی کردند و تمامی این منطقه را به اشغال درآوردند، چه در منطقه شیعه جنوب عربستان و چه در منطقه غرب عربستان که امروز به نام حجاز شناخته می‌شود. افزون بر این اسماعیلی‌ها نیز که یک گروه میلیشیای چند صد هزار نفری در این کشور محسوب می‌شوند مطالباتشان هنوز به جایی نرسیده است و حداکثر کاری که توانسته‌اند انجام بدهند عزل امیر مستبد و سرکوب منطقه شان از طریق فشار بر پادشاه بود.
حکومت عربستان با مجموعه این حوادث، کانون بحران به حساب می‌آید. در بحران دوم کشمکش قدرت بسیار قدرتمندی بین جناح‌های مختلف عربستان شکل گرفته است. از یک طرف نایف ولیعهد و نیروهای مسلح آن با متعب بن عبدالعزیز برادر پادشاه که رئیس گارد ملی سر جنگ دارد و از سوی دیگر پسران نسل اول حاکم یعنی پادشاه، ولیعهد و وزیر با نواده‌ها که آنها نیز در این کشمکش قدرت به‌دنبال سهم و نفوذ خود هستند مشکل دارند.
بالاگرفتن این تنازعات اضمحلال و افول نقش عربستان در جهان اسلام و جهان عرب را بعد از بیداری اسلامی و ورشکستگی سیاست خارجی عربستان موجب شده است. دولت عربستان به خاطر ایستادگی در مقابل موج‌های پیاپی بیداری اسلامی و در مقابل دفاع از مستکبرین و حکام مرتجع منطقه از جمله حسنی مبارک و بن علی احساس تنهایی و ایزوله شدن می‌کند و تنها راه برون رفت از بحران را این می‌داند که مسئله را به گردن ایران بیندازد و منطقه را علیه همسایگان خودش تحریک کند.
البته آمریکایی‌ها و غربی‌ها نیز در این زمینه کمک خوبی برای آنها خواهند بود، چون انقلاب بحرین توانسته رژیمآل سعود را عریان‌تر از همیشه در دنیا ظاهر کند و به‌عنوان یک اشغالگر، سرکوبگر و یک نیروی ارتجاعی که قادر به درک و فهم تحولات منطقه و همراهی و همگرایی با بیداری اسلامی و آزادمنشی منطقه نیست نشان دهد، لذا عربستان با کینه و ترس تنها راهی که برای انتقام‌گیری از مردم صبور و مظلوم بحرین یافته این است که بحرین را به‌عنوان تابع یک کشور خارجی و غیرمستقل نشان بدهد. عربستان از این موضوع غافل است که تلاش برای اینکه بحرین از نقشه جغرافیای سیاسی خط بخورد و به‌عنوان یک قمر به فلک عربستان بپیوندد می‌تواند علت نزدیک شدن انفجار آزاد در عربستان و انقلاب واقعی در این کشور باشد، چرا که ممکن است انقلابیون بحرین براثر همین طرح با سایر انقلابیون عربستانی متحد شوند و کار بیداری اسلامی آسان‌تر شود.
* کارشناس مسائل خاورمیانه
