این خبر را فرزین حقدل معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم به ایسنا داده است. وی با اشاره به حضور مسئولان ژئوپارک قشم در پنجمین اجلاس کمیته علوم و زمین یونسکو در ژاپن، اعلام کرد که در این نشست عکسالعملهای مثبتی از اعضای یونسکو درباره ژئوپارک جهانی قشم در ایران دریافت شد. واکنش مثبت کارشناسان یونسکو بهدلیل گزارشهای خوبی بوده که توسط کارشناسان خارجی و داخلی به بازرسان یونسکو درخصوص وضعیت ژئوپارک قشم داده شده است. بازرسان یونسکو قرار بود سال پیش به ایران فرستاده شوند تا نسبت به ماندگاری ژئوپارک قشم در فهرست میراث جهانی تصمیمگیری کنند.
آماده سازی برای بازدید یونسکو
سال گذشته درست چندماه مانده به قرار حضور بازرسان یونسکو بهمنظور بازرسی از تنها ژئوپارک خاورمیانه در فهرست میراث طبیعی جهان، فرصتی پیش آمد تا کارت زردی را که یونسکو بهدلیل بیتوجهی به حفاظت از تنها ژئوپارک خاورمیانه داده بود مورد توجه قرار بگیرد و بدینترتیب فعالیتهای اصلی که بیتوجهی به آنها موجب دادن کارت زرد به ایران شده بود در ژئوپارک قشم انجام شود. آنطور که معاون فرهنگی، اجتماعی و گردشگری سازمان منطقه آزاد قشم خبر میدهد، ژئوپارک قشم اکنون آماده بازرسی است.
فرزین حقدل میگوید: بازرسان یونسکو نیز براساس آنچه در اجلاس کمیته علوم و زمین یونسکو در ژاپن اعلام شد، میتوانند تیرماه آینده برای بررسی وضعیت ژئوپارک و ارائه گزارش خود به یونسکو به ایران سفر کنند. آنطور که ایسنا گزارش داده است، ژئوپارک قشم در سال 2006 در فهرست ژئوپارکهای جهان ثبت شد، اما در سال 2010 میلادی بهخاطر انجام نشدن اصول زیربنایی و لازم در این ژئوپارک، شبکه جهانی ژئوپارکها به ایران کارت زرد (اخطار) داد. پس از آن قرار شد که یونسکو وضعیت ژئوپارک قشم را پس از بررسی کارشناسان خود در اجلاس ژاپن که حدود 2 هفته پیش برگزار شد مشخص کند.
سفر بازرسان یونسکو که به تعویق افتاد گزارشی از وضعیت ژئوپارک قشم در اجلاس یونسکو مطرح نشد و به همین دلیل نیز اعلام نتیجه در مورد خروج یا ماندگاری ژئوپارک قشم از فهرست یونسکو به اجلاس بعد پس از سفر تیرماه بازرسان یونسکو به تهران موکول شد. ژئوپارک قشم همچنین نخستین ژئوپارک خاورمیانه و ایران است که بهعنوان نخستین اثر طبیعی کشور در سال 2006 میلادی در شبکه جهانی ژئوپارکها ثبت شد. آن سالها بیژن فرهنگدرهشوری، مدیر محیطزیست سازمان منطقه آزاد قشم بود که ثبت ژئوپارک قشم، مطالعات اولیه و تدوین سند آن نیز به پیشنهاد و پیگیری وی انجام شد. سوزان ترنر، کارشناس وقت یونسکو در امور ژئوپارکها نیز پس از تکمیل پرونده ژئوپارک قشم به ایران آمد و بدینترتیب ژئوپارک قشم توانست نمره خوبی را در جدول یکصد صفحهای ارزیابی ژئوپارکها بهخود اختصاص بدهد.
گنج طبیعی قشم
ژئوپارک قشم دارای بزرگترین غار نمکی جهان با بیش از 6هزار متر طول، گنبد نمکی، فسیلها و سنگوارههای بسیار غنی است که در ارزیابی کارشناس یونسکو نیز به همین دلیل نمره بالایی بهخود اختصاص داد. سوزان ترنر پس از ارزیابیهای خود در جلسه ژئوپارکهای یونسکو از ژئوپارک قشم دفاع کرد و اینگونه شد که ژئوپارک قشم در سال 1385 در شبکه جهانی ژئوپارکها ثبت شد. با ثبت تنها ژئوپارک خاورمیانه، از یکسو لزوم اعمال مدیریت قوی در این ژئوپارک احساس میشد و از سوی دیگر لازم بود تا ایران از الزامات، اصول و قوانین ژئوپارکهای جهانی و خواستههای یونسکو اطلاع میداشت. توجه جدی به توسعه پایدار که متضمن حفظ محیطزیست و پدیدههای بارز زمینشناسی است، نگهداری از محدودههای ژئوپارک با کمک جوامع محلی بهگونهای که به میراث فرهنگی، معماری، دانش محلی، آواها، نواها، موسیقی و صنایعدستی آنها توجه شود، استفاده از مشارکت جدی روستاییهای اطراف ژئوپارک قشم بهنحوی که عواید و سود آن به نفع همان مردم باشد، توجه به ژئوتوریسم بهعنوان شاخهای از اکوتوریسم و تعریف ژئوسایتهایی که مؤسسههای طبیعتگردی برای بازدید از این جاذبهها و پژوهش درباره آنها تور میآورند، اصول مورد توجه یونسکو بودند که باید رعایت میشدند. ژئوپارکهامحدودههای حفاظتشده ای هستند که باید از آنها با هدف حفاظت از پدیدههای زمینشناسی و حفظ جامعه محلی بهرهبرداری گردشگری شود.
بازرسان یونسکو که پیشتر بهدلیل بیتوجهی به حفاظت از تنها ژئوپارک خاورمیانه در قشم به ایران اخطار داده بودند، ماه آینده به تهران میآیند تا با ارزیابی فعالیتهای انجام شده در قشم تصمیم بگیرند که آیا ژئوپارک قشم توان ماندن در فهرست ژئوپارکهای جهان را دارد یا از این فهرست حذف خواهد شد؟