یعنی مطبوعات در عین حال که از پرداخت مالیات معاف هستند، باید بهازای درآمدی که به دست میآورند مالیاتی را به دولت پرداخت کنند درحالیکه مطبوعات طبق قانون از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هم معافند. در میان این دو قانون مصوب مجلس یک آییننامه مصوب مجلس وجود دارد که غرض قانون معافیت مطبوعات از مالیات را نقض میکند. در اینباره با علیرضا بختیاری مدیرمسئول روزنامه دنیای اقتصاد گفتوگو کردهایم.
- در حالیکه قانون، مطبوعات را معاف از پرداخت هرگونه مالیات میداند سازمان امور مالیاتی به استناد تاویلی که از آییننامه اجرایی قانون مالیات بر ارزش افزوده کرده، مالیاتی را از بخش آگهیهای مطبوعاتی مطالبه میکند. آیا این مطالبه با هدف قانونگذار منطبق است؟
استناد سازمان امور مالیاتی به آییننامه اجرایی قانون مالیات برارزش افزوده است که در خود وزارتخانه تنظیم شده و این با روح و اصل قانونی مصوب که فعالیتهای فرهنگی و مطبوعاتی را از هرگونه مالیات معاف میداند، مغایرت دارد. این مغایرت هم کاملا مشخص است. تفسیری که از اصل قانون مصوب شده، قدری سلیقهای است و سازمان مربوطه تفسیر خود را از اصل قانون مالیات بر ارزش افزوده کرده است.
- با این فشار بر مطبوعات برای پرداخت مالیات بر ارزش افزوده از محل آگهیها، کدام دسته از مطبوعات ضرر میکنند و کدام دسته در حاشیه امن خواهند بود؟
بیشترین ضرر متوجه مطبوعات مستقل است. منبع درآمدهای مطبوعات مشخص است. یا از محل آگهیهاست یا از محل تکفروشی روزنامه و نشریه و یا کمکهای بسیار محدودی است که وزارت ارشاد انجام میدهد. تکیه اصلی مطبوعات مستقل اول روی درآمد تجاری و آگهیهایی است که جذب میکنند و پس از آن فروش نسخهای آنها. این دسته از مطبوعات چون وابسته به سازمان و نهادی نیستند که بودجهای برای آن نشریه درنظر گرفته شود و پشتوانهای مانند آنها ندارند که بتوانند درصورت روبهرویی با مشکل و آسیب، از پشتیبان مالی خود حمایت شوند، بیشترین آسیب را از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده خواهند دید. آسیبپذیری مطبوعات مستقل قطعا بیشتر از مطبوعات وابسته به نهادهای قدرت و ثروت است. در حالیکه روح کلی قانون هم حمایت از مطبوعات مستقل است برای اینکه مطبوعاتی که وابسته باشند، میتوانند کمبودهای خود را خیلی راحت جبران کنند.
- استدلال سازمان امور مالیاتی در این باره که در پاسخ به روزنامه همشهری هم ارسال شد، این است که میگویند ما مالیات بر ارزش افزوده را از مطبوعات نمیگیریم و در واقع از سفارشدهندگان آگهیها میگیریم. مطبوعات تنها این وجه را نزد خود نگه میدارند تا در پایان دوره سهماهه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. آیا این استدلال، ضرری را که متوجه مطبوعات مستقل میشود، جبران میکند؟
ببینید، بازار آگهیهای مطبوعاتی قیمت مشخصی دارد. هر روزنامه و هر نشریه قیمت مشخصی را بهعنوان تعرفه پذیرش آگهی تعیین کرده که مورد پذیرش عرفی سفارشدهندگان آگهی هم هست. اگر بنا باشد که مطبوعات مالیات بر ارزش افزوده را بدهند و ضرر نکنند، باید تعرفههایشان را افزایش دهند. رقم بیشتری را از سفارشدهندگان آگهی مطالبه کنند تا مالیات بر ارزش افزوده را به سازمان امور مالیاتی بدهند. امکان دریافت رقم بالاتر از شرکتها، افراد حقیقی و حقوقی و بهطور کل صاحبان آگهی وجود ندارد. درنهایت اگر این اتفاق بیفتد، حجم آگهی سفارشدهندگان و تعداد آگهیدهندگان کاهش پیدا میکند. در نهایت باز چهکسی متضرر میشود؟ باز هم مطبوعات مستقل ضرر میکنند.
- آیا مطبوعات مستقل و مدیران مسئول، درباره فشار سازمان امور مالیاتی قصد دارند اقدامی بکنند؟
جمعی از مدیران مسئول روزنامهها نامهای را خطاب به وزیر اقتصاد تنظیم کردهاند که من هم آن را امضا کردهام و در آن همین پرسش مورد اشاره شما آمده است. نوشته شده که روح کلی قانون حمایت از مطبوعات است و اخذ مالیات از مطبوعات با هر عنوانی مغایر با روح کلی آن است.