معاون وزیر و رئیس سازمان مدارس و مراکز غیردولتی گفته که موسسان مدارس راهنمایی غیردولتی هیچگونه نگرانیای از حذف پایه اول راهنمایی نداشته باشند، این سازمان به طور ویژه از آنها حمایت میکند. تشکیل شدن دوره پیشدبستانی در مدارس راهنمایی باتوجه به فاصله سنی کودکان پیش دبستانی با دانش آموزان پایههای دوم و سومراهنمایی از نظر کارشناسان پیامدهایی دارد. در اینباره با فاطمه دعایی، رئیس هیات مدیره کانون توسعه و همیاری مهدهای کودک کشور گفتوگویی انجام دادهایم که درپیمیآید.
- نظرتان درباره تصمیم وزارت آموزشوپرورش مبنی بر تشکیل دوره پیشدبستانی در مدارس راهنمایی غیردولتی چیست؟
وقتی که این خبر را شنیدم باور نکردم. این تصمیمگیری به قدری برای من عجیب بود که فکر کردم نمیتواند واقعیت داشته باشد. در حد شنیدار فکر کردم اشتباه شنیدهام تا اینکه متوجه شدم این موضوع به ادارات آموزشوپرورش بخشنامه شده است. تشکیل دوره پیشدبستانی در مدارس راهنمایی اشتباه و نشدنی است و به ضرر کودکان است که آیندهسازان کشور هستند زیرا کودکان امروز مدیران فردای کشور هستند و این خطری برای همه است.
- فکر میکنید این تصمیم به نفع کودکان است یا برای جلوگیری از ضرر احتمالی یا موسسان مدارس غیردولتی؟
از اولین روزی که مصوبه آزمایشی کمیسیون آموزش و تحقیقات در ششم مرداد87 در مجلس تصویب شد، اولین تصوری که در ذهن مسئولان آموزش و پرورش گنجانده شد این بود که با این شانسی که به آنها روی آورده است چگونه میتوانند مشکلات موجود خود را حل کنند. به نظر من با این عملکرد از سال87 که پنجسال وقت داشتند و تا الان که چهارسال از آن میگذرد، از این مصوبه جز رفع و رجوع کردن مسائل و مشکلات آموزشوپرورش کاری انجام ندادهاند و هیچگونه استفادهای از آن نشده است. سال اول بخشنامه کردند که در دوره پیشدبستانی از نیروهای شرکتی استفاده کنند چون آن موقع معضل نیروهای شرکتی داشتند.
سال تحصیلی 90-89 تکلیف شد که از نیروهای نهضتسوادآموزی استفاده شود. از ابتدا هم نگاه آموزش و پرورش به دوره پیشدبستانی نگاه اقتصادی و رفع و رجوع مسائل پرسنلی بود و اکنون هم بدون هیچگونه کار کارشناسی بخشنامه کردهاند که موسسان مدارس راهنمایی غیردولتی مستقل میتوانند در مدارس خود دوره پیشدبستانی دایر کنند. فکر میکنم آن قسمتی از بخشنامه که اعلام کردهاند برای حمایت مالی از موسسان مدارس غیردولتی مجوز تشکیل دوره پیشدبستانی در مدارس راهنمایی مستقل داده میشود، صادقانهترین سخنی است که گفته شد فقط از نگاه اقتصادی به موضوع نگاه کردهاند.
در این امر هرگز به صلاح و آینده کودکان و کشور توجهی نشده و فقط به فکر راه جبران ضرر احتمالی موسسان مدارس غیردولتی بودهاند و اینکه چه اتفاقی با این بخشنامه میافتد، برایشان مهم نبوده است. آیا مسئولان محترمی که این تصمیم را گرفتهاند به این نکته مهم اندیشیدهاند که بودن یک کودک چهار تا ششساله در کنار یک نوجوان 15-14ساله چه آسیبها و پیامدهایی دارد، حتی در کنار هم بودن در یک فضای آموزشی هم عواقب منفی به دنبال دارد.
نکته دیگر اینکه فضاهای آموزشی راهنمایی برای این دوره آماده شده است و این مدارس نمیتوانند فضای استاندارد دوره پیشدبستانی را برای کودکان آماده کنند. اکنون 15هزار و 600مهدکودک در سراسر کشور وجود دارد که از فیلترهای مختلف عبور کردهاند و فضاهای نزدیک به استانداردهای بینالمللی آماده کردهاند تا دوره پیشدبستانی را به بهترین نحو ممکن برگزار کنند. مسئولان آموزش و پرورش این موضوع را نادیده میگیرند و فقط به فکر حل مشکلات خودشان هستند.
- بودن کودکان پیشدبستانی در کنار نوجوانان دوم و سوم راهنمایی چه عواقبی دارد؟
اکنون در دوره پیشدبستانی حتی کودک سه ساله با کودک چهارساله کلاس درسش متفاوت است. در حیاط که فضای بازی است کودکان سهساله با مربی وکمک مربیشان جداگانه به حیاط میآیند و بودن در حیاط آنها با کودکان چهارساله در یک زمان نیست و تداخلی با هم ندارند.
فضای مهدها با این تعاریف ساخته شده آیا مدارس راهنمایی نیز فضایی برای این کار در نظر گرفتهاند. مجوزی که مدارس راهنمایی اخذ کردهاند برای این دوره بوده و طبیعی است که فضا برای دانش آموزان دوره راهنمایی درنظرگرفته شده و هیچ همخوانیای با فضای پیشدبستانی ندارد از سوی دیگر نمیتوان مجسم کرد که یک کودک چهار یا پنجساله به لحاظ هیکل و جثه در کنار یک دانشآموز 16-15ساله باشد و جز مشکلات عدیدهای که وجود دارد و نمیتوان به صراحت به آنها اشاره کرد اگر این دو بدون تعهد با هم برخورد فیزیکی داشته باشند چه اتفاقی میافتد. آنها حتی در استفاده از سرویس بهداشتی نیز دچار مشکل میشوند. اینها حداقل نیازهای هر انسانی است. شاید بگوییم آزمایشگاه برای کودکان پیشدبستانی در مدارس راهنمایی نباشد، اما نمیتوانیم بگوییم سرویسبهداشتی نباشد.
- آیا مدیران مهدهای کودک از آموزش و پرورش درخواست تهیه محتوای آموزشی کردهاند؟
در دهه 60، 14سازمان با هم ادغام شد و سازمان بهزیستی تشکیل شد که یکی از آنها سازمان رفاه پیش از انقلاب بود. از وظایف آن سازمان صدور مجوز تشکیل دورههای پیش از دبستان بود. از سالها پیش محتوای آموزشی علمی و اصول آموزش دوره پیشدبستانی در بهزیستی وجود داشته است. ما هیچگونه درخواستی برای تهیه محتوا نداشتهایم بلکه وزارت آموزش و پرورش و یک دستگاه دیگر در دهه60 مکلف شدند محتوای آموزشی را یکسانسازی کنند و محتوای آموزشی یکسان تهیه کرده و در اختیار بهزیستی قرار دهند که تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است.
وزارت آموزش و پرورش به وظیفه 30ساله خود درباره تهیه و ارائه محتوای آموزشی عمل نکرده است و به جای آن اعلام میکنند مهدهای کودک در زمینه آموزش مسائل ضعیف عمل کرده است . وقتی محتوایی ارائه نشده است چرا مهدهای کودک را به عملکرد ضعیف متهم میکنید. هم اکنون ما در مهدهای کودک مسائل دینی و قرآنی را به روش غیرمستقیم آموزش میدهیم. کدام سازمان در اینباره به ما محتوای آموزشی ارائه کرده که ما آن را رعایت نکردهایم و میگویند عملکرد مهدهای کودک ضعیف بوده است، ملاک و مقیاس سنجش چیست؟ از آموزش و پرورش خواهش میکنیم موضوع را درک کنند و بدانند در چه راهی گام برمیدارند و موضوع را مجددا بررسی کنند.
- آیا بهزیستی به مهدهای کودک محتوای آموزشی ارائه کرده است؟
بهزیستی 10جلد کتاب به عنوان محتوای آموزشی ارائه کرده است که به روش علمی در پیشدبستانی به کودکان منتقل میشود.