از او درباره مراقبتهای بهداشتی از پوست و مو در فصل تابستان پرسیدهایم. پاسخها بهصورت مطالب مختصر و کاربردی تنظیم شده است.
ضرورت استفاده از ضدآفتابها در تابستان
در تابستان از یک طرف ابر کمتر در آسمان دیده میشود و از سوی دیگر زمین به خورشید نزدیکتر میشود، بنابراین اشعههای مضر موجود در نور خورشید که باعث تغییراتی در پوست میشوند افزایش مییابند. نور خورشید دارای سه نوع اشعه به نامهای ای،بی و سی که اشعه نوع ای بیشترین ضرر را برای پوست دارد و متأسفانه در سولاریوم (دستگاهی که برای برنزه کردن مورد استفاده قرار میگیرد) هم بیشتر از همین اشعه استفاده میشود. در کوتاهمدت این اشعه باعث تغییر رنگ پوست و برنزه شدن و در مدت طولانیتر سبب آفتاب سوختگی بهویژه در پشت شانهها و صورت میشود که ضدآفتاب میتواند این تأثیرات را خنثی سازد.اثرات طولانیمدت آفتاب بر بدن، پیری زودرس و افزایش چروکهای چهره و درصورت قرارگرفتن مداوم در معرض نور آفتاب افزایش ریسک ابتلا به انواع سرطان پوست است بههمین دلیل پوشش مناسب و درصورت لزوم در بخشهایی که در معرض تابش مستقیم هستند مانند دست و صورت، استفاده از کرمهای ضدآفتاب، ضروری است.
تعریق پوستی
عرق کردن در بعضی فقط در صورت رخ میدهد و در برخی افراد ممکن است زیربغل، کف دست و پا هم عرق کند. راههای مختلفی برای کنترل تعریق در تابستان وجود دارد. در وهله اول باید بررسی شود که شخص مشکل زمینهای ندارد و این افزایش تعریق فقط در اثر گرما و فصل تابستان است. افراد باید از موادی که باعث کاهش تعریق میشود استفاده کنند چون عرق کردن بهطور معمول لازم و ضروری است و باعث تعادل گرمایی بدن میشود. پوشیدن لباسهایی که به راحتی هوا را تهویه میکنند و گردش هوا در آنها بهتر صورت میگیرد و دارای منافذ هستند مانند لباسهای کتان و پنبهای بسیار مناسب است. افرادی که با وجود استفاده از این نوع لباسها همچنان دارای تعریق زیاد هستند میتوانند از اسپریها و دئودورانتهایی استفاده کنند که حاوی موادی هستند که جلوی منافذ عرق را در سطح پوست میبندند و باعث کاهش تعریق میشوند. اشتباهی که در استفاده از این مواد صورت میگیرد این است که افراد از این اسپریها در طول روز استفاده میکنند در حالیکه در طول روز تأثیری بر تعریق ندارند. دئودورانتهای ضدعرق باید در زمانی که کمترین میزان تعریق وجود دارد مانند هنگام خواب شبانه مورد مصرف قرار گیرند تا مواد مذکور در منافذ عرق رسوب کرده و باعث کاهش تعریق در روز بعد شوند برخی افراد در اثر تعریق بیش از حد روی صورتشان دانههای زیرپوستی تشکیل میشود که دارای مادهای شبیه به آب است که به هیدروآدنوما معروف است. مکانیسم تشکیل این دانهها شبیه تشکیل جوشهای پوستی است با این تفاوت که در آنها عرق تجمع پیدا کرده است. این افراد بهتر است در کیفشان یک کیسه حاوی آب یخ یا حوله غوطهور در آب یخ داشته باشند و مرتب روی سطح پوست خود از آن استفاده کند تا این دانهها تشکیل نشوند.
ضدآفتاب مناسب برای افراد
هر نوع پوست معمولا یک نوع ضدآفتاب لازم دارد. افراد دارای پوستهای چرب و مستعد جوش بهتر است از ضدآفتابهای فاقد چربی استفاده کنند و افراد دارای پوست خشک نیاز به استفاده از ضدآفتابهای چرب دارند. کسانی که پوست حساس دارند و مستعد آلرژی هستند بهتراست از ضدآفتابهایی استفاده کنند که دارای مواد شیمیایی کمتری است؛ به این ضدآفتابها، ضدآفتابهای معدنی، کانی یا مینرال میگویند. در حالت عادی وقتی نور آفتاب به ضدآفتاب برخورد میکند واکنش شیمیایی ایجاد شده باعث خنثی شدن عوارض آفتاب میشود. این واکنش شیمیایی در افراد دارای پوست حساس میتواند بهصورت قرمزی، تحریک و خارش پوست ظاهر شود و به همین دلیل این افراد باید از ضدآفتابهای فیزیکی استفاده کنند که بهعنوان یک سد مانع رسیدن نور به پوست میشود یا آن را بازتابش میکند.
حمام کردن در تابستان
دوش گرفتن در تابستان افزایش مییابد و با توجه به اینکه میدانیم علاوه بر کلری که برای ضدعفونی آب آشامیدنی استفاده میشود کلسیم هم وجود دارد که باعث سختی آب میشود و آبسخت باعث خشکی پوست میشود بنابراین افرادی که دارای پوست خشک هستند باید با درنظر گرفتن این مسئله بعد از هر بار استحمام از مرطوب کنندهها و نرم کنندهها استفاده کنند.
مراقبت از پوست در استخر
مراقبت از پوست در استخردر فصل تابستان استفاده از استخرها افزایش مییابد. استخر بهخودی خود میتواند باعث ایجاد مشکلاتی شود که اگر روباز باشد همان مشکلاتی که در رابطه با آفتاب بیان شد ایجاد میشود. برای ضدعفونی کردن آب استخر از کلر استفاده میشود که کلر در پوستهای حساس باعث واکنش اگزمایی و حساسیتی شدید شده و از سوی دیگر در روزهای عادی باعث خشکی پوست میشود. بنابراین اولا هنگام استفاده از استخر باید توجه داشت که آب نه خیلی گرم و نه سرد باشد و بعد از خروج از استخر با آب معمولی دوش بگیرند و با شامپوهایی که خیلی قوی نیستند و مواد قلیایی زیادی ندارند مانند شامپو بچه، بدنشان را شستوشو دهند و بعد از خشک کردن پوست حتما از لوسیونهای نرمکننده پوست استفاده کنند. مسئله دیگر در استخرها ایجاد زگیل در پاست. فردی که دارای زگیل پاست و روی کف کنارههای استخر پا برهنه راه میرود میتواند دیگران را هم که پای برهنه در همانجا راه میروند مبتلا کند. در فصل تابستان شیوع زگیلهای کف پا افزایش مییابد؛ البته این درصورتی است که کف استخر درست تمیز نشده باشد. بنابراین توصیه ما این است که از دمپایی برای راهرفتن در کنارههای استخر استفاده شود، بهویژه اگر پا زخم باشد ویروس بسیار سریعتر انتقال مییابد. عفونتهای قارچی هم در استخرها مشاهده میشود که البته از راه استفاده از حولههای مشترک از فرد مبتلا به فرد سالم منتقل میشود. همچنین مهم است بدانیم میکروبهایی به نام سودومونا وجود دارند که معمولا در جکوزیها که دارای آب گرم هستند زندگی میکنند و گاهی اشخاص مشاهده میکنند دوروز بعد از استفاده از جکوزی در قسمتهایی که با لباس زیر پوشیده میشود جوشهای زیاد و دردناک بهوجود میآید که باید حتما درمان آنتیبیوتیکی شوند. اشخاص بهتر است شامپوها و صابونهایی را بعد از استخر استفاده کنند که با پوستشان سازگار است.
مراقبت از مو در تابستان
هم آفتاب و هم استخر میتواند با خشک کردن تار مو به آن آسیب برسانند و هیچکدام از اینها افزایش ریزش مو را به همراه ندارند ولی شکنندگی تار مو را افزایش میدهند. آفتاب سبب پیری زودرس مو میشود که این عارضه خود را بهصورت شکننده شدن و موخوره نشان میدهد. استخر و آب زیاد هم همین مشکل را ایجاد میکند. خانمهایی که دارای موهای بلند هستند بهتر است از کلاههایی که مانع رسیدن آب به مو میشود استفاده کنند چون آب استخر حتی اگر از نظر آلودگی مورد اطمینان باشد کلر موجود در آن دقیقا مانند دکلرهای عمل میکند که خانمها برای رنگبری مو در آرایشگاهها استفاده میکنند؛ یعنی باعث خشکی مفرط تار مو میشود بنابراین اگر کلاه استفاده نمیکنند باید بعد از استخر با مواد نرمکننده مو را شستوشو دهند و از روغنهایی که به همین منظور ساخته شدهاند هنگام خواب بهره ببرند.