این بیماری عموما به معنای شکایت بیمار از عدم کنترل ادرار و نشت و ریزش غیر ارادی آن است.
بیاختیاری ادرار یا به علت انقباض غیرارادی ماهیچه مثانه رخ میدهد یا به علت ضعف بیش از حد ماهیچهها و بافتهای لگنی برای مقاومت در مقابل فشار داخل مثانه اتفاق میافتد که انواع گوناگون دارد.
دکتر فیروز، متخصص اورولوژی، بی اختیاری ادرار در زنان را به بی اختیاری مداوم ارار، بی اختیاری نامحسوس ادرار، خیس کردن بستر و بی اختیاری ادرار استرسی و اضطراری تقسیم بندی میکند.
وی گفت: در بی اختیاری مداوم ادرار، نشت و ریزش ادرار به صورت مداوم جریان دارد و بیمار ریزش ادرار را احساس میکند اما نوع دیگر که بی اختیاری ادرار نا محسوس نامیده میشود ریزش ادرار به صورت دایم وجود دارد و برای بیمار محسوس نیست.
خیس کردن بستر به نوع دیگری از بی اختیاری ادرار اطلاق میشود که در خواب اتفاق میافتد به همین علت آن را آنورزی شبانه هم مینامند.
دکتر فیروز در مورد بی اختیاری استرسی گفت: ریزش غیر اردای ادرار هنگام تلاش و فعالیت جسمی مثل زور زدن، سرفه یا عطسه که افزایش فشار بر ناحیه شکم را باعث میشود، بی اختیاری ادرار استرسی گفته میشود. بعد از یائسگی یا حتی بعد از زایمان، با کاهش قدرت در بافتهای لگنی که میتواند باعث جا به جایی بافتهای رحم و واژن به طرف پایین شود و بعضا حتی منجر به جا به جایی مثانه میشود، زمینه ابتلا به این بیماری مساعد میشود.
چاقی هم یکی دیگر از عوامل زمینه ساز ابتلا به این بیماری است.
متخصص کلیه و مجاری ادرار اضافه کرد: نوع دیگری از بی اختیاری ادرار در زنان وجود دارد که بعد از اینکه بیمار نیاز فوری و ناگهانی به رفتن به توالت پیدا کرد، به صورت غیر اردای ادرار دفع میکند که به آن بی اختیاری ادرار اضطراری گفته میشود و علت آن انقباض خود به خودی مثانه است. از جمله عوامل ایجاد کننده این اختلال میتوان به عفونت ادرار یا اختلال در عضلات مثانه اشاره کرد.
گاهی هم شکلی ترکیبی از بی اختیاری ادرار استرسی و اضطراری در برخی زنان مشاهده میشود.
راههای درمان
درمان این بیماری بسته به نوع و شدت آن متفاوت است. گاهی اوقات ورزشهای خاصی که بتواند قدرت بافتها و ماهیچههای ناحیه لگن بیمار را افزایش دهد، در به دست آوردن کنترل ادرار موثر است. به همراه آن، بیمار میبایست کمی در عادتهای غذایی و زندگی اش تغییر ایجاد کند. مثلا زمانهای مشخص و حتی قبل از اینکه احساس نیاز کند، به توالت برود، یا قبل از خواب از مایعات استفاده نکند. در بسیاری موارد همین تغییرات کوچک مشکل را مرتفع میکند.
در شکل حادتر این بیماری استفاده از دارو یا بعضا عمل جراحی میتواند مشکل را برطرف کند.